چرا الهام علی‌اف به مسکو رفت و چه سندی با پوتین امضا کرد؟

رئیس جمهوری آذربایجان در سفر اخیر خود به مسکو سند همکاری را با همتای روس خود امضا کرد.

به گزارش ایسنا، به نقل از بی‌بی‌سی، الهام علی اف و ولادیمیر پوتین، روسای جمهوری آذربایجان و روسیه ۲۲ فوریه در مسکو، سند همکاری‌های موسوم به "تعامل متفقین" را امضا کردند.

علی‌اف گفت این بیانیه "مهم‌ترین سند" امضا شده بین دو کشور است.

امضای این سند همکاری که در بحبوحه بحران جاری اوکراین امضا شد، با استقبال رسانه‌ها و تحلیل‌گران طرفدار دولت مواجه شد؛ اما رهبران و رسانه‌های مخالف، این اقدام را محکوم کردند.

جمهوری آذربایجان هنوز واکنشی به اقدام روسیه برای به رسمیت شناختن مناطق جدایی طلب دونتسک و لوهانسک در اوکراین نشان نداده است.

"دوست و شریک راهبردی"

وب‌سایت رسمی ریاست جمهوری روسیه اعلام کرد که روسای جمهوری دو کشور درباره "مجموعه کاملی از مسائل مربوط به توسعه آینده روابط دوجانبه در زمینه‌های سیاسی، تجاری، اقتصادی و بشردوستانه" گفتگو کردند.

کالیبر، کانال تلگرامی طرفدار دولت نوشت علی‌اف در سخنرانی سال نوی میلادی خود از امضای این نوع سند بین باکو و مسکو خبر داده و گفته بود "روابط با روسیه رسماً به سطح بالاتری ارتقا خواهد یافت".

علی‌اف پس از دیدار ۲۶ نوامبر سال ۲۰۲۱ با پوتین در سوچی گفته بود روسیه "دوست و شریک راهبری و ... حتی بیش از یک شریک راهبردی" است.

کالیبر گفت باکو و مسکو در حال ایجاد روابط خود خارج از اتحادیه اقتصادی اوراسیا به رهبری روسیه هستند و ایروان اکنون جایگاه خود را به عنوان تنها متحد مسکو در قفقاز جنوبی از دست خواهد داد.

این کانال گفت: "ائتلاف با ترکیه (بیانیه شوشا) و اکنون ائتلاف با روسیه (بیانیه مسکو) ساختار امنیتی منطقه را از اساس دگرگون خواهد کرد.

وب‌سایت آکسار (Axar.az) گفت بیانیه‌ای که در مسکو امضا می‌شود، مانند بیانیه شوشا در مورد روابط ائتلاف با ترکیه، به معنای "ائتلاف عمیق" نیست چون "آنکارا متحد واقعی باکو است".

این وب‌سایت گفت "باکو، که انتخاب اصلی‌اش ترکیه است، در حال به روزرسانی راهبرد متعادل خود است و با این بیانیه به مسکو تضمین می‌دهد که به جبهه ضد روسیه نخواهد پیوست. هدف دیگرش هم خنثی‌سازی فشار روسیه در تقابل ژئوپولیتیک فعلی است."

فرهاد محمداف، تحلیل‌گر طرفدار دولت، گفت بیانیه مسکو به این معناست که جمهوری آذربایجان به سازمان پیمان امنیت جمعی، بلوک نظامی تحت رهبری روسیه نخواهد پیوست و در مقابل باکو انتظار دارد مسکو "نقشی سازنده" در موضوع قره‌باغ برعهده بگیرد.

سایت مساوات (Musavat.com) می‌گوید جمهوری آذربایجان "عملا موثق‌ترین شریک و صادق‌ترین متحد" روسیه در قفقاز جنوبی است. این سایت می‌گوید بیانیه مسکو حل و فصل مساله قره‌باغ را به نفع باکو تسریع خواهد کرد.

شبکه دولتی AzTV در بخش خبری خود در روز ۲۲ فوریه "روابط سطح بالا" بین باکو و مسکو را تحسین کرده و گفت که بیانیه سه جانبه امضا شده در ۱۰ نوامبر سال ۲۰۲۰ به مناقشه ۳۰ ساله قره‌باغ پایان داد و جمهوری آذربایجان تمامیت ارضی خود را بازیافت.

این شبکه گفت "صفحه‌ تازه‌ای در روابط بین دو کشور در حال گشوده شدن است و این سفر رسمی رئیس جمهوری آذربایجان به روسیه همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و بشردوستانه موجود بین کشورهای ما را عمیق‌تر خواهد کرد و انگیزه‌ای برای افزایش بیشتر ظرفیت‌های موجود خواهد داد."

مخالفان، ائتلاف با مسکو را محکوم می‌کنند

علی کریملی، حزب جبهه خلق آذربایجان، رهبر اپوزیسیون اصلی گفت توافق ائتلاف با روسیه "تا حد زیادی اهمیت بیانیه شوشا را از بین خواهد برد".

کریملی گفت: ما خواهان درگیری با روسیه نیستیم؛ اما این بدان معنا نیست که کشور باید متحد رسمی کشوری شود که بخشی از خاک اوکراین و گرجستان را که شرکای راهبردی طبیعی ما هستند، اشغال کرده است. او افزود: ائتلاف با روسیه باعث افزایش تهدیدات علیه حاکمیت و سرعت بخشیدن به انزوای کشور در جامعه بین‌المللی خواهد شد.

گلتکین حاجی‌بیلی، یکی از اعضای ارشد شورای ملی نیروهای دموکراتیک، گفت که مشارکت راهبردی با روسیه در تضاد با منافع ملی کشور و رابطه آن با ترکیه است.

عارف حاجیلی، رهبر حزب مخالف مساوات از الهام علی‌اف خواست هیچ سندی را امضا نکند که جمهوری آذربایجان را در کنار مسکو در مناقشه روسیه و اوکراین قرار دهد زیرا این امر می‌تواند در آینده "مشکلات جبران‌ناپذیری" برای باکو ایجاد کند.

کانال اپوزیسیون تلویزیون عثمانقیزی در یوتیوب، طرح امضای قرارداد ائتلاف با مسکو را "نقشه موذیانه" و "خیانت" دولت باکو توصیف کرد.

سکوت باکو درباره اوکراین

تا کنون دولت جمهوری آذربایجان هیچ بیانیه‌ای در مورد به رسمیت شناختن مناطق جدایی طلب اوکراینی دونتسک و لوهانسک از سوی مسکو صادر نکرده است.

رسانه‌های طرفدار دولت، شامل AzTv و شبکه‌های تلویزیون دولتی، گزارش‌های مبتنی بر واقعیت‌ها درباره تحولات مربوط به اوکراین پخش کرده‌اند.