ناگفته‌ها‌ از اصلاح‌طلبان در انتخابات 1400

‌شرق: محمود میرلوحی اخیرا سخنانی تازه درباره آنچه در فرایند انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 در جبهه اصلاحات گذشت مطرح کرده و در گفت‌وگو با «خبرآنلاین» گفته است: «در این دوره از انتخابات علاوه بر کرونا که با آن مواجه بودیم، استعفای محمدرضا عارف و سیدعبدالواحد موسوی‌لاری و همچنین توقف فعالیت‌های شورای عالی شرایط خاصی را برای اصلاح‌طلبان به‌ همراه داشت. تا زمانی که تشکیلات جدیدی شکل بگیرد، جبهه اصلاحات ایجاد شود، آیین‌نامه و مواضع روشن شود، نامزدهای انتخاباتی انتخاب شوند و از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند، مسیر فشرده‌ای را طی کردیم و بعد هم با عدم احراز صلاحیت‌های شورای نگهبان فراز و فرود بسیاری برایمان در این مسیر اتفاق افتاد». او همچنین درباره وجود اختلاف‌هایی در میان اصلاح‌طلبان و خاصه درباره عملکرد نهاد اجماع‌ساز وجود داشت، بیان کرد: «ممکن است عده‌ای روند عملکرد کارگزاران یا نهاد اجماع‌ساز را قبول نداشته باشند و بعد از انتخابات ۹۸ و ۱۴۰۰ به آن نقد داشته باشند؛ البته من مسئله را این‌طور عمیق نمی‌بینم. دو دیدگاه در نهاد اجماع‌ساز وجود داشت. دیدگاه کارگزاران و تعدادی از احزاب که اعلام موضع کردند و از همتی حمایت کردند و دیدگاه دیگری که در اعتراض به عدم احراز صلاحیت‌ها، فعالیت خود را متوقف کردند و گفتند مفهوم انتخابات شکل نگرفته است. این فرضیه که کسانی که از جبهه اصلاحات استعفا داده‌اند، به سمت تحریم انتخابات یا براندازی می‌روند، به‌هیچ‌عنوان متصور نیست. آنچه در این انتخابات روشن شد این بود که پیش‌بینی براندازان اشتباه بوده است. من نیرویی از اصلاحات نمی‌بینم که به سمت اصولگرایان بروند، از‌این‌رو اسم این استعفاها را استرس و فراز و فرود فراوان این دوره از انتخابات می‌گذارم. فعالان و نیروهای پرانرژی و علاقه‌مندی که خود را برای شرایط کشور و بین‌الملل آماده کرده بودند با توجه به آنچه پیش آمد طبیعی است در پی احساسات، عواطف، دغدغه‌ها، تحلیل‌ها و شناخت‌های خود چنین واکنش‌هایی نشان دهند».

او یک نکته مهم دیگر را هم ذکر کرد که به‌نوعی تازگی دارد. میرلوحی مدعی شد سیدحسن خمینی باور داشته است که بعد از ردصلاحیت نامزدهای اصلی اصلاح‌طلبان، باید آن دو نامزد باقی‌مانده هم کنار می‌کشیدند. او در تشریح این ادعا گفته است: «بعد از عدم احراز صلاحیت 9 نفر از اصلاح‌طلبان در نهایت دو نفر در صحنه باقی ماندند؛ در چنین شرایطی سیدحسن خمینی به این افراد پیشنهاد ‌کرد که کناره‌گیری کنید و این دامی است که شورای نگهبان برای اصلاحات ایجاد کرده است؛ بنابراین دیدید که شرایط و فضای انتخاباتی پیچیده، عجیب و پرچالش بود و در نهایت این مسیر، محسن مهرعلیزاده به نفع عبدالناصر همتی از ادامه رقابت منصرف شد». سیدحسن خمینی یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های جبهه اصلاحات در انتخابات ریاست‌جمهوری امسال بود تا حدی که پیش از انتخابات جواد امام، به‌عنوان یکی از نیروهای نزدیک به سیدمحمد خاتمی گفته بود: «سیدحسن خمینی یکی از کاندیداهای حداکثری اصلاحات است که در جبهه درمورد او صحبت‌های زیادی می‌شود و احزاب و شخصیت‌ها به‌ دنبال این بودند که او را متقاعد کنند، ولی تا امروز نپذیرفته است. اگر بپذیرند یکی از کاندیداهای مورد اجماع جبهه خواهند بود. جمع‌بندی مجمع ایثارگران هم این بوده که ما باید در انتخابات کاندیدای حداکثری داشته باشیم».

حتی جمعی از اصلاح‌طلبان هم به دیدار سیدحسن خمینی رفتند تا او را به نامزدی در انتخابات مجاب کنند که البته سیدحسن خمینی نسبت به این اظهارات نفیا یا ایجابا موضعی نگرفت تا آنکه سیدیاسر خمینی، برادر او در گفت‌وگویی درباره احتمال کاندیداتوری برادرش در انتخابات سخنانی گفت که مهری قطعی بر عدم نامزدی سیدحسن خمینی تلقی شد. او گفته بود: «در هفته‌ها و بلکه ماه‌های اخیر، اقبال زیادی به اخوی گرامی جناب حاج حسن آقا شد و بزرگان زیادی از عاشقان امام، ایثارگران، مذهبیون، خانواده‌های شهدا، سیاسیون و دانشگاهیان کشور ایشان را تنها کسی دانستند که می‌تواند کشور را با شعار همه با هم امام خمینی متحد کند. ایشان با تردید در حال مشورت و بررسی جوانب امر بودند تا اینکه امروز مطابق دیدارهای نوبه خود با رهبری به دیدن ایشان رفتند که طی این ملاقات، رهبر انقلاب کاندیداتوری ایشان در انتخابات را به صلاح ندانستند و با بیان اینکه حاج حسن آقا را مانند فرزند خود می‌دانند، از ایشان خواستند که در شرایط فعلی به این عرصه ورود نکنند. با توجه به این توصیه، طبیعی است که تصمیم ایشان روشن است و اخوی یقینا تصمیمی برای کاندیداتوری ندارند».

سید احمد، فرزند سیدحسن خمینی نیز همان زمان گفته بود: «سیدحسن آقا قصد قطعی برای کاندیداتوری نداشتند و بارها هم خواسته‌ بودیم این موضوع (کاندیداتوری) را تکذیب کنیم. امروز هم مطابق روال پیشینی دیدارها، دیداری با مقام معظم رهبری داشتند و با عنایت به صحبتی هم که با ایشان داشتند، برای عدم کاندیداتوری اتمام حجت شد».

سیدحسن خمینی هم در اولین اظهارنظر بعد از قطعی‌شدن عدم نامزدی‌اش در دیدار با اعضای شورای مرکزی حزب اعتماد ملی گفت: «درباره حضور خودم در انتخابات ریاست‌جمهوری، نکته‌ای را باید بیان کنم. واقعیت این است که اصلا خودم بنای حضور نداشتم؛ برای اینکه احساس مسئولیت نمی‌کردم و معتقد بودم افراد زیادی برای تصدی این مسئولیت حضور دارند. این تصمیم پابرجا بود تا اینکه با پیش‌بینی‌ها و ارزیابی‌های قابل توجهی مواجه شدیم. این را بگویم که بیش از اقبال افراد و جریانات خاص که به نوبه خود بسیار ارزشمند است، اقبال مردمی برای من مهم بود و ازهمین‌رو بود که ارزیابی‌ها برای من مهم بود. تنها عاملی که من را در تصمیم‌گیری مردد کرده بود -البته تصمیم هم نگرفته بودم- این بود که نکند فردای قیامت پیش خدا، روح امام، شهدا و آیندگان بگویند یک موقعی کاری از شما می‌آمد و نکردید. فرایند شورای نگهبان هم خیلی برایم مهم نبود. اگر هم رد می‌کردند اتفاق مهمی نمی‌افتاد. توجه کنید که امثال ما اگر گوشت و پوستمان هم برود نمی‌خواهیم جمهوری اسلامی از بین برود و هیچ‌کس نباید چنین توقعی را داشته باشد و اگر کسی روزی می‌خواهد به بنده اقبال کند بداند که ما تا آخرین لحظه هیچ‌وقت هیچ کاری نمی‌کنیم که جمهوری اسلامی بخواهد لطمه ببیند و اگر هم احیانا کاری انجام می‌دهیم، برای این نکته (حفظ جمهوری اسلامی) است. لذا اگر فکر کنیم یک کار به فرایندی می‌رسد که نتیجه‌اش تضعیف کلان مملکت و جمهوری اسلامی است، به نظر من مصلحتی بر آن مترتب نیست. البته هرگز از اصول خود عدول نمی‌کنیم و صلاح کشور را هم در همین می‌دانیم... اما به‌هر‌حال وقتی درمورد یک تصمیم‌گیری صلاح دیده نمی‌شود، مسئولیتی حاصل نخواهد شد و درصورتی‌که آن تصمیم عملی شود، در آینده مسئله‌ای پیش نرفته و مشکل مردم حل نمی‌شود. این در حالی است که قرار است آمدن امثال من مشکل‌گشا باشد».

حالا میرلوحی می‌گوید که سیدحسین خمینی به دو نامزد باقی‌مانده اصلاح‌طلبان در انتخابات یعنی مهرعلیزاده و همتی گفته بود که کنار بروند؛ موضوعی که البته می‌توان آن را در سخنرانی سیدحسن خمینی بعد از مشخص‌شدن نتیجه بررسی صلاحیت‌ها که در میان شماری از اعضای ستاد مرکزی بزرگداشت امام خمینی انجام داده بود، به‌نوعی مشاهده کرد. او گفته بود: «واقعا کافی است آقایان یک لحظه از کسوت خود بیرون بیایند، آیا عملکرد خود را می‌پذیرند؟ پشت عبارت‌پردازی‌های زیبا سنگرگرفتن را چه بنامم؟! البته در این میان رقبای انتخاباتی هم که سالم از گردنه عبور کردند، آسیب دیده‌اند و من اگر جای آنها بودم، انصراف می‌دادم، چراکه دولت برآمده از این انتخابات توان حل هیچ مشکلی را ندارد و خود را هم در مقابل مردم و هم در مقابل خدا مسئول خواهند یافت و ناتوان در حل مسائل صحنه را ترک خواهند کرد».