ما از آقاي روحاني انتظار داريم از تشكل‌ها و سلايق سياسي كشور دفاع كند و در مجموع شرايط كشور را به گونه‌اي فراهم سازد كه حضور اصلاح‌طلبان در عرصه انتخابات راحت‌تر شود تا انتخابات رقابتی‌تري داشته باشيم.
هنوز جدول برگزاري انتخابات مجلس آينده اعلام نشده اما با توجه به ادوار قبلي انتخابات، حدود يك سال ديگر، ثبت نام كانديداها براي انتخابات مجلس به پايان رسيده است و بعيد نيست نتايج اوليه احراز صلاحيت‌ها نيز اعلام شده باشد. با اين حال اين انتخابات يك برزخ براي اصلاح‌طلبان است. شيريني پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري و كسب نيمي از كرسي‌هاي شوراي شهر دهان اصلاح‌طلبان را شيرين كرده است و از سويي ديگر نبود احزاب قدرتمند و تاثيرگذار، پيچيده بودن و پيش‌بيني ناپذير بودن برخی فرايندها و در نهايت تاثيرگذاري عملكرد دولت اعتدالي بر سبد راي اصلاح‌طلبان، سبب شده تا برنامه‌ريزي براي انتخابات مجلس بعدي يكي از پيچيده‌ترين فرايندهايي باشد كه اصلاح‌طلبان در آن قرار گرفته‌اند. دراین زمینه دكتر شجاع پوريان با «آرمان» به گفت‌وگو پرداخت. وی در دوران رياست‌جمهوري خاتمي دو بار به عنوان نماينده اصلاح‌طلب به مجلس راه يافت و در پيروزي سال 92 اصلاح‌طلبان نيز وارد شوراي شهر تهران شد. شجاع پوريان مي‌گويد: اين روزها نيز با مجموعه‌هاي مختلف اصلاح‌طلبان رابطه دارد و به دنبال مكانيزمي براي ائتلاف حداكثري مي‌گردد. متن كامل گفت‌وگوي شجاع پوريان با «آرمان» را در ادامه مي‌خوانيد:امروز اين سوال مطرح است كه چه فرايندي وجود داشت كه فردي مثل دكتر شجاع پوريان در ليست اصلاح طلبان شورا قرار گرفت و آقاي اصغرزاده قرار نگرفت و مثلا در انتخابات مجلس آينده آيا افرادي مثل الهه راستگو يا افرادي مثل دكتر مطهري در ليست اصلاح‌طلبان قرار مي‌گيرند؟
هميشه يكي از دغدغه‌هاي جريان اصلاح‌طلبي در هر انتخاباتي، مجلس، شورا و...، دغدغه بررسي صلاحيت چهره‌هاي درجه اول و شاخص اين جريان از سوي نهادهاي ذيربط بوده است و حتي در روزهاي منتهي به برگزاري انتخابات همه در كش و قوس اين موضوع هستند تا بر اساس نتايج از سوي مراجع مربوطه اقدام به ارائه ليست انتخاباتي كنند. در انتخابات شوراي شهر نيز انتخاب ليست اصلاح‌طلبان متاثر از عدم تائيد برخي چهره‌هاي مطرح جريان اصلاح‌طلب بود كه تصور نمي‌شد راهي به اين انتخابات نداشته باشند. چنانچه دكتر ابتكار، آقاي حاجي يا دكتر راكعي افرادي بودند كه سابقه حضور در وزارت، مجلس و شوراي شهر را داشتند اما فرصتي براي حضور در اين انتخابات شوراي شهر براي آنها فراهم نشد. حتي بنده هم در دو مرحله اول كه بررسي توسط فرمانداري و هيات اجرايي بود، رد صلاحيت شدم و در دور نهايي صلاحيتم تاييد شد. مي‌خواهم بگويم به همين دليل نمي‌توان يك برنامه و طرح كلي براي انتخابات ارائه داد. با اين حال برنامه‌ريزي‌هايي شروع شده است و بناست «شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات» نقش اساسي را در ايجاد ائتلاف بين نيروهاي اصلاح‌طلب ايفا كند. شوراي هماهنگي هم كميته ويژه‌اي را براي انتخابات در شهر تهران تشكيل داده‌اند و مسئوليت آن هم بر عهده دكتر محسن رهامي قرار گرفته است و بنا شده تا از همه ظرفيت‌ها و تمامي احزاب اصلاح‌طلب در اين ليست استفاده شود تا يك هماهنگي وسيعي بين همه گروه‌هاي اصلاح‌طلب به وجود بياید و چتر اصلاح‌طلبي شامل همه گروه‌هاي اصلاح‌طلب باشد.
شما از تهران و شهرهاي بزرگ صحبت مي‌كنيد در حالي كه در بسياري از شهرهاي ايران كه تنها يك نماينده دارند، به آن صورت بحث اصلاح‌طلبي و اصولگرايي مطرح نيست و مردم به چهرهها راي مي‌دهند. فكر مي‌كنيد در انتخابات بعدي، اصلاح‌طلبان براي معرفي كانديدا در همه سيصد و ده حوزه انتخابيه، نيروي كافي در اختيار دارند؟
در شهرهاي كوچك مولفه‌هاي زيادي در انتخابات مردم تاثيرگذار است. يكي از مهم‌ترين مولفه‌ها وابستگي قوميت‌هاي مختلف است. مولفه ديگر مولفه‌هاي محلي است و در نهايت انتساب به جريانات سياسي اصلاح‌طلب و اصولگرا! در حالي كه در شهرهاي بزرگ و تهران گرايش سياسي نقش اصلي در انتخاب افراد را ايفا مي‌كند اما در شهرهاي كوچك مسائل ديگري هستند كه نقش اساسي‌تر در انتخاب كانديداها ايفا مي‌كنند. البته در شهرستان‌ها هم برخي افراد بر اساس گرايش سياسي راي مي‌دهند اما كسي كه محبوبيت قومي و محلي داشته باشد وضعيت مناسب‌تري خواهد شد. در حال حاضر در شهرستان‌ها، چهره‌هاي درجه دو و درجه سه اصلاح‌طلبان تحركاتي را براي انتخابات مجلس شروع كرده‌اند. چه در قالب سخنراني و حضور در مراسم‌هاي عمومي و چه در قالب ائتلاف‌ها و تشكيل واحدهاي جديد سياسي كه براي ورود به انتخابات رايزني مي‌كنند. من معتقدم يكي از تنگناهاي مهم براي اصلاح‌طلبان شهرستان، تعدد كانديداهاي اصلاح‌طلب براي ورود به انتخابات مجلس است. حداقل تجربه من در انتخابات مجالس ششم و هفتم اين مساله را نشان داده است كه همواره چند رقيب اصلاح‌طلب در كنار من حضور داشتند و بخشي از بدنه راي اصلاح‌طلبي را به خود اختصاص دادند. به هر حال‌سازو كار حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات آينده مجلس بايد به شكلي باشد كه اين اتفاقات به حداقل برسد. اصلاح‌طلبان بايد به سمت پيدا كردن راهكاري بروند كه در نهايت در شهرهاي مختلف خروجي و كسي كه به عنوان كانديدا معرفي شد با حمايت همه اصلاح‌طلبان به صحنه بيايد تا از تشتت آرا جلوگيري شود و همه در پايان از يك فرد حمايت كنند. اين پراكندگي تا امروز بارها و بارها به اصلاح‌طلبان ضربه زده است. ببينيد ما شهرهايي داريم كه بدنه سياسي- اجتماعي آنان متمايل به اصلاح‌طلبان است. مثلا شهرستان ايذه كه نزديك به 90 درصد مردم آن به آقاي خاتمي راي دادند اما در انتخابات مجلس چون سبد آرا پراكنده مي‌شود، در نهايت شاهديم كه برخلاف نظر كلي مردم شهر، يك نفر از جناح مقابل راي مي‌آورد.
بايد براي رفع اين مشکل يك راهكار ارائه داد؟
وقتي در جلسات آقاي دكتر عارف براي انتخابات آينده شركت مي‌كردم يكي از مسائلي كه مطرح كردم همين بود كه روشي مرضي‌الطرفين بايد يافت شود چرا كه بعد از بررسي صلاحيت‌ها از سوي مراجع ذيربط، اختلاف نظرها از موضوعاتی است كه مي‌تواند پايگاه راي اصلاح‌طلبان را با مشكل مواجه كند.
در مباحث سياسي به نظر شما دولت آقاي روحاني موفق بوده و توانسته محبوبيت اصلاح‌طلبان را افزايش دهد؟
ما از آقاي روحاني انتظار داريم از تشكل‌ها و سلايق سياسي كشور دفاع كند و در مجموع شرايط كشور را به گونه‌اي فراهم سازد كه حضور اصلاح‌طلبان در عرصه انتخابات راحت‌تر شود تا انتخابات رقابتی‌تري داشته باشيم. اگر چنين شرايطي به وجود آيد مي‌توانيم اميدوار باشيم در انتخابات آينده جريان اصلاح‌طلب موفقيت خوبي به دست آورند. نگاه ما به دولت آقاي روحاني متفاوت از دولت گذشته است، چراكه شعارهايي كه ايشان در عرصه انتخابات مطرح کرد مردم و اصلاح‌طلبان به ايشان اقبال نشان دادند و اين طيف با ازخودگذشتگي كانديداي اصلي خود را كنار گذاشت و شخصيت‌هاي اصلاح‌طلب و پتانسيل اين جريان در كنار آقاي روحاني قرار گرفت؛ بنابراين انتظار داريم به عنوان شهروندان جمهوري اسلامي، آقاي روحاني تلاش كند انتخاباتي كه در دوره ايشان برگزار مي‌شود متفاوت از دوره‌هاي گذشته باشد.
جريان نزديك به دولت قبل تا چه اندازه شانس پيروزي دارد؟
به هرحال موفقيت آنها به پايبندي آقاي روحاني به وعده‌هايش بستگي دارد. اينكه ايشان بتواند به اين وعده‌ها جامه عمل بپوشاند. البته دولت آقاي روحاني نتوانسته به خوبي مشكلاتي كه دولت آقاي احمدي‌نژاد داشته را براي مردم روشن وتبیین كند. بنابراين ازآنجايي كه مردم از لطماتي كه دولت قبل در عرصه‌هاي مختلف به كشور وارد كرده آگاهي کامل ندارند ممكن است زمينه بازگشت به قدرت براي احمدي‌نژاد فراهم شود؛ چرا كه ايشان به خاطر رفتارها و كارهاي پوپوليستي كه داشته‌اند در بين طبقات فرودست جامعه جايگاه و پايگاهي دارد؛ لذا اگر ما بتوانيم به شكل منطقي و بدون اغراق گويي پيامدهاي منفي كه در دوران رياست‌جمهوري ايشان ايجاد شده است را به مردم منتقل كنيم همان بخش از جامعه هم نسبت به آسيب‌هاي جدي جامعه مطلع خواهند شد و با چشمي باز‌تر تصميم خواهند گرفت.
بپردازيم به مسائل شوراي شهر. فكر مي‌كنيد حالا كه در شوراي شهر اصلاح‌طلبان بيشتري حضور دارند، چه تغييراتي نسبت به دوره قبل شكل گرفته است؟
تعداد اعضاي شورا در اين دوره بيش از دو برابر شده و از نظر كيفي هم در اين دوره جمعي از افراد با تجربه كه هر كدام در زمينه‌هاي متنوعي متخصص و صاحب تجربه هستند در شورا حضور دارند و ما تنوع تخصص‌ها و در عين حال تنوع ديدگاه‌ها و گرايش‌ها را شاهد هستيم. در شوراي چهارم هفت نفر از نمايندگان ادوار مجلس، سه نفر با سابقه وزارت، چهار نفر از قهرمانان ورزشكار و افرادي با سابقه و فعاليت‌هاي اجتماعي و فرهنگي موثر حضور دارند. از نظر سياسي هم انتخابات برگزار شده نشان‌دهنده وزن تقريبا برابر اصولگرايان و اصلاح‌طلبان در شوراست. تفاوت ديگري كه در اين دوره از فعاليت شورا به عنوان يك نكته متمايز ديده مي‌شود اين است كه شوراي سوم هم به دليل اينكه مدت فعاليتش بيشتر از دوره قانوني اش تداوم پيدا كرد و از چهار سال به شش سال افزايش يافت و هم به دليل اينكه از نظر سياسي با شهردار وقت همسو بود عملكرد متفاوتي با شوراي چهارم داشت؛ متفاوت از اين نظر كه بيشتر همسو با شهرداري وقت عمل مي‌كرد. شايد هم شورا نياز نمي‌ديد در مسائل شهرداري ورود پيدا كند و هم شهرداري ضروري نمي‌ديد كه در همه مسائل نظر و نگاه شورا را ببيند يا بپرسد. تغييري كه در شوراي چهارم به لحاظ كمي و كيفي ايجاد شده جايگاه و اقتدار شوراي تهران را افزايش داده است و اعضا و در مجموع كليت شورا بر اين باور هستند كه بايد نظارت عاليه و همه‌جانبه‌اي را در مسائل تهران اعمال كنند و اين نگاه و رويكرد در ارتباط شورا با شهرداري و پاسخگويي شهرداري به شورا تاثيرگذار بوده است.
به عنوان مثال من در پيگيري امور اجرايي شورا و هنگامي كه قصد مكاتبه با يكي از مديران شهرداري را براي گسترش فناوري‌هاي شورا داشتم، متوجه شدم رئيس شورا در دوره سوم هم با همان مدير مكاتبه كرده، علاوه بر آن نايب‌رئيس وقت شورا هم پيرو همان مكاتبه كه بي‌پاسخ مانده، مكاتبه مشابهي داشته اما مديركل شهرداري به خودش زحمت نداده بود حتي پاسخي كلي هم به شورا بدهد اما امروز تك تك اعضاي شورا با شهردار تهران و معاونان مختلف مكاتبه مي‌كنند، بحث مي‌كنند، سوال مي‌پرسند و اساسا رفت و آمد مديران شهرداري و شهردار تهران به شورا بيشتر شده است. در كميسيون‌ها، در جلسات تخصصي و در جلسات رسمي مديران و معاونان شهرداري حضور دارند و مديريت شهري احساس مي‌كند كه بايد به شورا جواب بدهد و هماهنگي بيشتري داشته باشد چرا كه آنها هم به اين نتيجه رسيده‌اند كه اين شورا را نمي‌توان ناديده گرفت و مثل گذشته با آن كار كرد.
يكي از مسائلي كه درباره شوراها به‌ويژه شوراي دوره اول در پايتخت مطرح بوده بحثي است كه شما هم از آن به عنوان سياست‌زدگي اشاره كرديد. اين موضوع را چگونه مي‌توان بررسي كرد؟
معمولا در زمان انتخابات كانديداهاي شورا مانند بسياري از كانديداهاي ديگر تلاش زيادي را صرف ارائه شعارهاي پر زرق و برق و جذاب و مناسب با حال و احوال جامعه و مردم مي‌كنند و شايد هزينه‌هاي زيادي هم در اين راه صرف شود، اما عدم شناخت و آگاهي، هم مردم و هم كانديداها از مسائل اصلي حوزه شهري و اولويت‌هاي مهم، سبب مي‌شود پس از انتخاب بسياري از اين شعارها يا به فراموشي سپرده شود يا به‌دليل تمايلات گروهي و سياسي، همواره به آب و رنگ سياسي و جناحي آميخته شود كه وراي وظايف اصلي اعضاي شوراست و مردم را دچار سرخوردگي و خستگي از مباحث سياسي بي‌ربط به موضوعات و گاه بي‌تفاوتي در قشر انديشمند و فرهيخته جامعه شهري مي‌كند. يكي ديگر از پيامدها، اين است كه وعده‌ها در حد همان وعده انتخاباتي باقي مانده و سبب دور ماندن از سازندگي و اخلال در رشد و توسعه عمراني و اجتماعي شهر و محلات و درگير شدن با مسائل ديگر مي‌شود.
اگر بخواهم همين‌جا به آسيب بعدي يعني كمرنگ شدن يا ناآگاهي نسبت به مسئوليت اجتماعي اشاره كنم، بايد بگويم طي اين سال‌ها با وجود اينكه نمايندگان مردم عموما دغدغه خدمتگزاري را به عنوان دغدغه خاطر اصلي و اولويت خود براي به دست گرفتن مسئوليت عنوان كرده‌اند، اما متاسفانه كمتر به مسئوليت اجتماعي منتخبان مردم پرداخته شده است. شايد ناآگاهانه اعضاي منتخب پس از مدتي كه در گرفتاري‌ها و مشكلات متعدد و متنوع مسئوليت وسيع خود غرق يا دچار سردرگمي مي‌شوند، به‌تدريج مسئوليت اجتماعي خود را نسبت به راي مردم و وظايفي كه در قبال مردم و شهروندان دارند فراموش مي‌كنند. همين امر را مي‌توان عامل موثري در پاسخگو نبودن اعضاي منتخب به شهروندان دانست.
يكي از شعارهاي هميشگي اصلاح‌طلبان در انتخابات شفاف‌سازي بوده. فكر نمي‌كنيد بر اين اساس لازم باشد مشروح مذاكرات شورا به سمع و نظر مردم برسد؟
بله، قصد داريم مشروح مذاكرات شورا را هم آماده كنيم طوري كه جلسه شورا هفتگي استخراج و پياده‌سازي و مستند شود و بعد مشروح مذاكرات را منتشر كنيم كه در اختيار پژوهشگران و افرادي كه نياز دارند قرار گيرد.
اغلب شهروندان وقتي به شورا مراجعه مي‌كنند متوجه مي‌شوند هيچ‌سازو كاري براي مراجعات آنها وجود ندارد و ساعت‌ها كنار در ورودي معطل مي‌شوند و حتي يك نفر نيست كه به آنها بگويد چه بايد بكنند يا حتي برايشان توضيح دهد كه شكايت و كارشان اصلا آيا با شورا مرتبط هست يا نيست، يعني حتي يك كيوسك اطلاع‌رساني هم در شورا نداريم. در اين زمينه چه كرديد؟
حجم كارهاي اجرايي شورا آنقدر زياد بوده كه هنوز در اين زمينه ورود پيدا نكرديم. يكي از مشكلات همين مراجعات اشتباهي به شوراست. ما بايد مجموعه قدرتمندي به عنوان دبيرخانه دايمي پيش‌بيني كنيم كه هم مراجعات و هم مكاتبات را ساماندهي كند و اين كار را خواهيم كرد. خيلي از اين مراجعات هيچ ارتباطي به شوراي شهر ندارند. مثلا فردي هست كه با يكي از زيرمجموعه‌هاي شهرداري تهران مشكلي پيدا كرده، مساله‌اي كه بايد از طريق پيگيري‌هاي حقوقي و قضايي دنبال شود و شوراي شهر نهاد ناظري است كه نمي‌تواند به اين اختلافات رسيدگي كند. بخش زيادي از درخواست‌ها از اين جنس است، بخش ديگري از درخواست‌ها كمك‌هاي نقدي و بلاعوض و اقتصادي است در حالي كه متقاضي بايد به يكي از نهادهاي حمايتي مراجعه كند.
تعداد ديگري از مراجعات درخواست براي كار و شغل است و مجموعه اين موارد همه با كار شورا نامرتبط است. يكي از مشكلات ما الان اين است كه مراجعه‌كنندگان حرفه‌اي شده‌اند براي مثال به هر كدام از اعضاي شورا مراجعه مي‌كنند و درخواست كمك مي‌كنند، از يك عضو شورا صد هزار تومان مي‌گيرند، از عضو ديگر صد هزار تومان و به همين ترتيب در يك چرخه‌اي كار خودشان را پيش مي‌برند. الان در حال شناسايي و بررسي اين مشكلات هم هستيم اما با وجود همه مشكلات و مسائلي كه اشاره كردم، اين راه درست اين است كه ما در شورا شرايطي را فراهم كنيم و به شهروندان حرمت بگذاريم كه آنها زماني كه به شورا مراجعه مي‌كنند ولو اينكه اشتباه آمده باشند به آنها مشاوره اداري بدهيم كه به كجا مراجعه كنند. گفتم كه به دليل حجم مسائل كاري تا الان در اين زمينه اقدامي نكرده‌ايم اما در آينده نزديك حتما فكري براي اين موضوع خواهيم كرد.
ارسال نظر
