کشف جمجمه انسان مربوط به ۹ هزار سال پیش

  جمجمه یک زن مربوط به ۹ هزار سال پیش با تغییر تعمدی در پیرامون آن در شهرستان دلفان شناسایی شد.

به گزارش روز جمعه ایرنا از روابط عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان، در میان یافته‌های باستان‌شناسی تپه عبدالحسینی شهرستان دلفان، جمجمه یک انسان مربوط به حدود ۹ هزار سال پیش(دوره نوسنگی پیش از سفال) با تغییر شکل تعمدی در پیرامون جمجمه شناسایی شد.

اسکلت این فرد براساس ویژگی‌های ریخت‌شناسی لگن خاصره و جمجمه به یک زن ۳۰ تا ۴۰ سال مربوط است، قامت این فرد بر مبنای اندازه‌گیری استخوان ران، بین ۱۵۷ تا ۱۶۵ سانتی‌متر تخمین زده می‌شود.

ویژگی اصلی اسکلت این زن، تغییر شکل عمودی جمجمه است، به طوری که حدس زده می‌شود جمجمه این فرد در زمان نوزادی با دو باند پهن بسته شده و در نتیجه سمت جلویی (پیشانی) و پس سری جمجمه، باریک و درازتر از حالت عادی شده است.

به سبب بستن باند، آثار فرورفتگی و عمیق شدن جداره (استخوان گیجگاهی و ابتدای آهیانه) و به وجود آمدن برآمدگی در بخش جلویی جمجمه دیده می‌شود.

سنت شکل‌دهی تعمدی به جمجمه در دیگر محوطه‌های نوسنگیِ همزمان با تپه عبدالحسینی نظیر تپه گنج دره واقع در کرمانشاه و علیکُش واقع در ایلام نیز شناسایی شده است.

بررسی‌های مردم‌شناسی در جوامع بومی امروزی که چنین رسومی در آن‌ها رواج دارد و همچنین تحلیل و تفسیر شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که احتمالا تغییر شکل عمدی جمجمه در عهد باستان با اهداف ویژه اجتماعی، آیینی و زیبایی‌شناختی برای بارز کردن افراد از دو جنسیت مرد و زن و یا گروه خاصی در جامعه انجام می‌شده است.

آزمایش ایزوتوپ دندان اسکلت‌های تپه عبدالحسینی نشان می‌دهد که رژیم غذایی مردم آن دوره سرشار از غلات بوده که شاخصه کشاورزان است.

«تپه عبدالحسینی» بخش خاوه در شهرستان دلفان، استان لرستان واقع شده و این تپه دارای آثاری از یک روستای اولیه از دوره نوسنگی ـ اواخر هزاره نهم تا اواسط هزاره هفتم پیش از میلاد ـ است. این محوطه در سال ۱۳۵۷ کاوش شد که در نتیجه، آثار سکونتی از هر دو دوره نوسنگی بدون سفال و با سفال پیدا شده است.

جمجمه این زن اکنون در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود.