آمار‌هایی تکان دهنده از جامعه ایران: افزایش سالانه ۵ درصد در خودکشی / ۱۹ میلیون نفر «بدمسکن» / افزایش ۲۴ درصدی همسرآزاری در دهه ۹۰

  معاون وزیر کشور و رییس سازمان امور اجتماعی کشور گفت:‌ شیوع کرونا در کشور حدود ۳۰ درصد استرس، اضطراب و افسردگی بین افراد جامعه را افزایش داده است.

 تقی رستم‌وندی روز یکشنبه در نشست خبری افزود: در سالهای اخیر با تحریم ها مواجه بودیم و این تحریم ها تاثیرات زیادی بر کشور گذاشته، گرچه در دهه های گذشته اقدامات خوبی خوبی انجام شده اما سالهاست که زیرساخت‌های اقتصادی دارای مشکل است و در این سه دهه کشور تورم ۲۰ درصدی را تحمل کرده در سه دهه گذشته میانگین بیکاری ۱۰ درصدی داشته ایم.

وی ادامه داد: بلایای طبیعی نیز در فضای اجتماعی کشور تاثیرگذار است. امسال نیز پدیده کرونا تاثیرات اجتماعی داشته است. وقتی می خواهیم درباره وضعیت اجتماعی گفت وگو کنیم باید به مولفه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی محیط زیست توجه داشته باشیم.

** ابعاد مثبت کرونا باید دیده شود

معاون وزیر کشور درباره تأثیرات کرونا تصریح کرد: خیلی ها کرونا را با ابعاد منفی معرفی می کنند در حالی که باید ابعاد مثبت آن را در نظر بگیریم و نظم پذیری مردم با سیاست های ابلاغی از آثار خوبی است که باید به آن توجه کرد. تشکیل پویش های مردمی از دستاوردهای کرونا است گسترش فضای معنویت در پی بروز بیماری کرونا می تواند از نشانه های مثبت کرونا باشد، البته آثار منفی مانند کاهش روابط اجتماعی ،گسترش فردگرایی ،کاهش نشاط اجتماعی بوده است که در نبود مراکز تفریحی می توانیم احتمال دهیم جامعه با مشکلاتی مواجه شود. کرونا هم بر فرد خانواده و جامعه و حاکمیت تاثیر گذار است و سبک زندگی در دوره کرونا متفاوت شده است.

وی ادامه داد: البته به دلیل حضور بیشتر افراد در خانه روابط خانوادگی دچار تحول شده است. اما براساس مجامع جهانی در این مدت یک صد میلیون نفر بر جمعیت فقرا اضافه شده است. اما آنچه که مورد تاکید است توجه به سلامت روانی و اجتماعی بسیار حائز اهمیت است در کنار برنامه های سلامت محور باید به سلامت روان نیز توجه کنیم.

رستم وندی گفت: نتایج مطالعات جهانی نشان داده که در انگلستان ۲۷.۳ علایم و نشانه های روانشناختی برخی بیماری ها مانند افسردگی افزایش داشته است.

وی ادامه داد: در ایران نیز حدود ۳۰ درصد استرس، اضطراب و افسردگی در افراد که مواجه و درگیر با کرونا بوده اند افزایش داشته است.

** تغییر معناداری در خودکشی نداشتیم

رییس سازمان امور اجتماعی کشور درباره افزایش احتمالی خودکشی در دوره پساکرونا ادامه داد: تغییرات شدید سلامت روان در کشور نداشتیم و درمورد این فرایندی که در خصوص آن هشدار داده می شود باید تمهیدات لازم را اندیشید. برنامه های مختلفی نیز در حال اجرا است و از نظر کمی و کیفی نیز از طرف دستگاههای متولی افزایش داشته است.

وی همچنین گفت: در سالهای گذشته با روند صعودی ۴ تا ۵ درصدی خودکشی روبرو بوده ایم. اما در سال جاری تغییر معناداری وجود ندارد و همان روند ۴ الی ۵ درصد افزایشی را نسبت به سال قبل داشته ایم اما در ۹ ماهه اخیر حادثه خاصی رخ نداده اما برای اعلام تغییر در سن خودکشی باید تا پایان سال منتظر بمانیم اما باید بگویم ظاهراً یک تغییر سنی صورت گرفته که با افزایش خودکشی در سنین زیر ۱۸ سال و بالای ۶۰ سال مواجه بوده‌ایم.

** بهزیستی برای خیریه ها مجوز صادر می کند

معاون وزیر کشور درباره خیریه ها نیز گفت: به جهت روح اجتماعی، تعداد خیریه در ایران زیاد است و این یک نکته مثبت در کشور است اما درباره نظارت بر خیریه ها باید بگویم که از آنجا که خیریه ها مرتبط با اقشار آسیب پذیر است، عمده مجوز خود را از سازمان بهزیستی کسب کرده و تحت نظارت این سازمان نیز قرار دارند.

وی تصریح کرد:‌ وزارت کشور در مجوز سمن ها نقش دارد که خیلی ها از وزارت کشور مجوز اخذ می کنند. اغلب نظارت ها از قبل از تشکیل خیریه ها از دستگاههای نظارتی مانند ناجا و وزارت اطلاعات کسب می شود و بعد از شروع به کار خیریه ها در حوزه مالی وزارت کشور نظارت تایید را انجام می دهد و ناظرین وزارت کشور در انتخابات مجتمع عمومی آنها مشارکت می کنند و اگر انحرافاتی در حوزه سیاسی داشته باشند دستگاه های انتظامی و اطلاعاتی کشور ورود کرده و گزارشات به شورای نظارت بر سمن ها داده می شود و در آن جا تصمیم می گیری می شود و انحلال یک خیریه یا تشکل با دستور قضایی شکل می گیرد.

رستم وندی افزود: البته با افزایش خیریه ها باید نظارت بیشتر شود اما در این حوزه خلأء قانونی و نیروی انسانی و تشکیلاتی داریم و امیدواریم دولت در ارائه لایحه به مجلس اقدام کرده و در آنجا این خلاء قانونی نیز رفع شود.

** تعمیر و تجهیز ۳۸۱۹ مدرسه در محلات حاشیه نشین

رستم وندی تاکید: طی سه سال ۳۸۱۹ مدرسه در محلات حاشیه نشین تجهیز و تعمیر و ۳۰۲ مرکز فنی و حرفه‌ای در این محلات تجهیز شدند. ۸۷۸ مرکز خدمات بهزیستی در این محلات تجهیز و تعمیر شده، ۱۹۵ کتابخانه و ۵۰۶ سالن ورزشی و زمین چمن احداث شده و ۴۱۹ پارک با همکاری شهرداری ایجاد شده و ۳۵۷ مرکز سلامت تجهیز شده است و برای استقرار نیروی انتظامی در ۵۸۶ نقطه کانکس تهیه شده است.

** ۱۹ میلیون نفر در مناطق نامناسب و بد زندگی می کنند

وی درباره بد مسکنی و آمار جمعیتی که در مناطق حاشیه نشین هستند، ادامه داد: مناطق حاشیه نشین شامل مناطق بد مسکن است که به سه دسته تقسیم می شوند. اولین منطقه سکونتگاه غیر رسمی و حاشیه شهرها که براساس مطالعات صورت گرفته حدود ۱۱ میلیون نفر ساکن این مناطق هستند، دو منطقه بد مسکن نیز در داخل شهر داریم که تحت عنوان بافت فرسوده و بافت تاریخی شناخته شده اند و حدود هشت میلیون نفر در بافت فرسوده و بافت تاریخی ساکن هستند و در مجموع ۱۹ میلیون نفر ساکن این محلات بد مسکن هستند.

** کاهش ۲۵ درصدی جمعیت کیفری

معاون وزیر کشور با اشاره به جمعیت کیفری کشور گفت: از سال ۹۰ تاکنون ۲۵ درصد جمعیت کیفری یعنی جمعیت زندانیان کاهش پیدا کرده که پیرو سیاست حبس زدایی یا جایگزین کردن مجازات حبس بوده است.

** تعداد طلاق ثابت مانده

وی درباره ازدواج و طلاق گفت: در ۵ الی ۶ سال اخیر میزان طلاق در ۱۷۵ هزار طلاق ثابت مانده البته در سال ۹۶ یک آمار ۱۸۰ هزار نفری ثبت شده اما در سه الی چهار سال اخیر تعداد طلاق در کشور در ۱۷۵ هزار طلاق ثابت مانده است.

رییس سازمان اجتماعی کشور با اشاره به سامانه تصمیم گفت: در سه سال گذشته بیش از ۲۵۰ هزار مراجعه به سامانه تصمیم صورت گرفته و زوجین قبل از طلاق به روانشناس ارجاع داده شده اند و ۱۵ درصد زوجینی که در این سامانه ثبت نام کرده اند صلح و سازش کرده اند.

** احتمالا در سال ۹۹ با کاهش ازدواج مواجه نباشیم

وی درباره ازدواج نیز گفت: سالانه ۵ الی ۶ درصد از سال ۸۹ تا ۹۸ با کاهش ازدواج روبرو بوده ایم اما شواهد نشان می دهد احتمالا در سال ۹۹ با کاهش ازدواج مواجه نباشیم و حتی شاید با افزایش مواجه باشیم.

رستم وندی درباره انضباط اجتماعی گفت: در دهه ۹۰ در حوزه فوت شدگان در تصادف ۲۳ درصد کاهش داشته ایم. همچنین در همین بازه زمانی قتل در کشور ۱۰ درصد کاهش داشته و به رغم افزایش جمعیت، انضباط اجتماعی خوبی داشته ایم.

** نزاع و تجاوز به عنف کاهش

رستم وندی درباره خشونت نیز گفت: در نزاع و تجاوز به عنف کاهش داشته ایم اما در حوزه خشونت خانگی از سال ۹۰ تا ۹۸ افزایش مشاهده می کنیم و ۲۴ درصد معاینات ادعایی خشونت خانگی افزایش داشته است. آمار پزشکی قانونی در این مدت ۹ ماهه اضافه نشده و کاهش مختصری در حوزه همسر آزاری و کودک آزاری داشته ایم.

وی ادامه داد: در آمار ۹ ماهه امسال در حوزه همسر آزاری ۸.۸ و در کودک آزاری ۳.۳ کاهش داشته ایم.

معاون وزیر کشور تاکید کرد: در چهار سال گذشته، کارگروه ویژه کاهش طلاق و تحکیم خانواده و افزایش ازدواج برنامه‌های خوبی را در هفت محور و در چندین ایستگاه به منظور کاهش طلاق و افزایش ازدواج مطرح کرده‌ است.

وی افزود: این موارد شامل آموزش های مهارت پیش از ازدواج و همسر گزینی و آموزش پس از ازدواج است که در ۶ ساعت مهارت های زندگی، حقوقی، فقهی و در بعد سلامت ارائه می‌شود که در آن دانشگاه‌های علوم پزشکی همکاری دارند.

رستم وندی گفت: در زمینه کاهش های آسیب های ناشی از طلاق برای فرزندان طلاق در دو تا سه سال گذشته سه هزار مرکز دولتی و خصوصی مرتبط با بهزیستی مشغول فعالیت هستند که بیش از ۶۰۰ مرکز مشاوره خانواده هم در آنها تشکیل شده و قوه قضاییه هم در این زمینه پنج هزار مصلح را تربیت کرده است.

رییس سازمان اجتماعی کشور با بیان اینکه پیش از این فرزندان طلاق در محل کلانتری ها با والدین خود دیدار می کردند، افزود: اما با همکاری مراکز بهزیستی و وزارت ورزش و جوانان هزار کارگاه آموزشی برگزار شده و مرکز ملاقات فرزندان طلاق با خانواده شامل ۱۴۲ مرکز است که با همکاری بهزیستی و شهرداری ایجاد شده و در این مراکز ۶ تا ۵ درصد از والدینی که برای ملاقات فرزندان خود می آیند، سازش می کنند.

وی درباره اعطای تابعیت به فرزندان مادران ایرانی نیز گفت: این قانون تصویب شده و در حال اجراست اما باید زمان بگذرد تا بتوانیم درباره آثار و تبعات آن صحبت کنیم البته می دانم که این قانون مخالفانی داشت اما قانون شده و باید اجرا شود.