هیچ تماسی بین ایران و دولت منتخب امریکا برقرار نشده است. حرف‌هایی که مطرح می‌شود، بر اساس تحلیل‌ها است. ضمن این که مقام‌های دولت منتخب امریکا یعنی هم آقای بایدن و هم خانم کاملا هریس، معاون ایشان و هم سایر اطرافیان‌شان در دوران رقابت‌های انتخاباتی بسیار درباره برجام صحبت کردند.
«رئیس دفتر رئیس‌جمهوری حفظ برجام به رغم خروج یکجانبه امریکا را یکی از دستاوردهای دولت دانست که امروز زمینه مناسب برای رفع تحریم را فراهم کرد و در عین حال با اطمینان گفت که بنای ما در دولت دوازدهم بر این است که تحریم‌ها برداشته شود و دولت سیزدهم بدون تحریم به مردم خدمت کند.»روزنامه ایران نوشت: «امروز در سپهر سیاسی کشور شاهد یک تحول گفتمانی درباره برجام و قطعنامه مرتبط با آن، یعنی قطعنامه ۲۲۳۱ هستیم. در همه ۸ سال گذشته دولت روحانی، منتقدان داخلی از هیچ حمله به او، محمدجواد ظریف و برجام دریغ نمی‌کردند اما امروز همه آن منتقدان برای لغو تحریم‌های یکسویه امریکا، باز هم به برجام یا قطعنامه مرتبط به آن استناد می‌کنند. هر چند در این میان، هستند کسانی که از ضرورت لغو تحریم‌های امریکا سخن می‌گویند اما سعی می‌کنند به برجام که زمینه و بستر قانونی این خواست است، اشاره نکنند. با وجود این، همین سکوت و صرف نظر کردن از حمله به برجام نیز خود محل تأمل جدی است. درباره همین تغییر گفتمانی منتقدان دولت از محمود واعظی پرسیدیم. پرسیدیم چه شد منتقدان دولت، بر خلاف اظهار نظرهای تند ۸ سال گذشته علیه برجام، امروز به استقبال آن رفته‌اند؟ واعظی اما گفت امروز مسأله ما تأمین منافع ملی و حل کردن مشکلات مردم است و نمی‌خواهیم به این مسأله بپردازیم. او البته، حفظ برجام، به رغم خروج یکجانبه امریکا را یکی از دستاوردهای دولت دانست که امروز زمینه مناسب برای رفع تحریم را فراهم کرد و در عین حال با اطمینان گفت که بنای ما در دولت دوازدهم بر این است که تحریم‌ها برداشته شود و دولت سیزدهم بدون تحریم به مردم خدمت کند.
گفت‌وگوی کوتاه با رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری را که در حاشیه نشست روز گذشته هیأت وزیران انجام شده است، می‌خوانید.
سؤالم را با یک مثال آغاز می‌کنم. به‌تازگی منتقدان برجام در ۸ سال گذشته، به مدافع آن تبدیل شده‌اند. مثلاً آقای ذوالنوری که در مجلس برجام را آتش زد یا روزنامه کیهان که این همه علیه برجام مطلب نوشت، امروز از امریکا می‌خواهند یا به برجام برگردد یا به قطعنامه ۲۲۳۱ که مرتبط با برجام است، عمل کند. این نشان می‌دهد کسانی که ۸ سال تمام علیه برجام نوشتند اما امروز جایگزینی برای آن ندارند.
دولت از ابتدا می‌دانست برای آن که امریکا را از نظر سیاسی در دنیا مفتضح کند و هم ما بتوانیم کار خود را انجام دهیم، نباید در زمین امریکا بازی کنیم. زیرا امریکا از زمان روی کار آمدن ترامپ دنبال آن بود تا با اعمال فشارهای مختلف، کاری کند ایران از برجام خارج شود. برای این منظور ابتدا به اروپایی‌ها فشار آوردند اما دیدند که آنان همراهی چندانی نکردند. بعد هم مدام از تعهدات خود کاستند تا جایی که کاملاً به آنها عمل نکردند. در مرحله بعد به اروپایی‌ها فشار آوردند تا آنان هم به تعهدات برجامی خود عمل نکنند و در نهایت وقتی به همه اهداف خود به طور کامل نرسیدند، خود امریکا از برجام خارج شد. امریکا به این امید از برجام خارج شد که بلافاصله ایران هم از برجام خارج شود. اما ما بر اساس تحلیل و شناختی که از دنیا داشتیم، وارد این بازی نشدیم. زیرا در یک سالی که ترامپ سر کار بود، دیدیم که او تلاش دارد ایران را ریشه همه مشکلات نشان دهد و انگشت اتهام همه را به سمت ما برگرداند. بر اساس همین تحلیل و بینش به جای این که در زمین طراحی شده امریکا بازی کنیم و از برجام خارج شویم، در ۵ مرحله که هر کدام دو ماه فاصله داشت، تعهدات خود را در برجام کاهش دادیم اما در عین حال برجام را حفظ کردیم تا اگر شرایط جهانی بار دیگر تغییر کرد، بتوانیم برای احقاق حقوق خود یعنی رفع تحریم‌ها، در این بستر تلاش کنیم و هم بتوانیم در همین چارچوب برجام حقوق ملت ایران در سایر زمینه‌ها را نیز بگیریم. بر این اساس از برجام خارج نشدیم. امروز هم که می‌بینیم برجام بستر خوبی است تا در یک زمان کوتاه بتوانیم به آن چه هدفگذاری کردیم دست یابیم.
اما نکته اینجاست که مخالفان برجام در دو دولت روحانی هر چه توانستند علیه دولت و برجام گفتند اما امروز جایگزینی به جز برجام ندارند و باز هم امریکا را به توافقی ارجاع می‌دهند که خود مطلقاً آن را قبول نداشتند.
امـــروز و در ایـــن شـــرایط نمی خواهیم به این موضوع بپردازیم زیرا مسأله امروز ما تأمین منافع ملی و حل مشکلات مردم است. از این رو اکنون نمی‌خواهیم این اشتباهی را که اینها (منتقدان دولت و برجام) در این هشت سال مرتکب شدند و مدام با حرف‌های خودشان، فشار را بر ما مضاعف کردند، برجسته کنیم یا به آن بپردازیم. امروز نمی‌خواهیم به جای یافتن راه حل مشکلات مردم، دعوای حاشیه‌ای درست کنیم. ما قضاوت در این زمینه را به خود مردم واگذار می‌کنیم تا آنان درباره این مسأله داوری کنند.
امروز چهره‌های شاخص نظام از هر دو جناح، درباره برجام و ضرورت رفع تحریم‌ها در این چارچوب یا قطعنامه ۲۲۳۱ یکپارچه شده‌اند. چنین اظهار نظرهای یکپارچه‌ای این شائبه را مطرح می‌کند که آیا از سوی دولت منتخب امریکا با ایران تماسی برقرار شده است که مطابق این تماس ایران به دستور کارهای روشنی رسیده باشد؟
هیچ تماسی بین ایران و دولت منتخب امریکا برقرار نشده است. حرف‌هایی که مطرح می‌شود، بر اساس تحلیل‌ها است. ضمن این که مقام‌های دولت منتخب امریکا یعنی هم آقای بایدن و هم خانم کاملا هریس، معاون ایشان و هم سایر اطرافیان‌شان در دوران رقابت‌های انتخاباتی بسیار درباره برجام صحبت کردند. از این رو این گمانه‌ها (درباره رویکرد دولت آینده امریکا و رفع تحریم‌ها) بیشتر بر اساس حرف‌هایی که قبلاً زده شد، مطرح شده است.
آیا دولت آقای روحانی بر این گمان است که در مدت باقیمانده از فعالیت خود می‌تواند به موفقیتی به نام رفع تحریم دست یابد؟
من دو یا سه ماه قبل بر اساس تحلیلی که داشتم، گفته بودم که پایان کار دولت فعلی امریکا است و ما ان‌شاءالله در آینده تحریم‌ها را می‌شکنیم و آنان را برمی‌داریم. در آن زمان بسیاری از این گفته تعجب کردند اما امروز با اطمینان بیشتری می‌گویم که بنای ما بر این است که تحریم‌ها برداشته شود و دولت سیزدهم بدون تحریم به مردم خدمت کند.
گفت‌وگوی کوتاه با رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری را که در حاشیه نشست روز گذشته هیأت وزیران انجام شده است، می‌خوانید.
سؤالم را با یک مثال آغاز می‌کنم. به‌تازگی منتقدان برجام در ۸ سال گذشته، به مدافع آن تبدیل شده‌اند. مثلاً آقای ذوالنوری که در مجلس برجام را آتش زد یا روزنامه کیهان که این همه علیه برجام مطلب نوشت، امروز از امریکا می‌خواهند یا به برجام برگردد یا به قطعنامه ۲۲۳۱ که مرتبط با برجام است، عمل کند. این نشان می‌دهد کسانی که ۸ سال تمام علیه برجام نوشتند اما امروز جایگزینی برای آن ندارند.
دولت از ابتدا می‌دانست برای آن که امریکا را از نظر سیاسی در دنیا مفتضح کند و هم ما بتوانیم کار خود را انجام دهیم، نباید در زمین امریکا بازی کنیم. زیرا امریکا از زمان روی کار آمدن ترامپ دنبال آن بود تا با اعمال فشارهای مختلف، کاری کند ایران از برجام خارج شود. برای این منظور ابتدا به اروپایی‌ها فشار آوردند اما دیدند که آنان همراهی چندانی نکردند. بعد هم مدام از تعهدات خود کاستند تا جایی که کاملاً به آنها عمل نکردند. در مرحله بعد به اروپایی‌ها فشار آوردند تا آنان هم به تعهدات برجامی خود عمل نکنند و در نهایت وقتی به همه اهداف خود به طور کامل نرسیدند، خود امریکا از برجام خارج شد. امریکا به این امید از برجام خارج شد که بلافاصله ایران هم از برجام خارج شود. اما ما بر اساس تحلیل و شناختی که از دنیا داشتیم، وارد این بازی نشدیم. زیرا در یک سالی که ترامپ سر کار بود، دیدیم که او تلاش دارد ایران را ریشه همه مشکلات نشان دهد و انگشت اتهام همه را به سمت ما برگرداند. بر اساس همین تحلیل و بینش به جای این که در زمین طراحی شده امریکا بازی کنیم و از برجام خارج شویم، در ۵ مرحله که هر کدام دو ماه فاصله داشت، تعهدات خود را در برجام کاهش دادیم اما در عین حال برجام را حفظ کردیم تا اگر شرایط جهانی بار دیگر تغییر کرد، بتوانیم برای احقاق حقوق خود یعنی رفع تحریم‌ها، در این بستر تلاش کنیم و هم بتوانیم در همین چارچوب برجام حقوق ملت ایران در سایر زمینه‌ها را نیز بگیریم. بر این اساس از برجام خارج نشدیم. امروز هم که می‌بینیم برجام بستر خوبی است تا در یک زمان کوتاه بتوانیم به آن چه هدفگذاری کردیم دست یابیم.
اما نکته اینجاست که مخالفان برجام در دو دولت روحانی هر چه توانستند علیه دولت و برجام گفتند اما امروز جایگزینی به جز برجام ندارند و باز هم امریکا را به توافقی ارجاع می‌دهند که خود مطلقاً آن را قبول نداشتند.
امـــروز و در ایـــن شـــرایط نمی خواهیم به این موضوع بپردازیم زیرا مسأله امروز ما تأمین منافع ملی و حل مشکلات مردم است. از این رو اکنون نمی‌خواهیم این اشتباهی را که اینها (منتقدان دولت و برجام) در این هشت سال مرتکب شدند و مدام با حرف‌های خودشان، فشار را بر ما مضاعف کردند، برجسته کنیم یا به آن بپردازیم. امروز نمی‌خواهیم به جای یافتن راه حل مشکلات مردم، دعوای حاشیه‌ای درست کنیم. ما قضاوت در این زمینه را به خود مردم واگذار می‌کنیم تا آنان درباره این مسأله داوری کنند.
امروز چهره‌های شاخص نظام از هر دو جناح، درباره برجام و ضرورت رفع تحریم‌ها در این چارچوب یا قطعنامه ۲۲۳۱ یکپارچه شده‌اند. چنین اظهار نظرهای یکپارچه‌ای این شائبه را مطرح می‌کند که آیا از سوی دولت منتخب امریکا با ایران تماسی برقرار شده است که مطابق این تماس ایران به دستور کارهای روشنی رسیده باشد؟
هیچ تماسی بین ایران و دولت منتخب امریکا برقرار نشده است. حرف‌هایی که مطرح می‌شود، بر اساس تحلیل‌ها است. ضمن این که مقام‌های دولت منتخب امریکا یعنی هم آقای بایدن و هم خانم کاملا هریس، معاون ایشان و هم سایر اطرافیان‌شان در دوران رقابت‌های انتخاباتی بسیار درباره برجام صحبت کردند. از این رو این گمانه‌ها (درباره رویکرد دولت آینده امریکا و رفع تحریم‌ها) بیشتر بر اساس حرف‌هایی که قبلاً زده شد، مطرح شده است.
آیا دولت آقای روحانی بر این گمان است که در مدت باقیمانده از فعالیت خود می‌تواند به موفقیتی به نام رفع تحریم دست یابد؟
من دو یا سه ماه قبل بر اساس تحلیلی که داشتم، گفته بودم که پایان کار دولت فعلی امریکا است و ما ان‌شاءالله در آینده تحریم‌ها را می‌شکنیم و آنان را برمی‌داریم. در آن زمان بسیاری از این گفته تعجب کردند اما امروز با اطمینان بیشتری می‌گویم که بنای ما بر این است که تحریم‌ها برداشته شود و دولت سیزدهم بدون تحریم به مردم خدمت کند.
در همین زمینه بخوانید
ارسال نظر
