از حرف تا عمل جهت رفع آلودگی هوا

شاید باران آلودگی‌ها را بشوید اما، تا اطلاع ثانوی هوای پایتخت آلوده است.روز گذشته بار دیگر مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد: هوای پایتخت با ایستادن شاخص ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون روی عدد 117 در شرایط ناسالم قرار گرفت. وحید حسینی و دیگر مسئولان شرکت کنترل هوا برای چندمین بار است که در روزهای گذشته اخبار هشدار دهنده‌ای برای شهروندان تهرانی دارند. آمارها حاکی از آن است که شهروندان تهرانی در تمامی روزهای هفته اخیر با معضل آلودگی هوا روبه رو بوده‌اند. اینکه خشکی ادامه پیدا می کند و آلودگی به کلانشهرها به ویژه تهران بازمی گردد، سناریوی تکراری چند سال اخیر است که هرساله همزمان با شروع فصل سرما و ایجاد پدیده وارونگی هوا شدت می‌یابد.مسئولان وزارت بهداشت نسبت به تبعات آلودگی برای شهروندان به ویژه سالمندان و کودکان هشدار می‌دهند و مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری تهران، استانداری ودیگر سازمان‌ها و نهادهای متصدی امر آلودگی نیز از نبود برنامه جامع و یکپارچه برای کنترل و کاهش آلودگی خبر می‌دهند. در این میان اما آنچه تکرار می شود آلودگی، افزایش بیماری و مرگ شهروندان است.

آنطور که آمارها نشان می‌دهند هر ساله حدود چهار هزار نفر در تهران بر اثرآلودگی جان خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این،آلودگی هوا سبب تشدید بیماری‌های قلبی، تنفسی و افزایش احتمال ابتلا به انواع سرطان‌ها و بیماری‌های دیگر می‌شود .هر چند مسئله آلودگی هوا و لزوم تصمیم گیری های لازم در راستای بهبود آن بارها از سوی مسئولان تکرار شده است اما، همواره مسئولان چشم به آسمان دارند و امیدوارند بارندگی آلودگی را رفع کند. هر چند، در یک سال اخیر تمهیداتی از جمله جایگزین کردن بنزین بی کیفیت با بنزین استاندارد انجام شده است و مسئولان عنوان می کنند این کار تا حدی میزان آلودگی هوا را کاهش داده است اما، آلودگی هوا همچنان معضلی اساسی برای شهروندان کلانشهرها به‌ویژه تهرانی ها به حساب می آید.

 رودربایستی را کنار بگذاریم
روز گذشته با اعلام خبر ناسالم بودن هوا، وزیر بهداشت از افزایش بار بیماری‌های آلودگی هوا خبر داد. سید حسن قاضی‌زاده هاشمی تاکید کرد: یک نفر باید در این مورد تصمیم نهایی را بگیرد. در بحث آلودگی هوا باید رودربایستی‌ها را کنار بگذاریم و مشکلات را به گردن هم نیندازیم. کنترل آلودگی هوا در شهری به گستردگی تهران نیاز به مدیریت یکپارچه دارد و یک نفر باید در این مورد تصمیم نهایی را بگیرد.به گزارش مهر به گفته او، در حال حاضر بار بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا به اندازه‌ای شده که وزارت بهداشت قادر به پاسخگویی به میزان مراجعات در این خصوص نیست. در این میان اگرچه دستگاه‌های مختلف از جمله شهرداری و شورای شهر برنامه‌های خوبی برای کنترل آلودگی هوا دارند، ولی مدیریت شهری در این حوزه باید تولیت واحدی داشته باشد.

یک عضو شورای شهر تهران در این باره به آرمان می‌گوید: بحث آلودگی هوای شهر تهران یک شبه به وجود نیامده است که بتوان آن را یک شبه پایان داد؛ این اقدام مسئله ای ساختاری و زیرساختی دارد که باید به آن پرداخته شود و این امر به خودی خود زمانبر است. محمد حقانی ادامه می‌دهد: بحث آلودگی هوا و دلایل این آلودگی دو مطلب است.نخست، وسایل نقلیه و دیگری تاسیسات گرمایشی و سرمایشی و کارخانه‌ها و... است. او می‌افزاید: مشکل اصلی ما در این است که حمل و نقل عمومی شهرها متناسب با جمعیت شهرها نیست و زیرساخت‌های آن با یکدیگر مطابقت ندارد. این عضو شورای شهر تهران تصریح می کند: در چند وقت اخیر با توجه به خشکسالی‌های موجود، ریزگردهایی ایجادشده است که با توجه به بی برنامگی ما در ایجاد مراتع و نگهداری آن ،حاصلخیزی خاک‌ها از بین رفته است. این ریزگردهای که وارد شهر می‌شوند بسیاری از آنها برون مرزی است او بیان می‌کند: عدم وجود یک مدیریت واحد برای از بین بردن آلودگی هوا از ضعف‌های موجود در کشور است طوری که خیلی از نهادهای مربوطه مشکل را گردن نهادهای دیگر می‌اندازند و علت را از آنان جویا می‌شوند.
او در پایان خاطرنشان می کند: شهر تهران به علت جمعیت زیاد خود کشش لازم را برای استفاده از منابع زیرزمینی و طبیعی ندارد و باید در این رابطه تمهیداتی اتخاذ شود.

 آلودگی و خودروهای فرسوده
از سوی دیگر بحث نوسازی خودروهای فرسوده، همچنان چالش اصلی آلودگی هوای تهران به شمار می رود و تاکنون برنامه ای برای حل این مشکل در نظر گرفته نشده است.   در روزهای ابتدایی اعلام وضعیت هشدار آلودگی هوا سازمان ملی استاندارد با بیان اینکه در حال حاضر 70 هزار خودروی فرسوده در شهر تهران تردد می‌کنند، اعلام داشت: هر خودروی فرسوده 20 برابر خودروی نو آلودگی تولید می‌کند.  از سوی دیگرفرماندار تهران در این زمینه اظهار داشت: میزان آلاینده‌های هوا نسبت به سال گذشته براساس برآوردها وضعیت بهتری داشته است ولی قانع‌کننده نیست.عیسی فرهادی با اشاره به اینکه دولت به دنبال افزایش کیفیت سوخت در کلانشهرهاست گفت: در شهر تهران یک میلیون خودروی فرسوده تردد دارند که آلایندگی‌های آنها چندین برابر است و باید از رده خارج شود. با شرایط فعلی باید بخشی از کمربندی‌های تهران به جاهایی دورتر از پایتخت منتقل شود و در منازل نیز از سوخت به درستی استفاده شود.  کاهش آلودگی هوا محقق نمی‌شود تا هنگامی که تمامی دستگاه‌ها و با کمک مردم همکاری لازم را داشته باشند.نایب رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس در این زمینه از تصویب قانونی از دور خارج کردن خودروهای فرسوده در سال گذشته خبر می‌دهد. مهرداد بائوج لاهوتی در این زمینه به آرمان می گوید:  بحث آلودگی ها در کشورما 80 درصد به خودروها و لزوم استانداردسازی آنها مربوط می‌شود.

از سویی ما شاهد زیاد شدن تردد خودروهای شخصی در سطح شهرها و اهمال کاری در زمینه حمل و نقل عمومی هستیم که لازم است در کنار فرهنگ سازی برای تردد با وسایل حمل و نقل عمومی، امکانات بیشتری به این بخش اختصاص داده شود. بر اساس طرحی که در مجلس تصویب شد قرار بود 75 درصد عبور و مرورها با وسایل حمل و نقل عمومی انجام شود و فقط 25 درصد ترددها با خودروهای شخصی صورت پذیرد که این مسئله برعکس شده است و ما هر روزه شاهد تردد خودروهای تک سرنشین در خیابان های پایتخت هستیم.او ادامه می دهد: از سوی دیگر با وجود تصویب شدن طرح لزوم از دور خارج کردن خودروهای فرسوده از سوی مجلس هنوز سازمان محیط زیست که متصدی اجرای این امر است در این زمینه اقدامی نکرده است و در حالی که ما شاهد مرگ و میر شهروندانمان در اثر آلودگی هستیم باید از سازمان محیط زیست پرسید که در از دور خارج کردن خودروهای فرسوده مراعات چه کسانی را می‌کند؟ این نماینده مجلس با بیان اینکه تمام خودروهای ما قرار بود تا پایان قانون برنامه چهارم مجلس استاندارد  یورو4 را اخذ کنند، خاطرنشان می‌کند: هنوز حتی در اخذ استاندارد یورو2نیزمشکلاتی وجود دارد. همچنین در بحث خودروهای فرسوده در حدود 8000 خودرو پیکان فقط به شکل تاکسی در شهر تردد دارند که این خودروها حداقل 4برابر خودروهای استاندارد گاز تولید می‌کنند و موتورسیکلت هایی که در بیشتر شهرها تردد دارند سوختشان غیر استاندارد بوده و بسیار بیشتر از میانگین‌های مطرح شده در یورو 4 است.همچنین سوختی که در اکثر خودروهای ما استفاده می‌شود غیراستاندارد است.بنابراین لازم است به جای ابراز نگرانی و همدردی متولیان سلامت جامعه پاسخگو باشند که چرا قانونی که مدت زیادی از تصویب آن می‌گذرد هنوزعملیاتی نشده است؟

منبع: آرمان