سنگ هم از آسمان ببارد ایران به اسپانیا می‌رود

 مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی با اشاره به شرایط کنونی منطقه و ایران گفت: سنگ هم از آسمان ببارد، ایران در نمایشگاه گردشگری اسپانیا شرکت می‌کند.

 «فیتور» از مهم‌ترین نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگری در بین کشورهای لاتین‌زبان است، ایران سال‌هاست مستمر در این نمایشگاه حضور دارد. اخیرا مسؤولیت غرفه این نمایشگاه طی دستوری از سوی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی واگذار شده است، درحالی که این مسؤولیت پیش‌تر با حکم همین وزارتخانه به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی واگذار شده بود. هر دوی این شرکت‌ها زیر مجموعه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هستند.

این کانون حدود پنج دوره غرفه ایران را در نمایشگاه گردشگری اسپانیا برگزار کرده اما در شرایطی که تنها دو ماه به زمان برگزاری نمایشگاه سال ۲۰۲۰ باقی مانده بود، مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی، اعلام کرد:‌ «از سوی معاونت گردشگری، مسؤولیت تمام نمایشگاه‌های بین‌المللی به این شرکت واگذار شده است». حتی اوایل این هفته جدول اسامی نمایشگاه‌هایی که ایران قرار است تا خردادماه در آن‌ها حضور داشته باشد از سوی این شرکت منتشر شد که مسؤولیت اجرای غرفه ایران را به مزایده گذاشته بود. در این جدول نام «فیتور» اسپانیا هم دیده می‌شد درحالی‌که همزمان کانون جهانگردی و اتومبیلرانی هم حضور ایران در این نمایشگاه را پیگیری می‌کرد.

کانون جهانگردی و اتومبیلرانی امروز (سه‌شنبه ۱۷ دی‌ماه) نشست هم‌اندیشی را با حضور تعدادی از آژانس‌های گردشگری برگزار کرد تا به این شکل رسما اعلام کند، مسؤولیت این نمایشگاه به این شرکت سپرده شده است. بلاتکلیفی و ابهام درباره مجری نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگری که برنامه‌ریزی‌ها را در شرایط حساس کشور تحت شعاع قرار می‌دهد مورد انتقاد بیشتر مدیران آژانس‌های گردشگری حاضر در این نشست قرار گرفت.

نمک روی زخم نپاشیم

علی غمخوار، عضو جامعه تورگردانان ایران با انتقاد از واگذاری مسؤولیت نمایشگاه‌های گردشگری به شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی، گفت: مسؤولیت اصلی نمایشگاه‌ها با بخش دولتی است ولی نه تنها کاری انجام نمی‌دهد بلکه فضا را به سمت کسب سود پیش برده است. با این اتفاق حتما بین بخش خصوصی و دولتی فاصله می‌افتد. اگر قرار است همه کارها را بخش خصوصی انجام دهد پس چه نیازی به بخش دولتی است.

محمدعلی واقفی، قائم مقام جامعه تورگردانان ایران نیز اظهار کرد: تا وقتی مجری نمایشگاه کانون جهانگردی و اتومبیلرانی باشد خیالمان راحت است. یکی از گلایه‌های ما به واگذاری‌های اخیر است؛ چرا که مجری تعیین شده تجربه بسیار بدی در نمایشگاه‌های آلمان و هلند داشته است. ضمن این‌که اعلام شده این شرکت اجرای غرفه‌ها را به مزایده می‌گذارد تا از این راه سود کسب کند. این شکل برگزاری، نمایشگاه‌ها را از حالت تخصصی خارج می‌کند. انتظار پیگیری و سامان‌دهی این وضعیت را داریم.

شفیعی شکیب، عضو هیات مدیره جامعه تورگردانان ایران با بیان این‌که «آزموده را دوبار آزمودن خطاست»، تجربه شرکت مادر تخصصی ایرانگردی و جهانگردی را در نمایشگاه‌های آلمان و هلند را «تلخ» نامید و گفت: اگر حداقل کمکی نمی‌کنید دردی هم به دردهای دیگر اضافه نکنید. وقتی مجری نمایشگاه اسپانیا خوب است چرا مسؤولیت آن را واگذار می‌کنید.   

او به وضعیت مبهم غرفه ایران در نمایشگاه آلمان اشاره کرد و گفت: زمان زیادی تا آغاز این نمایشگاه باقی نمانده، زمین آن را جامعه تورگردانان با هزار مصیبت تا به حال حفظ کرده و اکنون عربستان دنبال آن است و ما هنوز کاری نکرده‌ایم، چون مسؤولیت آن طی یک نامه به یک شرکت دیگر واگذار شده که تازه در روزنامه آگهی مزایده منتشر کرده است. اگر مرهم نیستیم نمک روی زخم نپاشیم، بخش خصوصی مظلوم است.

نامه «فیتور» را نداده‌اند

حسین اربابی که کمتر از دو ماه است مدیریت کانون جهانگردی و اتومبیلرانی  را با حکم وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عهده گرفته، در این‌باره گفت: هیچ نامه‌ای در ارتباط با مسؤولیت برگزاری غرفه ایران در نمایشگاه گردشگری فیتور اسپانیا تا این لحظه دریافت نکرده‌ایم اما کار آن را پیگیری کردیم تا حضورمان از جامعه بین‌الملل و ذهن سیاستگذاران فاصله نگیرد.

او با اشاره به واگذاری مسؤولیت نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگری به شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی، ‌ اظهار کرد: با وجود نارضایتی‌هایی که در این باره وجود دارد، خوشحال بودم این نمایشگاه‌ها از کانون گرفته شده است. واقعیت این است که در فرهنگ نمی‌توان مشارکتی و دستوری کار کرد.

او با توجه به ترجیح برخی آژانس‌های گردشگری برای ادامه کار نمایشگاه‌ فیتور اسپانیا در آینده با کانون جهانگردی و اتومبیلرانی، اظهار کرد: می‌توان با تشکیل چند کمیته و تعیین بار مالی امور پیشنهادی بسیاری از ایده‌ها را اجرا کرد. اما قبلا از آن این سوال پیش می‌آید که آیا جلسه با آژانس‌های گردشگری درباره این نمایشگاه در طول سال هم برگزار می‌شود و یا مثل مدارس که خردادماه هر سال برای اوقات فراغت برنامه‌ریزی می‌کنند ما هم نزدیک به آغاز نمایشگاه چنین جلسه‌ای را برگزار کرده‌ایم.

ما این‌کاره نیستیم

وی افزود: اگر همین حالا تکلیفی را دست‌کم برای نمایشگاه گردشگری اسپانیا مشخص کنید حاضرم تا ۱۰ سال سند بنویسم که فیتور را ما برگزار می‌کنیم اما تبلیغات آن را به کانون نسپارید؛ چرا کا ما دولتی هستیم چه می‌دانیم تبلیغ چیست. اگر انتظار دارید به عنوان دولت تبلیغ کنیم، بدانید که ما تبلیغ‌کننده خوبی نیستیم. اگر انتظار دارید افراد مورد نظر شما را به نمایشگاه دعوت کنیم، بدانید ما دعوت‌کننده خوبی هم نیستیم. ما این کاره نیستیم. اگر توقع‌تان این است برای شما شعار طراحی کنم، ما این کار نمی‌توانیم انجام دهیم. شما (بخش خصوصی) کار را دست بگیرید، ‌ ایمان دارم خودتان بهتر می‌توانید این کارها را انجام دهید. ما حوزه اجرایی هستیم و حاضریم در اجرا با بخش خصوصی شریک شویم.

اربابی اضافه کرد: وزارتخانه هیچ گردشگری را مستقیم وارد کشور نمی‌کند، شما (بخش خصوصی) این کار را انجام میدهید، بسیاری از چیدمان ما براساس سیاست‌ها، خواسته‌ها و نیازهای شما است. آقای مونسان ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ کار درستی انجام داده‌اند؛ شورای سیاستگذاری بخش خصوصی را تشکیل داده و اطلاع دارم هر ماه هم جلسه‌ای با آن‌ها دارد.  در کانون جهانگردی و اتومبیلرانی هم می‌توان چنین رویه‌ای داشت.

عمان برای یک کلیپ ۶۰۰ هزار دلار خرج می‌کند ایران ۳۰ میلیون تومان

او در ادامه این بحث گفت: ما نمی‌توانیم مثل کشورهای دیگر برای تبلیغ گردشگری هزینه کنیم، مثلا عمان ۱.۸ میلیارد دلار هزینه تبلیغ در نمایشگاه فیتور اسپانیا کرده، ‌ طبیعتا چنین هزینه‌ای از عهده ما خارج است. ما برای فضای مجازی یک کلیپ طراحی کرده‌ایم که حدود بیست سی میلیون تومان هزینه داشته است، درحالی‌که عمان حدود ۶۰۰ هزار دلار (به نرخ روز دلار بیش از ۸ میلیارد تومان) فقط برای یک کلیپ هزینه کرده است. هرچند که ما ادعای‌مان بیشتر از بقیه است مثلا بیش از ۳۰ شرکت اعلام کرده‌اند که می‌توانند کلیپی با استانداردهایی فراتر از کره زمین بسازند اما نتیجه کارشان چیز دیگری است. ما که مثل عمان نمی‌توانیم هزینه کنیم اما دست‌کم با همان ۳۰ میلیون تومان می‌توانیم خروجی بهتری داشته باشیم و آژانس‌ها در آن نقش و حضور داشته باشند.

مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی درباره تاثیر حضور دولت و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نمایشگاه‌های بین‌المللی که پرسش مدیر مسؤول یکی از نشریات گردشگری بود، اظهار کرد: نمی‌دانم چه تاثیری دارد اما گاهی مسبب ریل‌گذاری‌هایی بوده است، مثلا سال گذشته حضور آقای مونسان در فیتور باعث دیدار پادشاه اسپانیا از غرفه ایران شد. شاید دیدار و صحبت با مسؤولان در رأس گردشگری در جریان نمایشگاه امسال هم در گردشگری ایران موثر باشد.

وی درباره احتمال لغو حضور ایران در نمایشگاه فیتور اسپانیا با توجه به شرایط کشور، تاکید کرد:‌ اگر از آسمان سنگ ببارد ایران در نمایشگاه گردشگری اسپانیا شرکت می‌کند. دیدگاه‌مان این است که فیتور بسترساز آینده گردشگری است.

ما در شرایط جنگ نیستیم

اربابی در پاسخ به سوال ایسنا درباره این‌که با توجه به خدشه دار شدن امنیت منطقه از سوی آمریکا و قبل از آن تعبیری که رییس‌جمهور از شرایط ویژه کشور و جنگ داشتند، استراتژی برای حضور در این نمایشگاه‌های بین‌المللی چیست، گفت: نمایشگاه‌های گردشگری پدیده‌هایی نیستند که از طریق آن‌ها سریع به نتیجه برسیم. تا این نمایشگاه هم دو هفته بیشتر باقی نمانده در این مدت نمی‌توان استراتژی تعریف کرد. اگر اجازه دهند نمایشگاه‌هایی مثل اسپانیا را کانون اجرا کند، حتما نقشه راهی برای آن تهیه می‌شود. این مسائل در برنامه‌ریزی بلندمدت به نتیجه می‌رسد.

او ادامه داد: ما در شرایط جنگی نیستیم و لباس‌های خاکی نپوشیده‌ایم. اتفاقا مفهوم گردشگری با جنگ در تناقض است. قرار نیست گردشگری را با جنگ گره بزنیم. معتقدیم با گردشگری می‌توانیم مانع بسیاری از وقایع شویم.

اربابی گفت: استراتژی ما این است که در شرایط بحران در نمایشگاه گردشگری اسپانیا شرکت کنیم و ایران را در اذهان جا اندازیم تا وقتی بحران رفع شد، تعداد گردشگری ورودی افزایش یابد. تعبیر من از استراتژی غیر از این نیست. آژانس‌ها در این نمایشگاه حاضر می‌شوند تا بستر حضور گردشگران را فراهم کنند.

نمایشگاه گردشگری فیتور اسپانیا از دوم تا ششم بهمن‌ماه (۲۲ تا ۲۶ ژانویه) در شهر مادرید برگزار می‌شود. این نمایشگاه چهلمین دوره خود را امسال سپری می‌کند. در نمایشگاه سال گذشته بیش از ۱۰ هزار کمپانی گردشگری از جمله آژانس‌های مسافرتی، شرکت‌های توریسم محلی، سازمان‌های رسمی، تورگردان‌ها، شرکت‌های حمل و نقل، هتل‌ها و اقامتگاه‌ها، شرکت‌های خدماتی و مراکز آموزشی حضور داشتند. ۸۴۳۳ روزنامه‌نگار و بلاگر نیز این نمایشگاه را پوشش دادند.

ایران امسال با ۱۸ آژانس مسافرتی همراه با سازمان منطقه آزاد و یک شرکت فروش صنایع دستی در این نمایشگاه حضور دارد. غرفه ایران ۲۹۷ متر و در سالن خاورمیانه در همسایگی مصر، لبنان، فلسطین و اردن است.

دست به دامن خبرگزاری اسپانیا در وقت کم ایران

عبادرضا اسلامی ـ مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ـ در این نشست توضیح داد که طراحی غرفه امسال به دلیل عدم تفاهم با طراح، آنچنان که باید مدنظر نبوده در نتیجه در نمایشگاه امسال از طرح‌های قدیمی استفاده شده است. ضمن این‌که قطع اینترنت در این جریان بی‌تاثیر نبوده است.

او، چاپ دو نشریه تخصصی درباره ایران به زبان اسپانیایی، اجرای مسابقه به زبان اسپانیایی، نصب نمایشگر هشت متری در کنار غرفه ایران، اجرای گروه‌های موسیقی آیینی و استفاده از جاذبه سینما در معرفی ایران و حضور یک اینفلوئنسر فرانسوی که قبلا ویدئوی «به ایران سفر نکنید» را تهیه کرده، از جمله اقدامات پیش‌بینی شده برای نمایشگاه فیتور ۲۰۲۰ ذکر کرد.

نمایشگاه فیتور ۲۰۲۰ اسپانیا بخش ویژه‌ای را به نوآوری‌ها، خلاقیت و استعدادها اختصاص داده که برنامه‌های پیش‌بینی شده از سوی ایران در این مسیر طراحی نشده است و به نظر می‌رسد بلاتکلیفی در تعیین مجری و از سویی محدودیت زمانی، مانع از اجرای ایده‌های خلاقانه شود، چنان‌که مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در این نشست تایید کرد: در فرصت زمانی باقی مانده حتی نمی‌توان تولید محتوای ویژه و یا تبلیغات محیطی داشت، چرا که بهترین مسیرها را کشورهای دیگر برای تبلیغ گرفته‌اند و آن زمان که ما باید وارد ماجرا می‌شدیم در خوف و رجاء بودیم.

او با بیان این‌که که بیشترین تمرکز ایران روی تبلیغات عمومی است، گفت: اعتراف می‌کنم برای جذب متخصصان به این نمایشگاه خیلی موفق نبوده‌ایم. شاید رویکرد اصلی‌مان نبود.

اسلامی که برگزاری مراسم شب ایرانی را در این نشست به نظرسنجی گذاشت اما با انتقاد شرکت‌کنندگان با توجه به تجربه سال‌های پیشین مواجه شد، مذاکره و قرارداد با خبرگزاری «افه» اسپانیا را به عنوان اقدامی عملی‌تر پیشنهاد کرد و گفت: هزینه شب ایران را می‌توان صرف تبلیغ در این خبرگزاری کرد.
عکس ها از مرتضی لطف‌اللهی

رایزن ایران بزودی عازم اسپانیا می‌شود

محمدعلی کیانی ـ مدیرکل همکاری‌های فرهنگی و امور ایرانیان خارج از کشور سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ـ در این نشست با اعلام این‌که رایزن فرهنگی ایران بزودی به اسپانیا اعزام می‌شود، درباره همکاری با آژانس‌های مسافرتی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در جریان این نمایشگاه اعلام آمادگی کرد.

او افزود: این سازمان ۸۵ نماینده در ۶۵ کشور دارد که همه آن‌ها فعال هستند.

                                                                       مسیر ذهنی مردم جهان را از منقاشات سیاسی دور کنید              

علی غمخوار ـ متخصص گردشگری و شرکت‌کننده‌های نمایشگاه فیتور ۲۰۲۰ ـ در این نشست به شرایط خاص منطقه اشاره کرد و افزود: پیش‌بینی می‌شود در فضای نمایشگاه با سوالات زیادی درباره امنیت کشور و سفر به ایران، مواجه شویم ضرورت دارد جلسه مشترکی بین وزارت امور خارجه و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار شود تا درباره تعیین پاسخ‌های یکنواخت، منطقی و قانع‌کننده سیاست‌گذاری شود.

او ادامه داد: برای اصلاح تصویر ایران باید چند برابر حال حاضر هزینه شود، متاسفانه نوع مشارکت در شکل ابتدایی و حداقلی است. انتظار می‌رود کانون جهانگردی و اتومبیلرانی برای ایجاد تصویر مناسب و تشریح وضعیت طبیعی کشور سرمایه‌گذاری و انعکاس وسیع رسانه‌ای داشته باشد.

محمدعلی واقفی، قائم مقام جامعه تورگردانان ایران و شرکت‌کننده دیگر در فیتور اسپانیا در تایید این سخنان، گفت: صنعت گردشگری بیشتر از سایر کسب و کارها از شرایط سیاسی لطمه می‌بیند. درحال حاضر حدود ۸۰ درصد تورهای آژانس ما کنسل شده و این روند برای تورهای سال آینده ادامه دارد. در نتیجه اینک شرایط برای حضور در نمایشگاه گردشگری مهیا نیست مگر این‌که آنقدر پر رنگ ظاهر شویم و نشان دهیم که شرایط کشورمان عادی است.

وی ادامه داد: اگر قرار است برای شب ایرانی هزینه شود، با توجه به تجربه نامطلوب سال‌های گذشته، بهتر است اقدام دیگری انجام شود که در راستای تبلیغ وضعیت طبیعی کشور باشد.

حسن انصاری ـ رییس جامعه گردشگری الکترونیک ـ‌ نیز در این راستا گفت: با توجه به شرایط ضرورت دارد اثرگذاری در رسانه‌های اسپانیا با تولید محتوا، بیشتر شود. اگر حرکت پررنگی شود حتما از این بحران با موفقیت خارج می‌شویم.

رضا وثوقی که مدیرمسؤول یکی از نشریات گردشگری است این پرسش را مطرح کرد که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و دولت برای چه در مناسبت‌های بین‌المللی همچون نمایشگاه گردشگری شرکت می‌کنند و در ادامه گفت: نقش و اثر این موضوع باید مشخص شود.

او همچنین لبنان، سوریه و سریلانکا را به عنوان کشورهایی که درحال جنگ بودند اما گردشگر  جذب می‌کردند، مثال زد و افزود: ایران هم با تعیین یک شعار می‌تواند مسیر ذهنی مردم جهان را از مناقشات سیاسی جدا کند.

شکیب، شرکت‌کننده دیگر در نمایشگاه فیتور این پرسش را مطرح کرد که با توجه به شرایط منطقه و انتظار برای پاسخگویی ایران به اقدام آمریکا، اگر حضور در این نمایشگاه منتفی شود خسارت آن چگونه جبران خواهد شد که مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی پاسخ داد: در مواقع اضطراری حتما راهی برای جبران خسارت وجود دارد، ولی ما خوش‌بین هستیم این نمایشگاه فرصتی برای نمایش ایران خواهد بود.

نعمت‌اللهی، مدیر یکی از آژانس‌های مسافرتی در شیراز، با بیان این‌که غرفه ایران در نمایشگاه‌های خارجی معمولا یکی از کم بازدیدکننده‌ترین‌ها است، روی تولید محتوای بیشتر تاکید کرد و برگزاری «فم‌تریپ‌» بزرگی را در مقدمه نمایشگاه فیتور اسپانیا پیشنهاد کرد که مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در این‌باره اعلام آمادگی کرد و افزود: ضمن تحسین پروژه‌های مشابه اما حاضریم تور آشناسازی درجه یکی را با مشارکت آژانس‌های مسافرتی اجرا کنیم.

محمدعلی واقفی ـ قائم مقام جامعه تورگردانان ایران ـ اما در ادامه این سخنان گفت: اجرای فم‌تریپ به برنامه‌ریزی بلندمدت و پول نیاز دارد. بخش خصوصی توان تامین این هزینه‌ها را ندارد.

دیگر اعضای حاضر در این نشست بر ضرورت تعیین سیاستی مشخص برای اصلاح چهره ایران در موقعیت کنونی اظهارنظر کرده و با ذکر مصداق‌هایی از برخی کشورها همچون مصر و اندونزی که همواره محل مناقشه بوده‌اند اما برای جذب گردشگر استراتژی تعریف کرده‌اند، خواستار تمرکز بیشتر بر اصلاح چهره ایران در شرایط حاضر شدند.