چیپس سیب‌زمینی، مضرترین خوراکی جهان!

  در مرداد 1398، وزارت بهداشت فهرستی از کالاهای خوراکی آسیب‌رسان مشمول عوارض را براساس تقسیم‌بندی آژانس استانداردهای مواد غذایی(Food Standards Agency) اعلام کرد.

این اقلام بسته به میزان ناسالم بودن به ترتیب شامل چیپس سیب‌زمینی، فرآورده‌های حجیم شده غلات نظیر پفک و ذرت بو داده، فرآورده‌های گوشتی همچون سوسیس و کالباس، نوشابه‌های گازدار، نوشابه‌های انرژی‌زا و نوشیدنی‌های میوه‌ای با محتوای آب میوه کمتر از ۲۵ درصد بودند.

مضرترین کالای خوراکی در فهرست یاد شده چیپس سیب‌زمینی است. عده‌ای مضرات چیپس سیب‌زمینی را فقط محدود به چربی زیاد آن دانسته و برخی نیز پرنمکی را عاملی برای خطرات آن برمی‌شمارند. البته اسیدهای چرب مضر و کلسترول بالای موجود در چیپس سیب‌زمینی موجب چاقی و بیماری‌های قلبی ـ عروقی می‌شود. همچنین نمک زیاد موجب در آن، به غیر از پرفشاری خون در دراز‌مدت زمینه‌ساز افزایش احتمال ابتلا به سرطان معده می‌شود.

اما به غیر از مضرات یاد شده، چیپس سیب‌زمینی تحت شرایطی ممکن است حاوی یک سم سرطان‌زا به‌نام آکریلامید باشد. در فرآیند تولید چیپس سیب‌زمینی، اگر از حرارت‌ بالای 120 درجه سانتی‌گراد به مدت طولانی استفاده شود، در اثر واکنش‌های شیمیایی سم آکریلامید تولید می‌شود. این سم به غیر از افزایش احتمال ابتلا به سرطان، ممکن است موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن و حتی ناباروری شود.

تحقیقات اخیر در کشور ما نشان داده که حدود 10 درصد از نمونه‌های چیپس سیب‌زمینی در بازار ایران حاوی این سم خطرناک بوده‌اند. یادآوری این نکته که مصرف زیاد چیپس سیب‌زمینی در گروه‌های آسیب‌پذیر نظیر کودکان رایج است، موجب نگرانی مضاعف می‌شود.

بدیهی است آسیب ناشی از مصرف چیپس سیب‌زمینی به میزان و تعداد دفعات مصرف این محصول بستگی دارد؛ به عنوان مثال اگر تعداد دفعات مصرف چیپس سیب‌زمینی کمتر از تعداد انگشتان یک دست در طول یک‌سال باشد، معمولا جای نگرانی چندانی نیست. اما متاسفانه میزان مصرف این کالای خوراکی آسیب‌رسان در جامعه ما به مراتب بیشتر از این مقادیر است و لذا بهترین توصیه برای پیشگیری از مضرات چیپس سیب‌زمینی، کاهش مقدار و دفعات مصرف آن است. گفتنی است مصرف مستمر میوه و سبزی در جیره غذایی روزانه، به علت دارا بودن ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌تواند در کاهش بروز اثرات سمی آکریلامید موثر باشد.