گزارشی با انصاف و بدون پرده پوشی

 دکتر غلامرضا ظریفیان*

 

بعضی مسائل حساسیت افکار عمومی را به دنبال دارند و مردم با جدیت بیشتری اخبار آن حوزه‌ها را پیگیری می‌کنند. تحصیل دانشگاهی و ورود به آموزش عالی و عضویت در هیات‌های علمی یک دهه است که به‌جد وارد فضای نیازهای جامعه شده است به نحوی که حتی در روستاهای دور، فرزندان روستاییان می‌خواهند وارد دانشگاه شوند و به این ترتیب، یک شبکه عظیم از خانواده دانشگاهی در اقصی نقاط کشور شکل گرفته است. همین مسئله سبب شده ورود به سطوح بالای آموزش عالی از مولفه‌های مهم جامعه شود و دانشگاه برای اقشار مختلف اهمیت پیدا کند. دانشگاه از یک سو کارخانه تولید انسان‌های فرهیخته است و از سویی دیگر میزان الحراره کشور است. بنابراین وقتی بحث فساد در این مجموعه پیش آمد خیلی زود به یک مسئله مهم در افکار عمومی تبدیل شد و برای همه این سوال به وجود آمد که دولت با یک مسئله مهم فکری و فرهنگی چگونه برخورد خواهد کرد. زمانی که در مسیر بورسیه دانشگاهی یک فساد با این ابعاد رخ داده، در واقع یک فساد چندوجهی به وجود آمده است. چند وجهی از این جهت که اولاً بورسیه شدن در دانشگاه مستلزم هزینه‌های مادی است که از قِبَل سرمایه عمومی است و وجه دوم اینکه بورسیه دارای اعتبار و شرایط اجتماعی است و فرد نالایق از این وجه به نفع خود سوءاستفاده می‌کند. نهایت این که این بورسیه‌ها سبب خواهد شد افرادی به عنوان هیات علمی طی 30-40 سال در دانشگاه‌ها قرار بگیرند که صلاحیت علمی لازم را برای آن مسئولیت‌ها ندارند. امروز افکار عمومی این نگرانی را دارد که این دو امتیاز که باید به نخبگان جامعه داده شود که صلاحیت فکری و استعدادهای بالاتر از میانگین جامعه دارند، تحت چه شرایطی به افرادی داده شده که صلاحیت دریافت آن را نداشته‌اند. البته به این مسئله هم باید توجه شود که خطا در مورد 3700 پرونده بورسیه‌ها نیست. همانطور که اعداد مختلفی از سوی سازمان بازرسی و وزات علوم اعلام شده جمع‌بندی‌هایی که در آخر هفته طی بیانیه وزارت علوم منتشر شد، نشان داد بخشی از این بورسیه‌ها دارای اشکالات جدی هستند. دولت در این موضوع سعی کرد، با رفتاری منصفانه کمک کند تا افرادی که دارای صلاحیت علمی بودند، آسیب نبینند و از سویی دیگر بدون پرده‌پوشی عملکرد افراد خاطی را به مردم معرفی کرد و تصمیمات تنبیهی را در مورد آنان اجرا خواهد کرد. این مسئله امروز نوعی راست آزمایی برای دولت است، از این زاویه که دولت خود مطرح کننده مسئله بورسیه‌ها بوده و افکار عمومی‌ می‌خواهد ارزیابی کند که دولت در برخورد با این موضوع، چه رفتاری خواهد داشت. دامنه تخلف در بحث بورسیه‌ها سبب شد که در بیانات رئیس‌جمهور هم از تعبیر «و ما ادراک البورسیه» استفاده شود. امروز خواسته عمومی از دولت برخورد شفاف و منصفانه با متخلفان این پرونده است تا نه حقی ضایع شود و نه فردی به ناحق در جایی قرار بگیرد که صلاحیت آن را ندارد.

* معاون وزیر علوم دولت اصلاحات

منبع: آرمان