ایران و پاکستان، خیلی دور خیلی نزدیک

  کارشناسان اقتصادی معتقدند روابط تجاری ایران و پاکستان به رغم تشابهات فرهنگی و نزدیکی جغرافیایی آن‌ها به یکدیگر، هنوز به حد مطلوب نرسیده است و اعداد و ارقام هم مهر تائید به این گزاره می زند.

عمران خان نخست وزیر پاکستان عصر یکشنبه عازم ایران شد و مشهد را به عنوان نخستین مقصدش انتخاب کرد، چرا که معتقد بود «اگر از امام اجازه بگیرد، سفر آسان می‌شود».

این نخستین سفر عمران خان به ایران بود در حالیکه او از مرداد 97 بر کرسی نخست وزیری پاکستان تکیه زده است؛ البته «رفعت مسعود»، سفیر پاکستان در تهران اعلام کرده که عمران خان تمایل داشته زودتر از این‌ها به ایران سفر کند اما میسر نشده است.

پیش از این هم «محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران درست دو ماه بعد از تشکیل دولت جدید در پاکستان به رهبری عمران خان به این کشور سفر کرده بود.

عمران خان با شعار «پاکستان جدید» روی کار آمد و به همین دلیل است که در دیدار با «مسعود خوانساری»، رئیس اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد که «اقتصاد این کشور تا پنج سال پیش رو بازسازی خواهد شد».

سفر عمران خان به تهران در حالی است که طی سال‌های اخیر مسائل مرتبط با حملات تروریستی و قاچاق مواد مخدر به‌شدت روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار داده است. حوادث امنیتی در مناطق مرزی ایران و پاکستان هر از چند گاهی صدای اعتراض این دو کشور همسایه را بلند می‌کند، چرا که هرکدام از آن‌ها طرف مقابل را مسئول امنیت مرزها می‌دانند. با این حال به گفته عمران خان «دوستی ایران و پاکستان در طول سال‌های گذشته فراز و نشیب داشته، اما هیچگاه این دو کشور باهم دشمن نبوده‌اند» و همین امر باعث تلاش برای افزایش روابط دوجانبه آن‌ها به خصوص در زمان تحریم ایران شده است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند روابط تجاری ایران و پاکستان به رغم تشابهات فرهنگی و نزدیکی جغرافیایی آن‌ها به یکدیگر هنوز به حد مطلوب نرسیده و اعداد و ارقام هم مهر تائید به این گزاره می زند؛ چنانچه بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده از سوی نهادهای مرجع ایرانی، ارزش تجارت دوجانبه بین ایران و پاکستان کمتر از 1.5 میلیارد دلار در سال اعلام شده است. البته مقامات ایران و پاکستان در بیستمین کمیسیون مشترک اقتصادی عنوان کردند که «حجم روابط تجاری‌شان تا ظرفیت پنج میلیارد دلار قابل‌گسترش است» اما هنوز راهکار مشخصی برای عملی کردن این حجم از تجارت تدوین نشده است.

**بازنگری در تعرفه‌ها، شرط افزایش روابط تجاری ایران و پاکستان
«عبدالحکیم ریگی میرجاوه»، رئیس اتاق مشرک ایران و پاکستان در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا هدفگذاری تجارت 5 میلیارد دلاری با پاکستان را آرمانی خواند و گفت: سران دو کشور این عدد را اعلام کرده‌اند بدون اینکه واقعیت‌های تجارت را از بخش خصوصی سوال کنند.

وی تصریح کرد: برای دستیابی به حجم تجارت مورد نظر، اتاق‌های بازرگانی باید پیشنهادها و راهکارهای خود را به دولت ارائه دهند تا به عنوان یک استراتژی بلندمدت تدوین شود.

ریگی ضمن اشاره به مطلوب نبودن حجم روابط دو کشور عنوان کرد: موانع موجود اجازه بیشتر شدن حجم تجارت را نمی‌دهند که رفع آن‌ها به عهده دولتمردان است.

رئیس اتاق زاهدان افزایش تعرفه‌ها را اصلی‌ترین مانع تجارت دوجانبه دانست و افزود: تعرفه‌های تجاری بین دو کشور بالاست و هنوز تعرفه ترجیحی به‌ طور کامل برقرار نیست.

وی با پیشنهاد اینکه تعرفه‌های میان دو کشور صفر شود، تاکید کرد که برای گسترش مرزها نیاز به بازنگری در تعرفه‌ها و تجارت آزاد داریم.

همواره تراز تجاری ایران و پاکستان به نفع ایران مثبت بوه و کفه صادرات ایران نسبت به وارداتش از این کشور سنگین‌تر. چنانچه در 10 ماهه سال 97 میزان صادرات به پاکستان 1.19 میلیارد دلار ثبت شده اما در مقابل 236 میلیون دلار از این کشور واردات داشته است.

ریگی میرجاوه با اعتقاد به اینکه پاکستانی‌ها از کالاهای ایرانی استقبال می‌کنند، گفت: عرضه و تقاضا موازنه را تعیین می‌کند. در هر صورت پاکستان کشور منعطفی است که در شرایط تحریم می‌توان روی آن حساب کرد.

به گزارش ایرنا، ایران نخستین کشوری‌ست که استقلال پاکستان را به رسمیت شناخت و اقدام به تأسیس سفارتخانه در آن کشور کرد.

از آنجا که روابط تجاری با پاکستان خصوصا در زمان تحریم اهمیت دوچندانی دارد، سفر عمران خان به تهران را می‌توان به فال نیک گرفت و نسبت به آثار تجاری و سیاسی این سفر خوشبین بود.