بارش‌های ۹۷، بحران کم‌آبی را در سال ۹۸ حل می‌کند؟

 رییس مرکز خشکسالی کشور می‌گوید مجموع بارش ۲ سال اخیر ۸ درصد از میانگین بلندمدت ایران کمتر است.

برخلاف سال ۱۳۹۶، میزان بارندگی‌ها در سال گذشته در ایران به شکل عجیبی افزایش پیدا کرد، موضوعی که به ظاهر امیدها را برای حل بحران کم‌آبی افزایش داده.

آمار مرکز خشکسالی کشور نشان می‌دهد که میزان بارندگی در کل کشور نسبت به سال ۱۳۹۶ افزایش چشمگیری داشته و در مقایسه با میانگین بلندمدت کل کشور هم این میزان بیشتر است. البته این آمار برای همه مناطق کشور امیدوار کننده نیست و برخی مناطق، مثل استان‌های یزد، فارس و ... همچنان با کاهش بارندگی روبرو هستند.

از سوی دیگر به گفته کارشناسان، باران تنها پاراماتری نیست که وضعیت کم‌آبی ایجاد شده در ایران را به وجود آورده و به همین دلیل این موضوع به تنهایی هم نمی‌تواند وضعیت را بهبود بدهد، مسائلی مثل میزان ذخایر برفی و برداشت زیاد از منابع آب برخی از عواملی هستند که منجر به ایجاد چنین شرایطی شدند. در همین رابطه برای مشخص شدن پاسخ این مسائل و پیشبینی وضعیت بارندگی‌ها در سال ۹۸، صادق ضیاییان رییس مرکز خشکسالی کشور در گفتگویی با خبرآنلاین به سوالاتی در این رابطه پاسخ داد.

این مطالعه را اینجا بخوانید:

در ابتدا کمی از وضعیت بارندگی‌ها در کل کشور در سال گذشته توضیح دهید. در مقایسه با سال قبل و میانگین بلندمدت وضعیت بارش باران در کشور ما چگونه بوده؟

همانطور که می‌دانید سال زراعی ۹۷-۹۸ تاکنون برای ما سال خوبی از لحاظ بارندگی بوده، کل کشور تاکنون ۱۸۴.۵میلیمتر بارندگی دریافت کرده، سال گذشته در همین بازده زمانی یعنی از ابتدای مهر تا اواخر سال، فقط ۸۱.۶ میلیمتر بارش را دریافت کردیم. این نشان می‌دهد که نسبت به سال گذشته، ما یک سال بسیار استثنایی را گذراندیم.البته در مقایسه با بلندمدت شرایط انقدر هم استثنایی نیست. در همین بازده زمانی میزان میانگین بارش بلندمدت ۱۵۰.۶میلی‌متر است. به عبارت دیگر نسبت به بلندمدت ۲۲.۵درصد و نسبت به سال گذشته ۱۲۶درصد افزایش باران داشتیم.

و آیا برای همه مناطق کشور این وضعیت یکسان بوده؟ یعنی سال ۹۷ باران در همه مناطق کشور افزایش داشت؟

خیر، توزیع بارش در مناطق مختلف متفاوت بود و برخی استان‌ها هنوز هم با کمبود بارش مواجه هستند. میانگین بارش باران در استان‌های کرمان، یزد، فارس و هرمزگان همچنان کمتر از بلندمدت است. از سویی استان‌های ایلام، گلستان و لرستان هم بیشترین بارندگی را تجربه کردند. در مقایسه با سال گذشته هم تنها استان اردبیل بارش کمتری داشته است.

و چه پیشبینی برای سال ۹۸ دارید؟

در پیشبینی که ما برای ۴ ماه آینده انجام دادیم به نظر می‌رسد وضعیت بارندگی در کشور ما نرمال باشد.

آقای ضیاییان، این افزایش ناگهانی بارندگی‌ها در یک سال اخیر و با توجه به اینکه اشاره کردید در بهار ۹۸ بارندگی‌ها حالتی طبیعی دارد، چه کمکی به حل بحران خشکسالی در کشور می‌کند؟

ببینید الان ۱۱ سال پی در پی است که ما هیچ سال تری را در کشور نداشتیم و کمبود بارش در کشور وجود داشت. بنابراین با یک سال بارندگی خوب نمی‌توانیم توقع داشته باشیم که کمبود سال‌های قبل هم جبران شود چراکه ما تقریبا کم‌بارش‌ترین‌ سال‌ها را در ۵۰ سال گذشته تجربه کردیم.

حتی بارش‌های خوب امسال هنوز نتوانسته بارندگی‌های سال گذشته را جبران کند و هنوز در مجموع این ۲ سال ۸درصد کمبود بارندگی داریم. از سویی تامین آب‌های زیرزمینی و سطحی با چنین باراندگی اقدامی سخت است چراکه پارامترهای دیگری مثل برداشت منابع آب هم در این موضوع دخیل است.

اما در کنار بارش باران، موضوع دیگری که بدون شک می‌تواند به جبران کمبود منابع آب کمک کند میزان ذخایر برفی ما است. وضعیت بارش برف در ۹۸ چگونه بوده؟

آخرین آمار ما مربوط به ۱۶ استفند است و وضعیت حوزه‌ها در آن از این قرار است؛ در حوزه دریاچه ارومیه وضعیت از سال گذشته بهتر است ولی نسبت به بلندمدت مقداری کمتر بوده، در حوزه خلیج‌فارس و عمان در سال جاری نسبت به سال گذشته و بلندمدت بیشتر بود، در دریای خزر هم این میزان نسبت به سال گذشته بیشتر و نسبت به بلندمدت کمتر است.

و کاهش منابع برفی نسبت به بلندمدت چه تاثیری روی منابع آب ایران دارد؟ و علت موضوع چیست؟

ببینید گرمایش جهانی باعث افزایش دما در دنیا شده و سرعت این افزایش دما در ایران ۲ برابر میانگین جهانی بوده و این موضوع روی ذخایر برف ما تاثیر گذاشته. یخچال‌های ما که قبلا ذخیره آبی برای بهار بودند دیگر زودتر ذوب می‌شوند و ...