عباس عبدی در روزنامه ایران نوشت: پیشرفتهای فناوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات، قدرت ماهوارهها را بسیار افزایش داده است. اقتصاد دیجیتال و فناوری اطلاعات که طی سه دهه گذشته رشد شدیدی داشته است و در حال تبدیل شدن به بخش اصلی اقتصاد است با حضور فناوری فضایی یک گام بزرگ به جلو برخواهد داشت.
فناوری فضایی بجز در امور نظامی در بسیاری از زمینهها چون کشاورزی، هواشناسی، حملونقل، تصادفات، محیط زیست، جلوگیری از قاچاق، حوادث طبیعی مثل زلزله و سیل، نفت و گاز و معادن و اکتشافات، مسائل ثبتی و… میتواند راهگشا و اثرگذار باشد.
این فناوری موجب چند تحول اساسی دیگر نیز شده است. اولین تحول، از میان رفتن یا حداقل کمرنگ شدن مرزهای کشوری است. ما میتوانیم از همه کشورهای دیگر همان اطلاعاتی را به دست آوریم که آنان از ما میتوانند به دست آورند. چه بسا اطلاعات مربوط به ایران را از کشورهای دیگر خریداری کنند. مثلاً فرانسه میتواند اطلاعات سطح زیر کشت ایران را با همه جزئیات به شرکتهای پاکستانی بفروشد تا در برنامهریزی برای صادرات به ایران استفاده کنند. در ادامه همین ویژگی، باید به بیمعنا شدن مفهوم محرمانگی اطلاعات اشاره کرد. اکنون میتوان تحرکات روی زمین را در اندازه عابر یا حتی پلاک اتومبیل پیگیری کرد و از آن مهمتر از طریق ترکیب اینترنت اشیا و فناوری فضایی کل اطلاعات لازم را به دست آورد و در عین حال در ایران همچنان بر سر حضور در FATF دعواست!
نکته مهم دیگر، از میان رفتن مفهومی به نام فیلترینگ است. با پیشرفتهای موجود دیر یا زود روش بدون سیم و فضایی برای ارتباطات اینترنتی تجاری خواهد شد و به احتمال فراوان مفهومی به نام فیلترینگ بلاموضوع شده و به خاطرات تاریخی خواهد پیوست.
به علاوه، این فناوری چنان بر قیمت تولیدات اثرات کاهندهای خواهد گذاشت که اگر از آن استفاده نکنیم، قدرت رقابت اقتصادی را از دست خواهیم داد و بیش از پیش در سیاهچاله فقر فرو میرویم. نقش مهمی که این صنعت در افزایش بهرهوری تولیدات دارد، موجب کاهش قیمت تمام شده خواهد شد.
پیشرفتهای کشور در این صنعت بجز آنکه شامل ساخت و پرتاب ماهوارههای ایرانی از جمله ناهید میشود، موارد دیگری نیز دارد. ساخت بالنهای ارتباطی که این روزها دیدن آن در آسمان تهران عدهای را به تعجب واداشته است از این نمونه است. بالنهایی که برای موارد اضطراری مثل حوادث میتوانند بسرعت به منطقه حادثه دیده چون زلزلهزده یا سیلزده گسیل شوند و ضمن ارائه اطلاعات دقیق از میزان خرابیها و منطقه نیازمندتر تصویر کاملی را در اختیار مدیریت بحران قرار دهند و ارتباطات تلفنی را با مردم منطقه آسیب دیده برقرار نماید و این کار خسارات حوادث را بشدت کاهش خواهد داد.
سرعت پیشرفت جهان در این فناوری خیلی بیشتر از ماست و این تفاوت سرعت ما را دچار پسافتادگی شدیدی خواهد کرد و حتی امنیت اقتصادی ما را به خطر خواهد انداخت. باید این فناوری را از حالت محرمانگی و نظامی خارج و به فاز اقتصادی و کسبوکار وارد کرد. دستاوردهای صلحآمیز و اقتصادی و تولیدی آن بسیار مهمتر از وجه نظامی آن است. متأسفانه همه توجهات ما به موشک و پرتابکننده ماهواره است. در سال گذشته بیش از ۱۲۸ میلیارد دلار در این حوزه سرمایهگذاری شده است و با شیب تندی در حال افزایش است. رقابت آینده میان کشورها در این حوزه است. این صنعت باید از حالت دولتی بودن خارج و بخش خصوصی در آن فعال شود. چنین تحولی موجب تغییر نگاه مدیریت کشور به موضوع فناوری و رویکرد اقتصادی و اداره کشور نیز خواهد شد.