نگرانی‌ها و خوشحالی‌ها از تصمیم ظریف

تنها دقایقی از ساعت ۱۱ شامگاه دوشنبه ۶ اسفند گذشته بود که خبری محافل سیاسی داخلی و بین‌المللی را تحت‌الشعاع قرار داد. محمدجواد ظریف با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود از سمت وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران کناره‌گیری کرد. خبری که از همان دقایق پس از انتشار، واکنش‌های متفاوتی را به دنبال داشت؛ عده‌ای مغموم، برخی نگران و بعضی خوشحال.

زمزمه خبر استعفای ظریف پیش از این چندین بار در محافل خبری منتشر و تکذیب شده بود اما این بار وزیر امور خارجه کشورمان در پست اینستاگرامی خود با تبریک فرا رسیدن میلاد حضرت فاطمه زهرا (س)، روز مادر و روز زن نوشت: «از بزرگواری مردم عزیز و دلاور ایران و مسئولان محترم در ۶۷ ماه گذشته بسیار سپاسگزارم. از ناتوانی برای ادامه خدمت و تمام کاستی‌ها و کوتاهی‌ها در دوران خدمت صمیمانه پوزش می‌خواهم. شاد و سربلند باشید.»

از همان ابتدا عده‌ای به واقعی بودن این خبر شک داشتند و حتی احتمال هک شدن صفحه اینستاگرام وزیر امور خارجه را مطرح می‌کردند اما پاسخ پیامکی ظریف به خبرنگار یکی از سایت‌های خبری تکلیف را مشخص کرد. خبرنگار سایت "انتخاب" به صورت پیامکی صحت و سقم این خبر را از ظریف جویا شده بود که وی در پاسخ، این پیامک را ارسال کرد: «بعد از عکس‌های ملاقات‌های امروز، دیگر جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه در جهان اعتباری ندارد.»

بر اساس آنچه که منابع خبری نزدیک به ظریف اعلام کرده‌اند، وی بر استعفای خود اصرار دارد و در همین راستا از یک شبکه اجتماعی برای اعلام عمومی استعفای خود استفاده کرده است. استعفای ظریف از سمت وزارت خارجه در حالی صورت گرفته است که تاکنون به صورت رسمی از سوی دولت در این زمینه واکنشی مشاهده نشده و هنوز معلوم نیست که رئیس‌جمهوری آن را پذیرفته یا رد کرده است. برخی از منابع خبری در این زمینه اعلام کرده‌اند که ظریف، شامگاه دوشنبه این تصمیم خود را به صورت شفاهی به مقامات مسئول اعلام کرده و در پی آن در صفحه اینستاگرام خود نیز این مساله را با مردم در میان گذاشته است؛ موضوعی که تاکنون با واکنش مردم در شبکه‌های اجتماعی و البته بسیاری از چهره‌های سیاسی، اعضای کابینه روحانی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی مواجه شده است و رسانه‌ها و سیاستمداران کشورهای خارجی هم نسبت به آن واکنش نشان داده‌اند و استعفای ظریف به تیتر یک بسیاری از رسانه‌های بین‌المللی از جمله رویترز، آسوشیتدپرس، الجزیره، بی‌بی‌سی، واشنگتن پست و … تبدیل شده است.

از سوی دیگر برخی رسانه‌ها و خبرنگاران پس از اعلام خبر استعفای ظریف به نقل از برخی منابع آگاه اخباری مدعی شدند که تعدادی از مدیران و دیپلمات‌های وزارت خارجه  اعلام کرده‌اند که در صورت موافقت با استعفای ظریف، آنها نیز استعفا خواهند داد.

در واکنش به این خبر، محمدجواد ظریف ضمن تأکید بر "پرهیز از چنین اقداماتی" خطاب به همکارانش در وزارت خارجه تصریح کرد: «برای بنده خدمت در کنار شما افتخار بود و امیدوارم استعفای بنده تلنگری برای بازگشت وزارت امور خارجه به جایگاه قانونی‌اش در روابط خارجی باشد.»

واکنش اعضای کابینه

به دنبال انتشار این خبر حتی عده‌ای از پذیرفته شدن استعفای ظریف از سوی رئیس‌جمهور سخن گفتند اما محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهوری دیشب (دوشنبه) و به سرعت پذیرش استعفای ظریف از سوی روحانی را تکذیب کرد و در توئیتی نوشت: «اخبار منتشر‬ شده مبنی بر پذیرش استعفای دکتر ظریف از سوی رئیس‌جمهوری قویاً تکذیب می‌شود.»

یک منبع مطلع در دولت هم امروز (سه‌شنبه) با "تکذیب خبر پذیرفته شدن استعفای ظریف"، اعلام کرد که "هنوز استعفای وزیر امور خارجه پذیرفته نشده است".

همچنین دستیار ارشد وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی دیشب پیش‌بینی کرد که روحانی با استعفای ظریف موافقت نخواهد کرد. حسین جابری‌انصاری در صفحه اینستاگرام خود در پاسخ به یکی از کاربران که از او پرسیده بود که "آیا رئیس‌جمهوری با استعفای ظریف موافقت خواهد کرد؟ "، نوشت: «خیر».

او ساعاتی قبل از آن هم با انتشار شعری با عنوان "دریغ" از استاد "مظاهر مصفا"، واکنشی تلویحی به استعفای ظریف نشان داد.

حسن روحانی رئیس‌جمهور هم صبح امروز در جمع مدیران بانک مرکزی در پنجاه و هشتمین مجمع عمومی این بانک تلویحا به حمایت از ظریف پرداخت و با اشاره به این که "وزارت امور خارجه، بانک مرکزی و وزارت نفت در خط مقدم مبارزه در برابر آمریکا هستند"، گفت: «من از هر سه وزیر امور خارجه، وزیر نفت و رییس بانک مرکزی بابت تلاش‌هایشان تشکر می‌کنم.»

روحانی با اشاره به این که "گزارشی که امروز به وی داده شد، امیدوار کننده بود"، اظهار کرد: «آمریکا تمام توان خود را در تحریم سیستم بانکی ما گذاشته است. امروز خط مقدم ما در برابر آمریکا وزارت امور خارجه، بانک مرکزی و وزارت نفت است. سایر وزرای اقتصادی هم در خط دوم قرار دارند. اما خط اول مربوط به این سه نفر می‌شود. از وزیر امور خارجه، وزیر نفت و رئیس بانک مرکزی به خاطر ایستادگی و توانمندی‌شان تشکر می‌کنم. ظریف، همتی و زنگنه نیروهایی بودند که در خط مقدم ایستاده‌اند. عمدتا فشارها هم بر این سه بخش است.»

رئیس‌جمهور با اشاره به این که "با وجود تحمل سختی‌ها، موفقیت‌های بسیار خوبی هم داشته‌ایم"، خاطرنشان کرد: «هم سختی‌ها و هم موفقیت‌ها را باید در کنار هم قرار دهیم. ما هم سختی داریم و مردم هم توقعات درستی از ما دارند، اما پیشرفت‌هایی هم داشته‌ایم و باید مردم در جریان این پیشرفت‌ها قرار بگیرند. اگر وزارت امور خارجه کاری می‌کند، نماینده مردم است. دولت در کل منتخب مردم است. همه تلاش‌ها در واقع تلاش ملت ایران است،  ولی هر کسی در حد مسئولیت خود بار سنگینی را بر دوش دارد.»

از طرفی معصومه ابتکار معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور در توئیتر خود نوشت: «لحظه لحظه این ماه‌ها و این هفته‌ها و این روزها دکتر ظریف از طرف افراطیون داخلی و خارجی مورد بی‌رحمانه‌ترین حملات، تهمت‌ها و تخریب‌ها بود و دوستان همیشه گفتند طاقت بیار رفیق، برای عزت و سربلندی ایران، طاقت بیار…»

همچنین محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات در صفحه اینستاگرام خود با انتشار عکسی از خودش در کنار ظریف عنوان کرد: «ننشین برادر، پاشو بایست جواد جان! مردم نگرانند.»

حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس‌جمهور هم در توئیتی نوشت: «امان از ناهماهنگی‌ها!»

وی همچنین امروز در توئیتی دیگر خاطرنشان کرد: «همگی به تذکرات مقام معظم رهبری در درس خارج توجه کنیم. همراهان و همکاران به آسانی نیامده‌اند که به آسانی کناره‌گیری کنند. نسبت به همراهان روزهای سخت قدردان باشیم.»

پرویز اسماعیلی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور هم در صفحه‌ توئیتر خود نوشت: «مژگان عزیز، نفس نفس‌زنان گفت: ‌آقای ظریف! می‌خواستم بگم کار شما برای من و سایر بیمارها مثل رساندن اکسیژن بود. (بعد برجام/اول مرداد ۹۴) کپسول اکسیژن او افتاد. گریستی و آن را بدستش دادی. مژگان امروز پیش خداست. ولی ایران ایرانیان هستند و به تو خیلی احتیاج دارند آقای ظریف!»

از طرفی حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس‌جمهور در اهواز در جمع خبرنگاران بیان کرد: «من از روز گذشته تاکنون آقای ظریف را ملاقات نکرده‌ام و در جریان جزئیات این استعفا نیستم. خبر استعفای آقای ظریف را فقط از طریق مطبوعات و فضای مجازی شنیده‌ام و اطلاعی بیش از این ندارم. بررسی و پیگیری استعفای آقای ظریف در صلاحیت رئیس‌جمهور است و من نمی‌توانم در این خصوص اظهارنظر کنم. در این زمینه با آقای روحانی نیز هیچ صحبتی انجام نداده‌ام.»

همچنین مرتضی مرادیان سفیر ایران در دانمارک در صفحه اینستاگرام خود عنوان کرد: «فقط ببینند در خارج از کشور چه کسانی از استعفای ظریف خوشحال هستند. ظریف کسی است که بالاترین مقامات آمریکا، اسرائیل و سعودی به صورت مستقیم به او حمله کرده‌اند. او مانعی بزرگ برای آنها بود. کاش قدر سرمایه‌های خود را می‌دانستیم. قضاوت تاریخ در مورد فضای سیاسی این روزهای کشور خواندنی خواهد بود.»

مجلس، تحت‌الشعاع استعفای ظریف

خبر استعفای ظریف در میان نمایندگان مجلس هم واکنش‌های گسترده‌ای را برانگیخت و جلسه امروز (سه‌شنبه) مجلس را که در ادامه جلسات بررسی بودجه سال ۹۸ برگزار می‌شود تحت تأثیر قرار داد و تعدادی از نمایندگان در نطق‌های خود مخالفتشان را با این استعفا اعلام کردند. بسیاری از نمایندگان هم از دیشب در گفت‌وگوها و توئیت‌های خود درباره استعفای ظریف به اظهار نظر پرداختند.

علیرضا رحیمی عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی دیشب از بررسی پشت پرده‌های استعفای وزیر امور خارجه، قبل از جلسه علنی⁩ مجلس خبر داد و در توئیتی نوشت: «ظریف، دومی ندارد. جانشین او یا با کرنش مدیریتی خسارت‌ساز خواهد شد یا به نام ⁧ انقلابی‌گری ⁩ دستاوردهای زیادی را بر باد خواهد داد. اگر استعفای ⁧ ظریف ⁩ جدی و قطعی باشد ثابت می‌کند خنجر مخالفان داخلی اثرگذار بوده است. فردا قبل از جلسه علنی ⁧ مجلس ⁩ پشت پرده‌های ⁧ استعفا ⁩ را بحث خواهیم کرد.»

مصطفی کواکبیان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم با تاکید بر اینکه "مردم، دولت و نظام نفعی از استعفای ظریف نخواهند برد"، در توئیتی نوشت: «بی‌شک از استعفای دکتر ظریف در وضعیت کنونی نه‌تنها مردم و دولت و نظام نفعی نخواهند برد بلکه دشمنان سرافرازی ملت ایران خرسند خواهد شد. البته اکثریت اعضای کمیسیون سیاست خارجی مجلس بلکه اکثریت قاطع نمایندگان از رئیس‌جمهور می‌خواهند هرگز چنین استعفایی را نپذیرد.»

همچنین حشمت‌الله فلاحت‌پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دیشب با اشاره به "لغو سفر دیروزش با ظریف به ژنو آن هم تنها با یک پیامک"، اظهار کرد: «ظریف در گذشته چندین بار استعفا داده بود ولی اینکه این بار آقای ظریف استعفایش را عمومی کرده است نشان‌دهنده آن است که می‌خواهد رئیس‌جمهور با استعفایش موافقت کند. در شرایط کنونی ظریف بهترین گزینه برای اداره سیاست خارجی کشور است و دلیلی برای استعفای ایشان وجود ندارد. منتها شاید دلایل شخصی داشته باشد و ما امیدواریم که دوباره در خدمت ایشان در عرصه سیاست خارجی باشیم.»

فلاحت‌پیشه امروز هم در حاشیه جلسه علنی مجلس "استعفای ظریف را غافلگیرکننده خواند" و گفت‌: «این که برخی در تحلیل‌هایشان استعفای ظریف را به معنای سقوط دولت عنوان کرده‌اند تحلیلی خائنانه است که باید با آن برخورد شود. آقای ظریف با استعفا قهرمان نمی‌شود. ملت، قدر زحمات ظریف را می‌داند. در طول برجام تمام قدرت‌های دیپلماتیک دنیا اعم از سازمان‌ها و دولت‌ها حضور داشتند و ایشان به خوبی نمایندگی کرد.»

وی افزود: «باید از هر اقدامی که باعث خوشحالی دشمنان شود پرهیز کنیم. آقای ظریف بیش از همه می‌داند که دشمنان ما ناجوانمردی به خرج دادند. خود ایشان اولین کسی بود که در جریان عهدشکنی دشمنان قرار گرفت. لذا انتظار این است که ایشان بماند و سیاست خارجی کشور را پیش ببرد. چون از لحاظ موضوعی و شکلی و با تجدید ساختار در وزارت امور خارجه آشنا است و خودش می‌تواند این سامان را به سرانجام برساند.»

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ابراز امیدواری کرد که "مدیریت آینده وزارت امور خارجه با ظریف و نه بدون ظریف باشد،  ولی هرگونه که شود این نباید باعث نوسانات در کشور گردد".

علی مطهری نایب‌رئیس مجلس هم در حاشیه جلسه امروز مجلس در جمع خبرنگاران با بیان این که "رئیس‌جمهور نباید با استعفای ظریف موافقت کند"، تاکید کرد: «جایگزینی در حد ظریف برای وزارت خارجه وجود ندارد.

وی در ادامه گفت: «از دلایل استعفای آقای ظریف اطلاع ندارم، خود ایشان باید توضیح دهد. اما به طور کلی به نظرم دلیل اصلی استعفا، دخالت‌هایی باشد که از طرف برخی نهادهای غیر مسئول در سیاست خارجی دولت و کشور انجام می‌شود. طبق قانون اساسی وزارت خارجه متولی سیاست خارجی کشور است ولی استقلال کافی ندارد، بنابراین طبیعی است که ایشان احساس می‌کند موانعی پیش رویش است و نمی‌تواند کار خودش را انجام دهد. لذا احتمالاً استعفا به این دلیل است ولی باز هم باید خودشان توضیح دهد.»

فاطمه سعیدی سخنگوی فراکسیون امید مجلس هم در توئیتی نوشت: «عده‌ای در داخل هم‌نوا با رژیم صهیونیستی مشغول ابراز خوشحالی از استعفای ظریف هستند. دکتر ⁧ ظریف⁩ فردی مؤمن، متدین و انقلابی است. امیدواریم ادامه کار برای وی هموار شود.»

پیش از آغاز جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی برای بررسی بودجه، تعدادی از نمایندگان درخواست کردند که در جلسه غیرعلنی موضوع استعفای ظریف مورد بررسی قرار گیرد. تعدادی از نمایندگان از فراکسیون‌های مختلف از رئیس مجلس شورای اسلامی درخواست داشتند که جلسه برای بررسی استعفای ظریف غیرعلنی باشد که رئیس مجلس این درخواست را نپذیرفت به این دلیل که هنوز دلایل استعفا مشخص نیست.

همچنین فرج‌الله رجبی عضو فراکسیون امید در جلسه علنی نوبت صبح امروز  مجلس تاکید کرد که "اکثریت نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آقای ظریف دفاع می‌کنند و توقع دارند که رئیس‌جمهور هم از این چهره زحمت‌کش و قهرمان ملی حمایت کند".

وی در ادامه اظهار کرد: «در حال حاضر موضوع استعفای آقای ظریف خبر اول رسانه‌های خارجی است، نباید این طور تلقی شود که مجلس شورای اسلامی نسبت به این موضوع بی‌تفاوت است و چیزی گفته نمی‌شود. ما از آقای رئیس جمهور توقع داریم که از آقای ظریف به عنوان چهره زحمتکش و قهرمان ملی حمایت کنند. رئیس جمهور بداند که ما قدر زحمات این چهره زحمتکش را می‌دانیم که مقام معظم رهبری هم از ایشان تعریف کرده‌اند.»

این نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: «اکثر نمایندگان پای حمایت از ظریف خواهند ماند و نسبت به این مساله بی‌تفاوت نیستند. ملت بدانند ما از آقای ظریف دفاع می‌کنیم و اکثریت نمایندگان نسبت به این موضوع واکنش نشان می‌دهند.»

اما احد آزادی‌خواه عضو فراکسیون ولایی مجلس با استناد به اصل ۸۵ قانون اساسی در اخطاری به صحبت‌های رجبی واکنش نشان داد و گفت: «آقای رجبی در صحبت‌های خود از طرف اکثر نمایندگان در موضوع استعفای ظریف اظهارنظر کرد که این خلاف اصل قانون اساسی است چون ایشان تنها می‌تواند به نقل از خود و نه دیگران صحبت کند.»

وی افزود: «آقای رجبی در حالی ظریف را قهرمان ملی نامید که ما اگر در شب‌های عملیات فرمانده‌ای سنگر را خالی می‌کرد و می‌رفت او را قهرمان ملی نمی‌نامیدیم. تقاضای ما این است که درباره تقاضای ظریف اظهارنظر کلی و به نقل از همه نمایندگان صورت نگیرد.»

از طرفی جلیل رحیمی جهان‌آبادی عضو فراکسیون امید مجلس، در پستی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «استعفای دکتر ظریف، وزیر خارجه کم نظیر ایران، از سقوط مصدق، غم‌بارتر است. جهان و ایران سیاستمداری، باشرافت، میهن دوست، صلح طلب و مردمی را از دست داد. تنها گذاشتن دکتر ظریف را تاریخ ایران بر ما نخواهد بخشید.»

هادی قوامی نماینده اسفراین در جلسه علنی صبح امروز مجلس یادآور شد: «شأن و جایگاه مجلس ایجاب می‌کند که استعفای وزرا را بررسی کند چون وزرا از مجلس رأی اعتماد گرفته‌اند اما به راحتی استعفا می‌دهند و می‌روند و آسیب آن متوجه جایگاه مجلس خواهد بود. باید مجلس جلسه‌ای برای بررسی استعفای وزرا بگذارد تا ضمن بررسی آن با این موارد برخورد شود که جایگاه مجلس تضعیف نشود.»

علیرضا رحیمی عضو شورای مرکزی فراکسیون امید هم در جلسه علنی نوبت صبح امروز مجلس تصریح کرد: «مخالفان از استعفای ظریف ذوق مرگ نشوند، هنوز استعفا پذیرفته نشده است. آقای روحانی شهامت داشته باشند و ظرف ۲۴ ساعت این استعفا را با کمال قاطعیت رد کند.»

وی خطاب به لاریجانی اظهار کرد: «قبل از آغاز جلسه علنی ما از شما درخواست رسیدگی به موضوع استعفای آقای ظریف را کردیم که این اتفاق رخ نداد، چون دلایلی مطرح شد و شما گفتید که چون دلایل استعفا مشخص نیست این جلسه برگزار نمی‌شود اول باید دلایل معلوم شود تا بخواهیم آن را بررسی کنیم.»

این عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی در ادامه بیان کرد: «اکنون مخالفان طوری صحبت می‌کنند که انگار ظریف از مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد نگرفته و در هنگام بررسی سوالات نمایندگان به او رأی مثبت نداده‌اند. به همان نسبت که نام آقای خاتمی در تاریخ سیاسی ماندگار شد، اسم آقای ظریف در تاریخ سیاسی کشور ماندگار خواهد شد. پس مخالفان ذوق مرگ نشوند.»

رحیمی مجدداً درخواست کرد که "مجلس شورای اسلامی نسبت به این مساله مهم کشور موضع‌گیری کند".

علی لاریجانی رئیس مجلس هم در واکنش به این اخطار اظهار کرد: «این‌که ظریف استعفا کرده و نظرات مختلفی وجود دارد بحث دیگری است، اما مگر هیأت رئیسه چه اقدام خلاف قانونی اساسی کرده که شما به ما اخطار می‌دهید.»

از طرفی علی نجفی خوشرودی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از تهیه نامه‌ای در حمایت از ظریف خبر داد و در حاشیه جلسه علنی امروز مجلس در جمع خبرنگاران گفت: «نمایندگان در حال تهیه نامه‌ای هستند که آقای ظریف همچنان به عنوان وزیر خارجه به فعالیت خود ادامه دهد.»

وی افزود: «ظریف از برخی از ناهماهنگی‌ها ناراحت و نگران است ولی ما امیدواریم استعفای ظریف مورد پذیرش قرار نگیرد.»

مصطفی کواکبیان عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی هم گفت که "تاکنون ۱۵۰ نفر این نامه را امضا کرده‌اند".

بهرام پارسایی عضو فراکسیون امید مجلس در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «ظریف⁩ بار مسئولیتی را به دوش می‌کشد که تمام اختیاراتش را ندارد. با استعفایش دشمنان این کشور و دلواپسان دیروز، جشن پیروزی می‌گیرند و ملتی که با افتخار از دیپلماسی عزت‌مندانه و میهن‌دوستانه ظریف حمایت کردند، دلواپسند. اما دلواپسی از  جنس وطن‌دوستی.»

همچنین محمدرضا بادامچی عضو فراکسیون امید مجلس در توئیتی عنوان کرد: «تلاش‌های رئیس دستگاه دیپلماسی در دفاع از ایران و نظام، تحسین مردم، مسئولان و حتی دشمنان را برانگیخت. از رئیس‌جمهور محترم می‌خواهیم ضمن عدم پذیرش استعفای وزیر امور خارجه، از دکتر محمدجواد ظریف به‌صورت جدی حمایت کنند و درباره ماوقع به مردم گزارش دهند.»

محمدعلی وکیلی عضو هیئت رئیسه مجلس هم در توئیتر نوشت: «امیدوارم پایان ظریف پایان یک وزیر باشد نه یک رویکرد!»

همچنین احمد امیرآبادی‌فراهانی دیگر عضو هیات رئیسه مجلس در توئیتی عنوان کرد: «از قرائن و شواهد پیداست که استعفای ظریف ربطی به مسائلی مثل جبهه مقاومت و اینها ندارد. ظریف بارها در مجلس اعلام کرده است که با سردار سلیمانی کاملاً هماهنگیم. بنابراین استعفای ظریف را باید در داخل دولت جست‌وجو کرد.»

از طرفی محمدرضا تابش نایب‌رئیس فراکسیون امید مجلس با ابراز امیدواری نسبت به "ادامه همکاری ظریف با دولت" گفت: «ضروری است به برخی موازی‌ کاری‌ها در عرصه‌ی دیپلماسی خاتمه داده شود. زیرا وزیر خارجه باید در حوزه مسئولیت خود اختیار کامل داشته و البته در قبال عملکردها نیز پاسخگو باشد.»

این نماینده مردم اردکان در مجلس، "ظریف را چهره‌ی محبوب نزد مردم و دیپلمات برجسته و مطرح در عرصه‌ جهانی دانست" و اضافه کرد:‌ «نظام و دولت نباید این شخصیت ارزنده را به سادگی از دست بدهند. خصوصا آن که وی مورد اعتماد رهبر معظم انقلاب اسلامی است.»

پروانه مافی عضو فراکسیون امید مجلس هم با انتشار تصویری از ظریف و رئیس جمهور در توئیتر نوشت: «انَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَیْنَ أَخَوَیْکُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون. در حقیقت مؤمنان با هم برادرند پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا بدارید امید که مورد رحمت قرار گیرید.»

همچنین بهروز نعمتی سخنگوی هیات رئیسه مجلس درباره‌ احتمال برگزاری جلسه غیرعلنی در برای بررسی استعفای ظریف با بیان اینکه "این استعفا ناگهانی بوده است"، گفت: «هیات رئیسه ظهر امروز جلسه‌ای برای بررسی موضوعات مختلف دارد که درباره استعفای آقای ظریف هم صحبت می‌شود؛ این‌که این صحبت به برگزاری جلسه غیرعلنی منجر می‌شود یا خیر هنوز مشخص نیست باید ببینیم که چه می‌شود.

محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس هم در توئیتر نوشت: «استعفا راه حل مناسبی برای مواجهه با مشکلات و چالش‌ها نیست؛ با پرهیز از تداخل وظایف، زمینه را برای هم افزایی قوای کشور و تقویت مدیران اجرایی فراهم کنیم.»

در همین زمینه ناهید تاج‌الدین عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در توئیتی خطاب به محمدجواد ظریف گفت: «نخبه‌کشی؛ رسم تأسف‌باری در تاریخ سیاسی ماست که باید به خاطر منافع ملی آن را متوقف کنیم. آقای ظریف! دیپلماسی شما، دیپلماسی عمومی بود و نگرانی مردم از استعفای‌تان به وضوح گویای همین امر است. بخاطر مردم و دیپلماسی عمومی در تصمیم‌تان تجدید نظر کنید.»

از طرفی اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی در بیانیه‌ای تاکید کردند که "ظریف باید بماند".

غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در صفحه‌ اینستاگرام خود خطاب به ظریف نوشت: «لبخندت هم عزت داشت. حیف که حافظه تاریخی ما ایرانیان ضعیف است. وقتی که با اقتدار تمام، دول غرب و شرق را رو به روی خود نشاند و کاری کرد که دولت آمریکا سندی را که دولت قبلش امضاء کرده بود خیانت به آمریکا می‌داند و ده‌ها موضوع دیگر. یادمان نرود آن روزها به وجودت افتخار کردیم و مطمئن باش بر خلاف نظر دلواپسان باز هم باشی یا نباشی در تاریخ و قلب ملت ایران با افتخار می‌مانی.»

واکنش‌های بین‌المللی

در آن سوی مرزها سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که "این کشور گزارش‌های مربوط به استعفای محمدجواد ظریف را از نزدیک و به دقت دنبال می‌کند".

سخنگوی دستگاه دیپلماسی آمریکا در واکنش به خبر استعفای محمدجواد ظریف، عنوان کرد: «ما گزارش‌های استعفای وزیر امور خارجه ایران را به دقت رصد می‌کنیم. در حال حاضر اظهارنظر دیگری نداریم.»

همچنین مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا هم به خبر استعفای ظریف واکنش نشان داد. رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا در صفحه توئیتر خود با تأکید بر اینکه "سیاست واشنگتن در قبال ایران تغییر نیافته است"، نوشت: «از استعفای ظریف مطلع شده و خواهد دید که این استعفا پذیرفته می‌شود یا خیر.»

رژیم صهیونیستی هم نتوانست خوشحالی خود را از استعفای ظریف پنهان کند. این رژیم در صفحه رسمی توئیتر وزارت خارجه خود، با نسبت دادن اتهام "دروغ‌گویی" به محمدجواد ظریف، به خبر استعفای وزیر امور خارجه ایران واکنش نشان داد.

همچنین بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی در توئیتر خود به استعفای وزیر امور خارجه کشورمان واکنش نشان داد و به زبان عبری، نوشت: واکنش من به استعفای ظریف: ظریف رفت؛ از دستش راحت شدیم. مادامی که من اینجا هستم، رژیم ایران به سلاح هسته‌ای نخواهد رسید.»

جیسون رضاییان هم که مدتی در ایران به اتهام جاسوسی بازداشت بود در توئیتی به زبان انگلیسی نوشت: «اگر چه محمدجواد ظریف را دوست ندارم اما خروج وی ممکن است چیز خوبی نباشد و در حال حاضر با توجه به روابط پرتنش با آمریکا این استعفا نگران‌کننده خواهد بود.»

نگرانی و خوشحالی سیاسیون

فعالان سیاسی هم به خبر استعفای ظریف واکنش‌های متفاوتی نشان دادند. عده ای از این خبر اظهار خوشحالی کردند و برخی نسبت به آن ابراز نگرانی.

محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه "استعفای وزیر توانمند خارجه جمهوری اسلامی، موجب نگرانی افکارعمومی شد"، گفت: «دکتر ظریف که طی سه دهه گذشته یکی از موفقترین دیپلمات‌های نظام محسوب می‌شوند، مورد اعتماد ویژه آیت الله هاشمی رفسنجانی قرار داشته و رهبرمعظم انقلاب نیز بارها طی سالهای اخیر از ایشان تقدیر کرده‌اند.»

وی همچنین اظهار امیدواری کرد که "با حمایت ویژه رئیس‌جمهور و سایر مسئولان از دکتر ظریف، ایشان قدرتمندتر از گذشته به خدمت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ادامه دهند".

سید ابراهیم امینی عضو شورای شهر تهران هم در توئیتی عنوان کرد: «تدبیر، ابتکار و میهن‌دوستی ‌ظریف در دیپلماسی مثال‌زدنی و کم‌نظیر است. بی‌گمان این استعفا فارغ از دلایل آن نشان از وجود شرایطی بغرنج در راه پیشبرد امور دیپلماتیک کشور دارد. امید است که وزارت امور خارجه بعنوان متولی دیپلماسی کشور بتواند جایگاه واقعی خود را پیدا کند.»

همچنین مرتضی الویری دیگر عضو شورای شهر  تهران در توئیتر خود نوشت: «باید خون گریست که با دخالت‌های غیرحرفه‌ای در سیاست خارجی کشور، یک دیپلمات ممتاز، خوشنام، شجاع، دلسوز، میهن‌پرست و کارآمد مانند دکتر ظریف مجبور به استعفا می‌شود. خسارت عدم حضور محمدجواد ظریف در دستگاه دیپلماسی جبران ناپذیر است.»

از سوی دیگر حمید رسایی نماینده پیشین مجلس که در انتخابات مجلس دهم نتوانست در میان ۳۰ منتخب تهران باشد، با اظهار خوشحالی از استعفای ظریف در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «ظریف در صفحه رسمی اینستاگرام خود که تیک آبی دارد، خبر استعفایش را اعلام کرد. کسی که از دوره دبیرستان تا سال‌های پایانی دولت دهم در آمریکا زندگی کرده، بعد از تحمیل توافقنامه‌های ننگین از جمله توافق برجام و در حالی که از تحمیل FATF، CFT و پالرمو ناامید شده است، همزمان با سفر محور مقاومت (بشار اسد) به ایران از سمت خود استعفا داد.»

همچنین وحید یامین‌پور مجری تلویزیون و فعال رسانه‌ای اصولگرا در اینستاگرام خود با انتشار عکسی از ظریف و این متن که "از هواپیمای در حال سقوط بیرون پریدن اسمش شجاعت نیست چترباز قهرمان!..."، نوشت: «... جناب ظریف! شجاع باش و مسوولیت کارهایت را بپذیر. تو به خیلی از سوالات باید جواب بدهی.»

از طرفی آذر منصوری فعال سیاسی اصلاح‌طلب در توئیتی عنوان کرد: «برای منافع ملی یک جاهایی باید با صدای بلند ایستاد و بدون لکنت از مردم و کشور دفاع کرد، یک جاهایی باید با اقتدار و صبر مذاکره کرد حتی اگر ۲۲ ماه طول بکشد. یک جاهایی هم باید استعفا داد. طریف نشان داده، هیچ دغدغه‌ای جز منافع ملی ایران ندارد. اما، قدر زر، زرگر شناسد قدر گوهر، گوهری.»

عباس عبدی فعال رسانه‌ای اصلاح‌طلب هم در واکنش به استعفای شبانه محمد جواد ظریف گفت: «اگر استعفای ظریف قطعی باشد کار خوبی کرده، احتمالا با هماهنگی قبلی است.»

رضا نصری حقوقدان برجسته بین‌الملل هم در توئیتر نوشت: «اگر دشمنان ایران میلیاردها دلار سرمایه برای ترویج ایران‌هراسی داشتند، اگر هزاران لابیست در پایتخت‌های غرب برای فرستادن ایران به شورای امنیت داشتند، اگر هزاران رسانه و مؤسسه ارتباط عمومی برای امنیت سازی کشور داشتند، مردم ایران جواد ظریف را داشتند و کفایت می‌کرد. از ظریف دلجویی کنید!»

همچنین محسن جلال‌پور رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران عنوان کرد: «به فهرست نااطمینانی‌های نگران‌کننده سال آینده، فقدان محمدجواد ظریف را هم اضافه کنید. استعفای متخصص مذاکره و دیپلماسی، آن‌قدر معنی‌دار است که امیدوارم ساختار سیاسی ما متوجه عواقب مخربش در افکار عمومی باشد. ظریف یک فرد نیست، نماد دیپلماسی است. امیدوارم استعفای او برای ما به معنای پایان مذاکره نباشد.»