مکمل «ال کارنیتین»؛ از توهم لاغری تا مشکلات تنفسی

توحید سیف برقی رئیس کمیته پزشکی فدراسیون فوتبال، عضو هیئت علمی و متخصص علوم ورزشی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره مصرف مکمل ال کارنیتین برای لاغری و عوارض ناشی از آن اظهار کرد: به تازگی در بسیاری از تبلیغات از مکمل ال‌کارنیتین به عنوان قرصی برای کاهش وزن یاد می‌شود، مکملی قابل فروش و در دسترس که به‌صورت غیرقانونی عرضه می‌شود.

وی ادامه داد: این شرایط در حالی است که با توجه به مشاهدات، ال کارنتین در کاهش وزن نقشی چندان نخواهد داشت و تنها در سالمندان و مواردی مانند افزایش سلامت عمومی بدن اثراتی خوب داشته باشد.

سیف برقی بیان کرد: این دارو عملکرد و سلامت مغز را بهبود می‌دهد، از کاهش توانایی‌های ذهنی ناشی از کهولت سن یا آسیب‌ها پیشگیری می‌کند و اصولا شرایط مغز و بیماری‌های مرتبت با مغز را بهبود می‌بخشد؛ الکارنتین اثرات خوبی در کاهش فشار خون و فشار خون سیستولیک (همان فشار خون بالا) دارد که شاخصی مهم برای سلامت قلب است؛ مطالعات انجام شده نشان می‌دهد خطر نارسایی قلبی در کسانی که این دارو را مصرف می‌کنند کاهش می‌یابد، اما با این وجود راهی مناسب برای کاهش وزن نیست و تاثیر آن بر کاهش وزن در هیچ یک از مطالعات علمی ثابت نشده است؛ بنا به گفته برخی منابع افراد سالمند و چاق با مصرف این دارو به میزان بسیار جزئی وزن کم می‌کنند اما در سایر افراد تاثیری در این زمینه مشاهده نشده است.

وی ادامه داد: این دارو در بازار تبلیغاتی به عنوان چربی سوز فروخته می‌شود اما با توجه با پژوهش‌های انجام شده تاثیر چشم گیری بر کاهش وزن ندارد؛ در بیشتر پژوهش‌ها ثابت شده این دارو بر سلامت بیماران قلبی، سالمندان، گیاهخواران و افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ بسیار موثر است و بنا بر برخی مطالعات ال کارنیتین بر افزایش عملکرد بدن و بهبود فرایند ریکاوری یا بازگشت به فاز اولیه می‌شود که بر استقامت، رفع خستگی و کاهش درد عضلانی موثر است و در نهایت ورزش بیشتر و کاهش خستگی ناشی از آن را به همراه دارد.

دارویی برای سوزاندن چربی به جای قند
رئیس کمیته پزشکی فدراسیون فوتبال گفت: زمانی که فعالیت می‌کنید ۲ نوع سوخت در بدن مصرف می‌شود؛ سوخت اول دلیکوژن است که از موادی مثل کربوهیدرات‌ها جذب می‌شوند و بعد از تبدیل شدن به گلوکوز یا قند و ورود به جریان خون در سلول‌ها مصرف می‌شود، سوخت دیگر هم چربی‌هاست که به اسید چرب تبدیل و سپس مصرف می‌شود؛ البته شدت و مدت فعالیت است که نوع سوخت مصرفی را تعیین می‌کند؛ اگر فردی در این شرایط از مکمل‌هایی مثل الکارنیتین استفاده کنید باعث افزایش سوختن چربی و در نتیجه بهبود مدت زمان فعالیت می‌شود.

سیف برقی افزود: اثر بخشی این دارو در افرادی که ورزش نمی‌کنند بعید به نظر می‌رسد، اما در کنار رژیم غذایی و فعالیت مناسب می‌تواند اثر بخش باشد؛ الکارنیتین می‌تواند مصرف گلیکوژن را کم کند و مقدار چربی‌ها و اسید لاکتیکی که باعث استرس و التهاب عضلانی می‌شود را کاهش دهد. برخی ورزشکاران این مکمل را برای کاهش آسیب و تورم‌های عصلانی و اثرات آنتی اکسیدانی آن استفاده می‌کنند.



وی با اشاره به وجود این ماده در موادی مثل گوشت قرمز، گوشت، ماهی، لبنیات، تخم مرغ و آجیل گفت: کسانی که دچار کم کاری تیروئید هستند یا بر اثر بیماری افزایش وزن داشته‌اند به هیچ وجه نباید از این مکمل استفاده کنند چرا که با هورمون‌های تیروئیدی تداخل ایجاد می‌کند و برای سلامت فرد خطرناک است.

این متخصص پزشکی ورزشی درباره عوارض مصرف این دارو تصریح کرد: علی رغم فوایدی که تا به این لحظه از آن‌ها صحبت شد مصرف این دارو عوارض دارد که باید آن توجه شود؛ مصرف این دارو در وهله اول ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع، استفراغ، سردرد، اسهال و بیقراری می‌شود همچنین ممکن است مشکلات خواب مشکلات تنفسی یا حساسیت‌های دارویی را به همراه داشته باشد گاهی بسیار خطرناک است؛ اغلب شاهد هستیم، کسانی که بعد از ظهر را برای مصرف این دارو انتخاب می‌کنند با مشکلات شدید خواب مواجه می‌شوند.

وی تاکید کرد: در مجموع بر خلاف تبلیغاتی که وجود دارد ال‌کارنیتین اثر چندانی بر کاهش وزن ندارد و شاید سلامت جامعه برای شرکت‌هایی که این تبلیغات را ارائه می‌کنند به مقداری که باید اهمیت ندارد.