سعید نمکی:طرح تحول منطق اقتصادی نداشت

 سرپرست وزارت بهداشت با تاکید بر لزوم بازنگری در بسته خدمات سلامت و همچنین ادامه طرح تحول نظام سلامت، در عین حال گفت: طرح تحول سلامت  همه چیز داشت، اما فرمول اقتصادی و تفکر و منطق اقتصادی نداشت.

 دکتر سعید نمکی در اجلاس مدیران کل سازمان بیمه سلامت ضمن تشکر از زحمات دکتر سید حسن قاضی زاده هاشمی در وزارت بهداشت گفت: بیمه مقتدر و ماندگار، بیمه‌ای است که بتواند از افراد بر مبنای بضاعتش پول بگیرد و بر مبنای نیازمندی‌شان به آنها خدمت کند. حال اگر این هرم وارونه شود، این بیمه پایدار نیست. در یک بیمه پایدار اعضای مشارکت کننده باید جوان‌تر، غنی‌تر و سالم‌تر باشند تا از افراد سالم و پولدار بگیرند و  آن را خرج بی‌پول‌ها و بیماران کنند؛ در غیر این صورت به قول سعدی بر آن کدخدا زار باید گریست که دخلش بود ۱۹ خرج ۲۰.

وی با بیان این که در تیر ماه سال ۹۴ در سازمان برنامه و بودجه شاهد اجرای طرح تحول نظام سلامت و بیمه همگانی بودیم، گفت: در آن زمان هم در نامه محرمانه به آقای نوبخت نوشتم که اگر در اجرای این طرح تدبیر نکنیم، می‌ترسم عاقبتش مانند مسکن مهر و غیره شود. بیمه سلامت در سال ۹۲، مبلغ ۲۴۰۰ میلیارد اعتبار در منابع عمومی داشت که این میزان در سال ۹۴ به ۵۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. در آن زمان با اوضاع سختی در کشور مواجه بودیم. من از یک سو به عنوان کسی که از سربازی تا ژنرالی نظام سلامت را طی کردم و از سوی دیگر از آن جایی که در سال‌های قحطیِ منابع که با نفت زیر ۳۰ دلار باید بدهی‌های نفت ۱۳۰ دلاری را می‌دادیم، ۹۵ درصد بودجه کشور را مدیریت می‌کردیم و چیزی هم نمی‌گفتیم تا مبادا وحدت ملی دچار مشکل شود.  در چنین شرایطی با طرح تحول سلامت مواجه شدیم که از اقدامات خداپسندانه دکتر روحانی بود و عزیزی به نام دکتر هاشمی هم همه زندگی‌اش را برای اجرای آن وسط گذاشت.

طرح تحول فرمول و منطق اقتصادی نداشت

وی تاکید کرد: طرح تحول سلامت  همه چیز داشت، اما فرمول اقتصادی و تفکر و منطق اقتصادی نداشت. در هیچ کجای دنیا با درآمد سرانه ۵۰ تا ۶۰ هزار دلاری نمی‌گویند که به هر سیستمی خواستید، مراجعه کنید و خدمت بگیرید و پولش را دولت می‌دهد. نمی‌شود کفش آدیداس کلاک، بلا و ملی را کنار هم بگذاریم و بگوییم هر کدام را می‌خواهید بردارید ما پولش را می‌دهیم. علاوه بر این در کنار کشف ادیداس ویزیتور  بگذاریم تا برای آن تبلیغ کند. در این صورت معلوم است که چه نتیجه‌ای حاصل می‌شود.

زیرساخت‌هایی که در طرح تحول بلااقدام ماند

نمکی ادامه داد: از آنجایی که می‌خواستیم طرح تحول سلامت موفق شود، کارها را به تدریج مدیریت کردیم.  اما یکی از عوارض بیمه همگانی این بود که کسی که پیش از این یک بیمه خویش فرما داشت و تاجر و سرمایه‌دار هم تحت پوشش بیمه رایگان قرار گرفتند و از طرفی بار سنگین ما این بود که مقدماتی مانند پزشک خانواده و نظام اجراع و راهنماهای بالینی و غیره را مورد توجه قرار ندادیم. این زیرساخت‌های مهم را بلااقدام گذاشتیم؛  در حالی که این موارد جزو موارد برنامه ۵ و ۶ توسعه بودند و معطل مانده بودند. همچنین آزمون وسع و بررسی استحقاق کسانی را که باید از منابع عمومی استفاده کنند را شوخی گرفته بودیم و به همین دلیل است که هرچه در این چاه ویل می‌ریزم، باز هم این حوزه دچار گرفتاری است.

بسته خدمتی بازنگری شود

سرپرست وزارت بهداشت با بیان این که اگر در سازمان برنامه و بودجه نگران اصلاح رویه‌ها بودیم، به این دلیل بود که می‌خواستیم طرح را ادراه کنیم، گفت: ما باید بسته خدمتی را تعریف و داروهای تحت پوشش را مشخص کنیم. باید بار دیگر بسته خدمتی بازنگری شود. بیمه سلامت باید از ورزات بهداشت بخواهد که سیستم ارجاع و سطح بندی چه شد. در عین حال بیمه هم باید برای نظارت پایش و پالایش این اقدامات سیستم مقتدری داشته باشد و در صورت عدم رعایت این موارد نظارت و برخورد کند.

تحول سلامت با قدرت پیش رود

نمکی با بیان این که امروز باید طرح تحول سلامت را به عنوان اقدام ملی با قدرت پیش بریم، تاکید کرد: اما به گونه‌ای باید این کار را انجام دهیم که متخصصین اقتصاد سلامت کشور هم آن را بپذیرند.  در عین حال باید سیستم نظام ارجاع، پزشک خانواده، پرونده الکترونیک سلامت و نظام جدید پرداخت در نظام سلامت را بازنگری و مستقر کنیم. باید  در کنار یکدیگر بسته خدمت را بنویسیم وآن را اجرایی کنیم. اما در کنار این اقدامات نباید مردم پایمال شوند.  مبادا این طور شود که "فرشته‌ای که وکیل است بر خزائن باغ - چه غم خورد که بمیرد چراغ پیرزنی".

به دلیل صرفه‌جویی، حق محرومان پایمال نشود

وی تاکید کرد: نباید به دلیل صرفه جویی ما حق محرومی پایمال شود. اگر خدمات را محدود می‌کنیم باید محرومان را ببینیم وآنها را فراموش نکینم؛ چرا که همه ما برای خدمت به دردمندان ممکلت دور این میزها نشسته‌ایم. نباید به دلیل صرفه‌جویی مستضعفان را پایمال کنیم که اگر این اتفاق بیفتد دیگر حکوکتی نبستم که برای مردم کار می‌کند. بلکه برای ماندمان پشت این میزها کار می‌کنیم. بنابراین یادمان نرود که نباید دردمندی با دلتنگی دواخانه‌ای را ترک کند.

لزوم حفظ منزلت دفترچه بیمه سلامت

چک بی‌محل دست مردم ندهید

نمکی در ادامه صبحت‌هایش با تاکید بر لزوم حفظ منزلت دفترچه بیمه سلامت گفت: به دلیل نبود پشتوانه اقتصادی، چک بی‌محل به دست مردم ندهید که بروند پشت باجه و برگردند. بی‌اعتباری یک دستگاه این است که اسنادش صنار نیرزد. سند ملی بیمه سلامت، دفترچه بیمه‌اش است. بنابراین یک بسته خدمتی تعریف کنید که ارزش داشته باشد و با منابع‌تان بخواند و قابل اجرا باشد.

خریدار و ارایه دهنده خدمت نباید در یک ساختار باشند

سرپرست وزارت بهداشت درباره جایگاه بیمه سلامت گفت: من از روز اول معتقد نبودم که خریدار،  ارائه دهنده و گیرنده خدمت در یک ساختار باشند. اما آن قدر بین دو وزیر دولت در این زمینه بحث بود و عمدتا هم بحث‌ها به اتاق من می‌رسید، خسته شدم و گفتم بگذراید این بحث را قیچی کنیم. بنابراین هنوز هم معتقد نیستم که مدیرعامل سازمان بیمه سلامت کارمند من است. بیمه سلامت شرکتی مستقل است و نمی‌توانم برایش تعیین تکلیف کنم. این سازمان مستقل بوده و باید به طور مستقل هم پاسخگو باشد. باید چانه زنی کند و با بیمارستان‌ها درگیر باشد.

وی تاکید کرد: سازمان بیمه سلامت باید مطالبه‌گر باشد و به سمت خرید راهبردی خدمات برود؛ هرچند که ما یک بخش خصوصی ضعیف را گوشه رینگ گیر آوردیم و دیگر توان خرید راهبردی خدمت را ندارد، اما باید به این سمت حرکت کنیم و حداقل در حوزه دارو، صنعت دارو را دریابیم. به این صورت که به صنعت دارو بگوییم که ما داروهایتان را با پیش پرداخت خریداری می‌کنیم و شما هم دارو را ارزان‌تر به ما ارائه دهید.

و ی تاکید کرد: اگر ۴۰ سال اخیر را مرور کنیم دستاوردهایمان در عرصه سلامت بسیار گرانقدر بوده‌اند.  دستاوردهایی در زمینه تعداد پزشک، دانشجو، داروهای تولید داخل و غیره افتخارات بزرگی بوده، اما نمی‌توانیم بگوییم در دنیا با عقل و منطق پول‌شان را خرج می‌کنند، اما ما این کار را نکنیم. باید بدانیم که زمان به مردم نادان زمام امور را نمی‌سپارد و بدون خرد نمی‌توان پول خرج کرد.

وی با اشاره به نقش رسانه‌ها در اطلاع رسانی اصلاحات هدفمند در حوزه سلامت، گفت: باید به مردم بگوییم چگونه و در راستای هدفمند کردن منابع ملی گام برمی‌داریم.