مروری بر کارنامه و حیات سیاسی بوش پدر

جرج بوش پدر که طی سال های 1989 تا 1993میلادی رییس جمهوری آمریکا بود اتفاق های سیاسی همچون حمله به پاناما، بحران لبنان، جنگ خلیج فارس، فروپاشی شوروی و فروپاشی دیوار برلین را تجربه کرد.

 به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید؛«جرج هربرت واکر بوش» ملقب به بوش پدر فرزند پرسکات بوش، سناتور ایالات متحده در سال‌های ۱۹۵۳ تا ۱۹۶۳ و دوروتی واکر بوش است . او به عنوان چهل و یکمین رییس‌جمهوری آمریکا از حزب جمهوریخواه طی سال های 1989 تا 1993 میلادی سکان هدایت این کشور را در دست داشت.

مهمترین پست های سیاسی بوش پدر قبل از رییس جمهوری، می توان به «عضویت مجلس نمایندگان، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، ریاست هیأت نمایندگی جدیدالتاسیس آمریکا در چین، مدیریت سازمان سیا و معاون رییس‌جمهوری در دوران «رونالد ریگان»»اشاره کرد.

رسانه های آمریکایی امروز مرگ « جورج بوش پدر» چهل و یکمین رییس جمهوری آمریکا را در94 سالگی اعلام کردند. مهمترین اقدامات زمان رییس جمهوری بوش پدر را در این گزارش از نظر می گذرانیم:

**حمله به پاناما
جورج بوش پدر از آغاز برای ماجراجویی‌های خارجی بیش از سیاست داخلی ارزش قایل بود. او در دسامبر 1989 میلادی برای عزل «مانوئل نوریگا» رهبر نظامی پاناما که زمانی متحد آمریکا و با کودتای سیا روی کار آمده بود، دستور حمله به پاناما را صادر کرد. این حمله که چهار روز به طول انجامید به کشته شدن صدها تن منجر و توسط مجمع عمومی سازمان ملل محکوم شد.

**بحران لبنان
بوش پدر در نخستین سال زمامداریش با بحران گروگانگیری لبنان مواجه شد. این بحران میان سال های 1982 تا 1992 اتفاق افتاد که طی این مدت 104 تَن که بیشتر آنها از آمریکایی و اروپای غربی بودند در لبنان به گروگان گرفته شدند. در ژانویه 1989 میلادی جورج بوش (پدر) در سخنرانی خود به مناسبت شروع دوران رییس جمهوری، به طور غیر مستقیم خواستار کمک ایران برای آزادی گروگان های باقی مانده در لبنان شد و وعده داد که کشورش چنین اقدامی را تلافی خواهد کرد. بوش با اشاره به وضعیت گروگان های آمریکایی گفت کمک به آزادی آنها «برای مدتی طولانی در خاطر خواهد ماند» و تأکید کرد: «حسن نیت، به حسن نیت منجر می شود.»

در ماه های اول 1989 میلادی و همزمان با رییس جمهوری جورج بوش، مشاورانش به وی پیشنهاد کردند تا مساله آلمان را پس از یک دوره چندساله دوباره از نو زنده کند. به رییس جمهوری توصیه شد که بر سر مساله آلمان از همه پیشی بگیرد تا مبادا گورباچف زودتر از آمریکایی ها آن را در چنگ خود بگیرد.

**جنگ خلیج فارس
به نوشته ایرنا؛پایان جنگ ایران و عراق همزمان با بروز تشنّج عراق و کویت بود. ارتش عراق در زمان صدام حسین و حزب بعث عراق در 1990 میلادی به کویت حمله و این کشور را اشغال کرد. عراق با این حمله باعث بروز بحرانی بین‌المللی شد و اخطار شورای امنیت را نپذیرفت. آمریکا در 1991 میلادی با ائتلافی از کشورهای دیگر به کویت و سپس به عراق حمله و ارتش عراق را از کویت بیرون کرد. از عملیات حمله آمریکا به عراق به عنوان طوفان صحرا یاد می‌شود.

پس از پایان گرفتن جنگ خلج‌فارس و‌ آشکار شدن نشانه‌هایی مبنی بر فروپاشی قریب‌الوقوع شوروی، این تصور خوشبینانه در آمریکا به ظهور رسید که شوروی در جنگ 40 ساله، سرانجام از آمریکا شکست خورد این موضوع جرج بوش پدر را بر آن داشت تا در پایان جنگ خلیج فارس طی نطقی از ظهور «نظم نوین جهانی» به رهبری آمریکا سخن گوید. این دیدگاه نظم نوین جهانی بوش حتی میان متحدین نزدیک آمریکا خریداری نداشت. بنابراین او ایده فوق را کنار گذاشت و به جای آن دیگر از «صلح دموکراتیک» سخن گفت.

بوش در سال‌های بعد در مناظره‌ های انتخاباتی 1992 میلادی یکی از انگیزه هایش برای انجام این عملیات نظامی را جلوگیری از تسلط صدام بر بخش عمده‌ ای از نفت جهان عنوان کرد زیر منابع نفتی بغداد و کویت در آن زمان تقریباً برابر بود و این هراس وجود داشت که صدام با اشغال کویت، درصد زیادی از منابع نفت جهان را به خود اختصاص بدهد.

**فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی
فروپاشی اتحاد شوروی در آغاز دهه 90 میلادی اتفاق افتاد. اتحاد جماهیر شوروی در تمام دوران جنگ سرد یعنی از 1989تا 1945 میلادی در کنار آمریکا یکی از 2 ابرقدرتی به شمار می‌رفت که داعیه ارایه الگویی بهتر برای حیات بشری را مطرح می‌ کرد.
با پایان گرفتن کمونیسم روابط میان آمریکا و روسیه نیز به سرعت رو به گسترش نهاد و جورج بوش با میخائیل گورباچوف دیدار کرد. بعد از آن بود که اصلاحات تهاجمی در زمینه بازار آزاد و خصوصی‌سازی که در دهه 90 میلادی به دست بوریس یلتسین، نخستین رییس جمهور منتخب روسیه به اجرا در‌آمد به شدت مورد تشویق و حمایت جرج دبلیو بوش، بیل کلینتون و اقتصاددانان آمریکایی قرار گرفت.

با این حال، این اصلاحات که «شوک درمانی» نام گرفت، بحران اقتصادی بزرگی در روسیه به وجود آورد که موجب فقر شدید و افزایش ثروتمندان فاسدی شد که بعد از به دست گرفتن کنترل صنعت کشورهای شوروی سابق، قدرت و ثروت هنگفتی اندوختند.

**بوش پدر و خاورمیانه
پس از جنگ خلیج فارس و بیرون راندن نیروهای عراقی از کویت، جرج بوش پدر روی صلح خاورمیانه، احقاق حقوق مردم فلسطین و پایان دادن به رنج و مصیبت آنان تاکید کرد. این مواضع آرمانگرایانه در واقع موتور محرکه کنفرانس مادرید و کنفرانس اسلو 1 و2 برای صلح خاورمیانه بودند. بعد از اینکه در 1992میلادی اسرائیلی‌ها به شهرک‌سازی در سرزمین‌های اشغالی روی آوردند این اقدام آنان مخالفت شدید جرج بوش را در پی داشت تا آنجا که وی پرداخت وام از پیش توافق شده آمریکا به رژیم اسرائیل را به توقف آن منوط کرد.

**فروپاشی دیوار برلین
یکی دیگر از وقایع سیاسی جهان که در زمان رییس جمهوری بوش پدر اتفاق افتاد فروپاشی دیوار برلین و اتحاد 2 آلمان بود. با برپایی دیوار برلین در 1961میلادی تقسیم آلمان به 2 کشور مستقل شکلی عملی به خود گرفت. آمریکا برای پرهیز از شروع یک جنگ اتمی، سیاستی خویشتندارانه در قبال برپایی دیوار و جلوگیری از خروج مردم از آلمان شرقی اتخاذ کرد.

پس از اعلام سیاست‌های نوین میخائیل گورباچف در قبال غرب، رونالد ریگان رییس‌جمهوری وقت آمریکا، در 12 ژوئن 1987 سفری به آلمان فدرال و برلین غربی داشت. ریگان در سخنرانی معروف خود در کنار دروازه «براندنبورگ» و در برابر ده‌ها هزار مردم برلین گفت، اگر گورباچف خواهان آزادی و رفاه برای شوروی و اروپای شرقی است، اگر گورباچف خواستار آزادی بیشتر است، پس باید دیوار برلین را برچیند.

در ماه های اول 1989 میلادی و همزمان با رییس جمهوری جورج بوش، مشاورانش به وی پیشنهاد کردند تا مساله آلمان را پس از یک دوره چندساله دوباره از نو زنده کند. به رییس جمهوری توصیه شد که بر سر مساله آلمان از همه پیشی بگیرد تا مبادا گورباچف زودتر از آمریکایی ها آن را در چنگ خود بگیرد.

سرانجام دیوار برلین در 9 نوامبر 1989 میلادی فرو ریخت. جورج بوش به عنوان حامی آلمان در عرصه بین‌المللی قدم به میدان گذاشت و از اتحاد دوباره آلمان پشتیبانی کرد.

جورج بوش پدر پس از پایان دوره نخست ریاست جمهوری خود در انتخابات شرکت کرد اما به دلیل نادیده گرفتن امور داخلی مورد انتقاد قرار گرفت و انتخابات را به «بیل کلینتون» رقیب جوان‌ تر خود واگذار کرد.

بوش پدر در سال‌های پایانی عمرش در نقش سیاست‌مداری پیشکسوت به سفر به دور دنیا پرداخت و سرانجام در 30 نوامبر 2018 میلادی درگذشت.