این روزها از یک سو کاربران و مسافران از افزایش قیمت کرایه‌های این سرویس‌دهنده‌ها انتقاد دارند و از سوی دیگر رانندگان قیمت کرایه‌ها را پایین دانسته و ادامه کار با این مبالغ را به صرفه نمی‌دانند.
حالا دیگر نزدیک به 4 سال می‌شود که اولین سرویس‌دهنده تاکسی اینترنتی در ایران آغاز به کار کرده است و اکنون چندین رقیب در این عرصه با یکدیگر رقابت می‌کنند. از یک سو اسنپ و تپسی به عنوان با سابقه‌ترهای این بازار مطرحند و از سوی دیگر کارپینو و آژانسی برای تاکسی‌ها و آژانس‌ها فعال شده‌اند تا قافیه رقابت را به این سرویس‌دهنده‌های نوظهور اینترنتی نبازند. نام‌های دیگری همچون دینگ، آی تاکسی، تاکسی 360، هیتروتاکسی و چند نرم‌افزار مشابه برای سرویس‌های تاکسیرانی مبتنی بر اپلیکیشن‌های موبایل محلی هم در این بازار شنیده می‌شوند. این بازار پر رقابت اکنون شرایط جدیدی را تجربه می‌کند که با چالش‌های ابتدایی آن متفاوت است.زمانی تعداد رانندگانی که حاضر بودند با خودرو خود به عضویت چنین سرویس‌هایی در بیایند کم بود. سختگیری بیشتری هم درباره انتخاب خودرو از نظر تمیزی ظاهری و ایرادهای فنی و حتی بررسی سواد و شخصیت رانندگان انجام می‌شد. با قیمت رقابتی این آژانس‌های اینترنتی، کم‌کم مسافران این سرویس‌دهنده‌ها بیشتر شدند و نیاز به خودرو هم افزایش یافت. ظهور رقیبان هم باعث شد که تلاش برای جذب راننده و خودرو در این سرویس‌دهنده‌ها افزایش یابد. نتیجه البته به نفع مسافران بود؛ آن‌ها در هر مسیر شانس بیشتری برای یافتن خودرو داشتند. در این زمان بیشترین چالش تاکسی‌های اینترنتی مسائلی همچون رعایت اصول و قواعد مطرح شده از سوی اپلیکیشن‌ها برای رانندگان و رضایت مشتریان و همچنین بحث امنیت مسافران را شامل می‌شد. در عین حال، همواره بحث‌های صنفی از سوی اتحادیه‌های تاکسیرانان و آژانس‌داران درباره امکان فعالیت یا عدم فعالیت این سرویس‌ها مطرح بود.
با گسترش رانندگان عضو این سرویس‌ها، بحث‌های صنفی رانندگان نیز به میان آمد. هر چند این شرکت‌ها تلاش دارند با ارائه خدماتی رضایت رانندگان خود را نیز جلب کنند، اما موضوعاتی مثل بی نظمی در پرداخت‌ها، درصد کمیسیون اپلیکیشن‌ها، ممانعت شرکت‌ها از نصب اپلیکشین‌های رقیب و عضویت در چند سرویس برای رانندگان، بیمه رانندگان و مسائلی از این دست هم به چالش‌های تاکسی‌های اینترنتی اضافه شد. در عین حال، دخالت یکی از اپلیکیشن‌ها درباره عدم امکان نصب همزمان نرم‌افزارش با نرم‌افزارهای «ویز» و اپلیکیشن‌های راننده رقبا، به جاسوسی از گوشی مسافران و رانندگان تعبیر شد و بسیار مورد انتقاد قرار گرفت.
در حالی که تورم انفجاری یکی دو سال اخیر و افزایش چشمگیر قیمت ارز بر تورم اقلام گوناگون اثر گذاشته است، اپلیکیشن‌های تاکسی اینترنتی حالا چالش‌های جدیدی را تجربه می‌کنند. این روزها از یک سو کاربران و مسافران از افزایش قیمت کرایه‌های این سرویس‌دهنده‌ها انتقاد دارند و از سوی دیگر رانندگان قیمت کرایه‌ها را پایین دانسته و ادامه کار با این مبالغ را به صرفه نمی‌دانند.
حسین، 27 ساله که به گفته خودش سه سال است در یکی از سرویس‌دهندگان تاکسی اینترنتی مشغول به کار شده، می‌گوید: «الان نسبت به زمانی که شروع به کار کردم، قیمت تعویض روغن تا دو برابر، لنت تا سه برابر، لاستیک تا دو برابر و برخی قطعات و خدمات دیگر حتی تا 5 برابر افزایش قیمت داشته‌اند. تازه خودرو من پراید است و هزینه‌هایش نسبت به دیگر خودروها پایین‌تر است. اگر کسی حتی با خودروهایی مثل 206 و سمند هم کار کند، درآمد و مخارجش به زور سر به سر می‌شوند، چه برسد به ماشین‌های مدل بالاتر!». پیام، 34 ساله نیز که دو سال است همزمان با دو اپلیکیشن کار می‌کند، می‌گوید که در سال اول، اوضاع بهتر بوده، اما حالا هم مسافر کمتر است و هم کرایه‌ها جوابگوی هزینه‌ها نمی‌شود. او اضافه می‌کند: «تورم روی همه چیز تاثیر می‌گذارد؛ هم مخارج ماشین و هم مخارج زندگی. کرایه‌ها درصدی اضافه شده، اما مسافران گاهی حتی غر همین درصد کم را می‌زنند. تازه شانس بیاوریم هزینه سنگین یا تصادفی برایمان رخ ندهد، در آن صورت ترازمان حسابی منفی می‌شود! اما چه می‌شود کرد؟ بیکار که نمی‌شود بچرخیم». زهرا، 39 ساله نیز که مخارجش را از عضویت در تاکسی‌های اینترنتی در می‌آورد و این کار شغل تمام وقتش است، می‌گوید: «به عنوان یک زن احساس امنیت بیشتری کردم که از طریق این اپلیکیشن‌ها روی ماشینم کار کنم. منبع درآمدم همین ماشین است. مدتی در آژانس کار کردم و با افت زنگ‌خور آژانس در برابر این نرم‌افزارها، ناچارا عضو آن‌ها شدم. اما حالا توی ترافیک اگر نگاه کنید، در ده‌ها ماشین روی هولدرهای موبایل، گوشی‌های با صفحه روشن یکی از این اپلیکیشن‌ها دیده می‌شود».
وی می‌گوید که هر چند حضورش به عنوان راننده زن به کمک این اپلیکیشن‌ها برای مسافران پذیرفتنی‌تر شده است، اما حالا درباره آینده درآمدی خود احساس نگرانی می‌کند.
این همه ماجرا نیست. تاکسی‌های اینترنتی باید منتظر گرانی بنزین هم باشند؛ آن هم در حالی که مثل آژانس‌ها و تاکسی‌ها از سهمیه بنزین یارانه‌ای هم برخوردار نیستند. در پایتخت، تغییر قوانین طرح ترافیک هم چالش‌های جدیدی برای رانندگان این سرویس‌ها ایجاد کرده است.
این فضای جدید رقابتی، در کنار چالش‌های موجود، شرکت‌های خدمات تاکسی‌های ایرانی را در منگنه‌ای قرار داده که رقابت سخت هم چاشنی آن است.
از یک سو افزایش کرایه‌ها اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد و از سوی دیگر، رضایت مشتریان مهم است. در این میان یکی از این شرکت‌ها، در یک حرکت پست‌مدرن، تلفنی را هم برای استفاده از خدمات خود معرفی کرده است تا مشتریان سنتی و کسانی که از گوشی‌های هوشمند استفاده نمی‌کنند را هم به سوی خود جذب کند. از سوی دیگر، در روزهای گذشته، جریانی در شبکه توییتر به راه افتاده است که به نفع یکی از این شرکت‌ها و به ضرر دیگری است و برخی این حرکت را با شارژ مالی و تبلیغاتی کاربران برای تخریب رقیب نسبت می‌دهند.
در چنین فضایی، باید شاهد مچ‌اندازی تاکسی‌های اینترنتی در چالش‌های گوناگونی باشیم و باید منتظر بود و دید که آیا رقبا همچنان کنار یکدیگر به کار ادامه می‌دهند، برخی از میدان به در می‌شوند و یا همگی در شرایط سخت و مشکلات پیش رو، از پای در آمده و نهایت خسته و شکسته به کار ادامه می‌دهند.
نکته‌ای که وجود دارد، این است که در شرایط بد اقتصادی، خودرو به عنوان یکی از منابع درآمد اصلی بیکاران و درآمد جانبی شاغلین، اغلب نقش اول را بر عهده دارد و در نتیجه چیزی که کم نخواهد بود، راننده است! مهم این است که سازماندهی این رانندگان چگونه انجام شود و اقبال مسافران به کدام سو باشد.
منبع: ابتکار
ارسال نظر
