حصاري به نام خوابگاه دانشجویی!

دوران زندگی در خوابگاه های دانشجویی برای همه عمر در ذهن تمام دانشجویان باقی می ماند. از شب های سخت امتحان و درس گرفته تا بیماری و گرفتاری هایی که ذهن و جسم دانشجویان را درگیر می کند. زندگی درخوابگاه نوعی مبارزه است. تجربه یک زندگی جمعی که در آن باید پذیرفت در جهانی زندگی می‌کنیم که به اندازه تعداد آدم ها نظر و عقیده وجود دارد و نباید به آن‌ها توهین کنیم حتی اگر آن را قبول نداشته باشیم. اما خوابگاه باید در درجه اول امن و قابل سکونت باشد. این نکته ای است که بسیاری از دانشجویان را وادار به فعالیت های صنفی می کند تا از حقوق‌شان در برابر دانشگاه و مسئولان دفاع کنند و زندگی امنی را در محیط خوابگاه داشته باشند. اما وضعیت خوابگاه های دانشگاه‌های دولتی به خصوص در شهر تهران که عمر ساختمان خوابگاه‌ها زیاد است، بیشتر معلوم می شود. از سوی دیگر رفتار مسئولان خوابگاه و تبعیض هایی که از سوی مسئولان دانشگاه یا قشری از دانشجویان اعمال می شود نیز فضایی را برای مبارزه ایجاد می کند. رضا محسن نژاد دانشجوی ترم نهم رشته مهندسی معدن در دانشگاه امیرکبیر تهران است. او از ترم اول دانشجویی اش در خوابگاه سکونت داشته و از نزدیک مشکلات زیادی را دیده است. او در گفت و گو با «قانون» می گوید:« خوابگاه شهدا که محل اسکان دانشجویان دانشگاه امیرکبیر است، ساختمان‌های متعددي دارد که هر کدام را برای یک گروه تحصیلی ساخته‌اند. برای بعضی از گروه های آموزشی هم چون تعداد دانشجویانش زیاد است، چندین خوابگاه را اختصاص داده‌اند». او می گوید که همراه با ورودی های 92 و 94 دانشکده امیرکبیر كه در یک ساختمان اسکان دارند به طور مجموع در ساختمان‌شان 800 تا هزار نفر سکونت دارند.وي ادامه می دهد:« دقیقا نمی دانم قدمت ساختمان خوابگاه ما که نزدیک پل حافظ است چند سال است اما فکر می کنم نزدیک به 30 یا 35 سال باشد. فقط این را می دانم که بعد از انقلاب ساخته شده است». او از تغییر ظرفیت اتاق و اضافه شدن تخت ها به علت پذیرش دانشجویان بیشتر از ظرفیت در دانشگاه نیز می گوید:« تا پارسال اتاق های 10 متری چهار الی پنج نفره بود. اتاق هایی 10 متری که دو تخت دوطبقه در آن گذاشته اند و در مجموع چهار دانشجو د رآن اسکان دارند. در این اتاق ها تنها فضای شخصی همان تختی است که روی آن می خوابیم و کمدهایی که اندازه‌شان خیلی کوچک است». او درباره اتاق های 12 نفره که شلوغ‌تر است و امکان درس خواندن يا حتی گذراندن وقتی کوتاه نیز در آن مشکل است، می گوید:« مساحت اتاق های 12نفره 24 متر است و حتی رفت و آمد هم در آن‌ها مشکل است».وي علت این ازدحام و کمبود جا در خوابگاه‌ها را افزایش ظرفیت پذیرش ورودی های دانشگاه می داند و می گوید:«چون خوابگاه ها ظرفیتی برای دانشجویان جدید نداشت، ظرفیت تخت ها را در اتاق ها بالا برد. طوری که حتی برای اسکان دانشجوهای ارشد هم دچار مشکل شدند. ما الان در خوابگاه‌مان اتاق چهارنفره نداریم و همه اتاق ها ظرفیت‌شان از6 نفره به بالاست». این دانشجو درباره ظرفیت کمدهایی که برای انبوه وسایل‌شان در اختیارشان گذاشته اند و همچنین امکانات رفاهی خوابگاه می گوید:« ما برای جا دادن انبوهی از وسایل‌مان کمدهای بسیار کوچکی داریم که به قول خودمان مال زمان جنگ است. آن‌قدر کوچک است که نمی‌توانیم وسایل‌مان را در آن جا بدهیم. ما برای هر سوییت 30 نفره یک آشپزخانه داریم که یک یا دوگاز دارد و باید در نوبت برای درست کردن غذا بایستیم. ما در خوابگاه‌مان برای 800 یاهزارنفر پنج لباسشویی و برای این تعداد 10 حمام بیشتر نداریم».

اتاق های تراس دار خوابگاه را به همفکران یک جریان ایدئولوژیک می دادند

محسن نژاد به رفتارهای تبعیض آمیز مسئولان خوابگاه نیز اشاره می کند و می گوید:« ما تا پارسال مسئول خوابگاهی داشتیم که مربوط به یکی از نهادهای ایدئولوژیک دانشگاه بودو برخوردش تنها با همفکران خودش خوب بود و اتاق های خوب را هم به همان‌ها می دادند. ساختمان دانشگاه طوری است که اتاق‌هایی که در سمت جنوبی ساختمان هستند، تراس دارند و بقیه اتاق ها تراس ندارند. آن اتاق ها را خودشان برمی دارند. ترم قبل مسئول خوابگاه عوض شد و برخوردشان بهتر شد. ولی وقتی آن‌ها مسئول بودند، برخوردشان خوب نبود». یکی از مشکلاتی که در خوابگاه های دانشجویی همیشه وجود داشته، گم شدن وسایل دانشجویان است. حالا دیگر تمام دانشجویان با خودشان لپ تاپ دارند و بعضی مواقع مجبورند آن را در خوابگاه بگذارند و خودشان به کلاس بروند. اما وقتی از راه می‌رسند متوجه می شوند که لپ تاپ شان را سرقت کرده‌اند و هیچ کسی هم پاسخگو نیست. محسن نژاد در اين خصوص‌ می گوید:« مشکلی که الان در خوابگاه داریم سرقت وسایل گران قیمت، پول ها، دوربین ها و لپ تاپ‌هایی است که ناگهان گم می شود. متاسفانه این موضوع را انتظامات خوابگاه به عهده نمی گیرد. ما نمی دانیم که این سارق کیست؟ از بیرون خوابگاه که نمی تواند بیاید چون جلوی در دوربین دارد و بالاخره معلوم می شود. داخل راهروها هم دوربین نیست نمی توانیم آن را ببینیم». تبعیض در واگذاری اتاق های کم جمعیت یا با امکانات رفاهی بهتر از سوی مسئولان دانشگاه و خوابگاه برای دانشجویان ایرانی و خارجی هم اعمال می شود. این دانشجوی رشته مهندسی معدن دانشگاه امیرکبیر می گوید:« مشکل دیگری که در خوابگاه داریم، این است که درخوابگاه ما دانشجویان بین‌الملل هم هستند. اما تبعیض زیادی بین ما و این دانشجویان وجود دارد. اتاقی را که چهار یا هشت دانشجوی ایرانی از آن استفاده می کنند به یک دانشجوی کشورهای عربی می دهند. در واقع دانشجوهایی که از عراق،کویت یا لبنان برای تحصیل به ایران آمده اند، اتاق های زیر ظرفیت به آن‌ها می دهند. هر چقدر هم که درگیر شدیم، جوابی به ما ندادند. تا سه سال پیش دانشجوهای خارجی در خوابگاه ما سکونت نداشتند. ما هشت نفر در یک اتاق 24 متری هستيم و دانشجویان بین الملل این اتاق را به صورت دونفری استفاده‌می کنند».

بی‌آبی را به ما خبر ندادند

شادی یکی دیگر از دانشجویانی است که در رشته زبان روسی در دانشگاه مازندران درس می‌خواند. او در گفت‌وگو با «قانون» درباره وضعیت خوابگاهی که در آن ساکن است، می‌گوید:« مدتی پیش ساعت پنج بعدازظهر ناگهان آب شرب خوابگاه ما قطع شد و قبل از آن هم به ما خبر ندادند که آب قرار است قطع شود. من ساعت هفت با سرپرستی‌مان تماس گرفتم تا علت را جویا شوم، پرسیدم کی آب وصل می شود؟ گفتند آب بابلسر قطع شده و طبیعتا آب خوابگاه هم قطع می‌شود. گفتند ما در بلندگو اعلام کردیم اما شما متوجه نشدید. من گفتم چطور وقتی که شما در مواقعی که می‌خواهید چنان صدای بلندگو را زیاد می‌کنید که ما عاصی می‌شویم، آن‌وقت این مورد را طوری اعلام کردید که کسی نشنید. اداره آب و فاضلاب هم اعلام کرد که تا فردا ساعت چهار صبح آب وصل نمی‌شود. پیگیری‌های ما برای وصل شدن آب برای خوابگاهی که 1600 دختر در آن سکونت داشتند، بی نتیجه ماند تا اینکه ساعت چهار صبح فردا آب وصل شد». او درباره یکی دیگر از تجربیات ترسناکش در خوابگاه می‌گوید:« ما دختری در خوابگاه داشتیم که دچار اضطراب‌های فراوان می‌شد. شب‌ها از ترس و اضطراب بیدار می‌ماند و می‌گفت که من خواب می‌بینم کسی دنبالم می‌کند. او ادامه خواب‌های ترسناکش را در بیداری دنبال می‌کرد و متوهم شده بود. ما به سرپرست گفتیم که این دانشجو بیمار شده و باید با روان‌پزشک یا مشاور صحبت کند اما از طرف سرپرستی به ما گفتند که به این دختر بگویید به خانه‌اش برود». اما در چنین مواقعی که وضعیت دانشجویان از نظر رفاهی در خطر است، شورای صنفی دانشجویی باید پیش قدم شود و مشکلات را حل کند اما متاسفانه در این مورد هم دانشجویان با برخوردهای امنیتی مواجه شدند و جواب پیگیری‌های فعالان صنفی دانشگاه‌ها را با بازداشت دادند. این بخشی از مشکلات دانشجویانی بود که از خوابگاه های دانشگاه های سراسری استفاده می کنند. این در حالی است که بسیاری از دانشجویان حاضرند در خانه‌های دانشجویی با تعداد زیادی همخانه زندگی‌کنند و به قول خودشان آزاد باشند. مریم یکی از دانشجویان دانشگاه سمنان می‌گوید:«در خوابگاه ما را ساعت هفت بعدازظهر می‌بندند و ما حتی یک خرید کوچک هم نمي‌توانیم انجام دهیم اگر هم به موقع نیاییم به خانواده‌های‌مان گزارش می‌دهند که دخترتان دیر آمده است. صبح‌ها هم قبل از ساعت هفت صبح در خوابگاه را باز نمی‌کنند. یعنی اگر صبح زود از شهرستان برسیم باید جلوی در خوابگاه بمانیم یا به خانه دوستان‌مان برویم».