سقز چیست و چه خواص و کاربردی دارد؟

 سقز را با نام‌های مختلفی می‌شناسند از بنه و پسته کوهی گرفته تا کندر و جزء یکی از مفیدترین گیاهان دارویی و یا شیره درختانی است که خواص دارویی فراوانی دارد.

سقز طبع گرم و خشکی دارد و در درمان یبوست و پاکسازی معده و رفع بوی بد دهان و ... کاربرد دارد.

سقز چیست؟
سقز (wild pistacio)، بنه و پسته کوهی یا کندر از جمله مفید‌ترین گیاهان دارویی است که مصرف آن فواید بسیاری را برای سلامت فرد به دنبال دارد و صمغ یا شیره غلیظ درختی به نام بنه است.

معمولا از تنه این درخت در فصل پاییز به طور طبیعی یا با ایجاد شکاف صمغی خارج می‌شود که در فارسی به آن سقز گویند و در ساخت آدامس مورد استفاده قرار می‌گیرد، همچنین خواص درمانی و صنعتی بسیاری دارد.

قسمت اصلی این گیاه که مورد استفاده قرار می‌گیرد شیره این گیاه است که مصارف بسیاری را در طب سنتی و صنایع غذایی دارد.

درخت سقز از تیره پسته‌ایان بوده با ارتفاع ۲ تا ۷ متر که گاهی به ۹ متر هم می‌رسد و معولا در کوهستان‌های با آب و هوای نه چندان سرد می‌روید.

عمر درخت سقز طولانی بوده در بعضی مناطق ایران درخت‌هایی با عمر ۱۵۰۰ سال یافت می‌شود و در حال حضر جزو لیست درختان حفاظت شده قرار دارد. قسمت‌های مورد استفاده درخت سقز، میوه، برگ، صمغ و گال‌های گیاه است.

سقز داررای تربانتین و کلوفان است که از درجه خلوص بالایی برخوردار می‌باشد. به طور کلی سقز جزو دسته صمغ‌هایی قرار می‌گیرد که دارای خواص دارویی، خوراکی و صنعتی فراوان است و در طب سنتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

سقز در درمان یبوست، پاکسازی معده، جلوگیری از پوسیدگی دندان و جلای آن، رفع بوی بد دهان، تقویت چشم و درمان کچلی استفاده می‌شود.

خواص سقز
سقز در کل طبع گرم و خشکی دارد و طبیعت سقز تازه گرم و خشک و سقز خشک شده گرم و خیلی خشک است.

خوردن کندر در ماه‌های آخر بارداری هر روز صبح ناشتا سبب ازیاد هوش و حافظه جنین نیز می‌شود.

جویدن سقز سبب پاکسازی معده و دستگاه گوارش می‌شود.

جویدن سقز بوی بد دهان را رفع می‌کند و خشکی دهان را از بین می‌برد.

جویدن سقز دندان‌ها را سفید و از پوسیدگی آن‌ها جلوگیری می‌کند.

خوردن شیره سقز به طور ناشتا، سنگ کلیه را دفع می‌کند.

استفاده از پودر سقز به نرم کردن سینه و درد‌های ریوی کمک می‌کند.

صمغ سقز را با روغن زیتون مخلوط نمایید و برای برطرف کردن ترک و خارش‌های پوستی از آن‌ها استفاده نمایید.

برای التیام زخم‌ها شیره سقز را روی آن بمالید.

ترکیب شیره سقز با عسل و آلوئه ورا برای درمان زخم‌های دیابتی بسیار مفید است.

از بخارپز سقز برای تقویت چشم، درمان درد‌های روماتیسمی و تسکین درد‌های مفصلی استفاده می‌شود.

برای پاکسازی کبد و درمان سردرد از ترشی بنه می‌توان استفاده کرد.

شیره سقز یبوست را درمان می‌کند و به هضم راحت غذا کمک کرده و اشتها آور است.

از ترکیب سقز و زفت برای درمان کچلی استفاده می‌شود.

سقز با باکتری‌های عامل زخم معده و زخم اثنی عشر مبارزه می‌کند.

برای درمان کم خونی از بنه می‌توان استفاده نمود.

از میوه بنه به منظور تقویت جنسی استفاده می‌کنند.

میوه بنه دارای ویتامین A، B و D است به همین علت مقوی اعصاب بوده، ترک لب را درمان می‌کند و از شب کوری جلوگیری می‌نماید.

از میوه یا دانه بنه دارویی به دست می‌آید که برای طحال مفید است.

آشنایی با کاربرد سقز در صنایع
از دیگر کاربرد‌های سقز می‌توان به استفاده از آن در داروسازی، صنایع پلیمری، چسب، رنگ و لاک اشاره نمود. املسیون موجود در خواص سقز در تهیه روغن‌های چاپ، پارکت و کفپوش استفاده می‌شود. کلوفان خام موجود در این صمغ، به عنوان حجیم کننده و پرکننده صمغ‌های گران بها، آهار کاغذ، چسب و از مشتقات آن در روغن‌های معدنی، مرکب چاپ روزنامه ها، محلول‌های چسبی، روغن‌های کابل، مایع جوشکاری، کف پوش، تهیه رزینات فلزی، صنایع کاغذ‌های اختصاصی و رنگ‌های سرامیکی است.
مضرات سقز

زیاد روی در خوردن میوه، بنه و سقز سبب زخم شدن دهان و کم اشتهایی می‌گردد.