لزوم کاهش ریسک سیل در کشور با اقدامات آبخیزداری و آبخوانداری

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگل ها،مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به سیل خیز بودن کشور بر ضرورت کاهش خطرپذیری و ریسک سیل در کشور از طریق اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری تاکید کرد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، ابوالقاسم حسین پور با تشریح وضعیت بارندگی و تغییرات آن در کشور گفت: ایران بعد از هند، بنگلادش و چین، چهارمین کشور سیل خیز جهان به شمار می رود که فقط یک درصد از مساحت کشور بارشی بیش از ۱۰۰۰ میلی متر در قسمت هایی از نواحی شمال و غرب ایران دریافت می کند در حالی که ۲۸ درصد از سطح کشور، بارش سالیانه کمتر از ۱۰۰ میلی متر دارد و به طور کلی مقدار بارش در بخش های وسیعی از کشور کمتر از ۲۰۰ میلی متر است.

وی اضافه کرد:مسئله دیگر ریزش فصلی بارش های کشور است به نحوی که با توجه به شرایط اقلیمی ایران، توزیع نامناسب مکانی و زمانی بارندگی ها و نوع رژیم بارندگی به صورت رگباری و ناگهانی در مدت کوتاه باعث بروز سیل های مخرب و خسارات فراوان در مناطق مختلف کشور می شود که استفاده بهینه از این ریزش های جوی برای کشور بسیار حائز اهمیت است.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری افزود: وقوع سیل در هر نقطه از کشور محتمل بوده و تقریبا تمام مناطق کشور از این پدیده متاثر می شوند.

وی گفت: بر اساس آمارهای هواشناسی اگر چه حجم بارش ها در ایران به میزان ۲۰ درصد نسبت به میانگین بلندمدت کاهش یافته است، اما در حال حاضر باران های شدیدتر در مدت زمان کوتاه تری بر پهنه سرزمینی ایران نازل می شود که این مسئله میزان وقوع سیل در کشور را افزایش داده است.

حسین پور با پرداختن به آمار سیل در کشور گفت: از سال ۱۳۳۰ تاکنون ۵۵۸۷ فقره سیل در کشور رخ داده است که ۱۱۳۹ مورد آن مربوط به دهه ۹۰ است.

وی اضافه کرد: بیشترین فراوانی وقوع سیل در دهه اخیر در استان های گلستان، هرمزگان و خراسان جنوبی رخ داده است.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب سازمان جنگل ها نکته قابل تامل را افزایش وقوع بارش های بیش از ۱۰۰ میلی متر در کشور دانست به نحوی که در سال ۱۳۹۳ تنها ۴ سیل با بارش بیشتر از ۱۰۰ میلی متر در کشور ثبت شده است ولی این رقم برای سال ۱۳۹۴ برابر ۲۹ سیل و در سال ۱۳۹۵ تعداد ۳۱ سیل با این میزان بارش اتفاق افتاده است.

حسین پور تصریح کرد: استان مازندران با ۵۶ سیل شدید در فاصله سالهای ۹۵ - ۱۳۹۰ سیل خیزترین استان کشور، گیلان با ۲۲ سیل، بوشهر با ۱۶ سیل، لرستان ۱۵ سیل و کرمانشاه با ۱۱ سیل در مقام های بعدی قرار دارند.

وی اضافه کرد: متاسفانه سیل های مذکور تلفات جانی و خسارات مالی زیادی به کشور از جمله منازل مسکونی، تاسیسات زیربنایی، راه های مواصلاتی و جاده های ارتباطی، اراضی کشاورزی و همچنین اکوسیستم های طبیعی وارد کرده است.

حسین پور افزود: در شرایط کنونی ۴۵۵ شهر، ۸۶۵۰ آبادی و بیش از ۲۵۰۰ کیلومتر راه های مواصلاتی کشور در معرض خطر سیل قرار دارند.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به اجرای ۱۱ میلیون هکتار طرح های مختلف آبخیزداری و آبخوانداری موثر بر کاهش سیل در کشور اضافه کرد؛ به طور خاص بیش از ۱.۵ میلیون هکتار طرح پیشگیری و مهار سیلاب در حوزه های آبخیز کشور اجرا شده است که ۳۲۰ هزار هکتار آن در حوزه آبخیز بالادست شهرهای کشور با هدف کنترل سیل ورودی از حوزه های پیرامونی به درون محیط های شهری می باشد.

حسین پور با تاکید بر ضرورت تغییر نگرش در مدیریت سیلاب در کشور گفت: اولویت پیشگیری از سیلاب از سرمنشاء ایجاد سیل در بالادست حوزه های آبخیز بجای صرف اعتبارات به منظور جبران خسارات ناشی از سیل در کشور باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

وی آبخیزداری و آبخوانداری را اقدامی در جهت مدیریت ریسک سیل و پاسخ پیشگیرانه نسبت به مخاطرات بالقوه سیل، بجای واکنش نسبت به مشکلات و تبعات سیل در آینده دانست که نه تنها منجر به کاهش تلفات جانی و خسارات مالی می شود، بلکه بهره برداری و انتفاع از ظرفیت سیلاب در راستای کاهش معضل کم آبی و افزایش توان محیطی در مواجهه با خشکسالی را نیز بدنبال دارد.