کودکانی که با زایمان طبیعی متولد می‌شوند، سالم‌ترند

 مشاور وزیر بهداشت در امور مامایی با بیان اینکه زایمان طبیعی فرآیندی فیزیولوژیک است که در تمام دنیا مرسوم است و باید بدون مداخله و یا با حداقل مداخلات طی شود، گفت: نوزادانی که از طریق زایمان طبیعی متولد می‌شوند، سالم‌ترند.

دکتر شهلا خسروی مباحثی مبنی بر اینکه نوزادانی که به صورت طبیعی متولد می‌شوند، از بهره هوشی کمتری برخوردارند را رد کرد و گفت: براساس مطالعاتی که صورت گرفته، ضریب هوشی نوزادان حاصل از زایمان طبیعی نه تنها کمتر از نوزادان متولد شده به طریق سزارین نیست، بلکه در بعضی مطالعات ثابت شده که بهره هوشی بالاتری دارند.

وی با بیان اینکه مادر و جنین باید پروسه زایمان را طی کنند و این پروسه در رشد جنین کمک زیادی میکند، خاطرنشان کرد: در اکثر کشورهای دنیا، مادران باردار میدانند که زایمان طبیعی در انتظارشان است و چنانچه به آنها بگویند باید با کمک روش دیگری مانند سزارین نوزاد خود را به دنیا آورند، تعجب میکنند و نگران می‌شوند که چه مشکلی وجود دارد که پزشک چنین پیشنهادی را به آنها کرده است، این نگرش تقریبا در تمام کشورهای دنیا وجود دارد.

خسروی بیان کرد: تلاش کشورهای دنیا این است تا جایی که امکان دارد، فرایند زایمان خوشایند طی شود، لذا با فراهم کردن یک سری تسهیلات برای مادران باردار، شرایط زایمان طبیعی در منزل را برای آنها تامین می‌کنند، اما در کشور ما بیش از ۹۷ درصد زایمان‌ها در بیمارستان انجام می‌شود. بنابراین تلاش‌ها باید به این سمت باشد که محیط بیمارستان برای مادر، به محیطی خوشایند تبدیل شود.
مشاور وزیر بهداشت در امور مامایی گفت: آمار زایمان طبیعی در کشور ما در ۳۰ سال قبل بسیار بالا بود، زیرا در آن زمان تعداد متخصصین زنان و زایمان و همچنین دسترسی مردم به خدمات جراحی و پزشک متخصص کمتر بود، اما به تدریج با گسترش شهرنشینی و افزایش دسترسی مردم به خدمات درمانی و متخصصان زنان از یک طرف و ترس و نگرانی ناشی از دردهای زایمانی و عدم ارائه آموزش به مادران در خصوص فرآیندهای زایمانی و البته جهت دادن به سمت سزارین باعث شد که آمار سزارین رو به فزونی گذارد.
وی گفت: سال‌ها قبل فضای اتاق‌های زایمان به موازات سایر امکاناتی که در حوزه سلامت و بهداشت و درمان فراهم میشد، رشد نکرده بود و مادرانی که در فضای نامناسب اتاق زایمان فرزند خود را به دنیا آورده بودند، تجربه ناخوشایند زایمان خود را به نسل بعد منتقل کردند و همین موضوع منجر شد، با توجه به توسعه خدمات و افزایش متخصص، دختران جوانتر تمایلی به زایمان طبیعی نداشته باشند.

خسروی گفت: ۹۰ درصد زنان باردار میتوانند زایمان طبیعی داشته باشند، اما برخی از آنها نیز به دلایل فیزیولوژیک توانایی انجام زایمان طبیعی را ندارند و روش سزارین نیز برای این گروه از مادران باردار درنظر گرفته شد و در واقع سزارین یک روش زایمان برای موارد پرخطر و پرریسک است.

وی افزود: علیرغم افزایش ظرفیت در رشته تخصصی زنان و زایمان و تصور اینکه این نیروها در سراسر کشور توزیع شده و نیاز به متخصص در سراسر کشور برطرف می‌شود، اما اکثر آنها تمایل بیشتری به خدمت در کلانشهرها داشتند. به همین دلیل، مادران ساکن در شهر بیش از روستاییان، به وضع حمل به شیوه سزارین روی آوردند.
بنابر اعلام پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، خسروی به اهمیت روزهای پایانی بارداری در رشد جنین اشاره کرد و گفت: زایمان به شیوه طبیعی به جنین این اجازه را می‌دهد که به نهایت تکامل جسمی خود دست پیدا کند؛ چراکه بیشترین رشد سلول‌های مغزی، سیستم تنفسی و همچنین کبد، در روزهای پایانی بارداری اتفاق می‌افتد، لذا عمل سزارین انتخابی به معنای دستکاری در نظام آفرینش است.
مشاور وزیر بهداشت در امور مامایی ادامه داد: تولد زودتر از موعد جنین، به دلیل نارسی کبد، مشکل زردی نوزادی و مشکلات سیستم تنفسی نوزاد را به همراه دارد. بنابراین هرچه میزان سزارین بیشتر باشد، عوارض و پیامدهای نوزادی افزایش پیدا می‌کند.
وی افزود: وقتی دردهای زایمانی آغاز میشود و جنین در جریان این دردها و کانال زایمان قرار می‌گیرد، به نهایت رشد دوران جنینی خود دست پیدا می‌کند؛ چرا که آمادگی پذیرش زندگی خارج از رحم مادر را پیدا می‌کند.

خسروی با بیان اینکه ایران پس از برزیل دومین کشور به لحاظ فراوانی زایمان‌های سزارین در جهان است، تصریح کرد: بر اساس تاکید سازمان بهداشت جهانی، سزارین نباید بیش از ۱۰ تا ۱۵ درصد کل زایمان‌ها را شامل شود و به دلیل آمار بسیار بالای سزارین در کشور، ترویج زایمان طبیعی به عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها در طرح تحول سلامت مورد توجه قرار گرفت.

مشاور وزیر بهداشت در امور مامایی در خصوص اقدامات و تسهیلاتی که در راستای طرح تحول سلامت برای ترویج زایمان طبیعی در بیمارستان‌های دولتی فراهم شده است، گفت: با اجرای این برنامه انتظار می‌رود که نگرش نسبت به انجام زایمان طبیعی افزایش یابد.

وی عنوان کرد: در راستای کاهش آمار سزارین، مشکلاتی وجود داشت، مثلا اینکه برخی از مادرانی که زایمان قبلی آنها به روش سزارین بوده، سزارین تکراری محسوب شده و کاندید انجام سزارین هستند. البته در این رابطه در بعضی از این افراد که علت انجام سزارین اول، دیگر وجود ندارد، با حمایت یک تیم قوی ماما و متخصص زنان امکان زایمان طبیعی پس از سزارین وجود دارد، اما برای افرادی که در زایمان قبل سزارین را انتخاب کرده‌اند، شانس انتخاب زایمان طبیعی برای فرزندان بعدی کمتر می‌شود و این موارد بر روند آمار سزارین‌ها در آینده تاثیر می‌گذارند.
خسروی خاطرنشان کرد: از زمان اجرای طرح تحول سلامت از سال ۹۳ به بعد، شیب تند سزارین در کشور کنترل شد؛ به طوری که آمار سزارین در ۴ سال گذشته کاهش یافته است، آمارها نشان می‌دهند که جمعیت نخست‌زاهایی که سزارین می‌کنند، رو به کاهش است؛ این درحالی است که اگر جلوی رشد چشمگیر زایمان سزارین در کشور گرفته نمی‌شد، روند سزارین افزایش می‌یافت؛ اما با اقدامات ۴ سال گذشته این روند شکسته شد.

وی با بیان اقدامات صورت گرفته در حوزه مامایی، تصریح کرد: بخشی از این اقدامات شامل ایجاد زیرساخت‌هایی مانند تجهیز بیمارستان‌ها و ایجاد فضایی خوشایند برای زایمان طبیعی، رایگان شدن زایمان طبیعی در بیمارستان‌های دولتی و توانمند کردن افراد ارائه دهنده خدمت بود.

مشاور وزیر بهداشت در امور مامایی با بیان اینکه آماده و توانمند کردن مادران برای زایمان بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: کلاس‌های آمادگی برای زایمان از هفته بیستم بارداری در مراکز بهداشت و درمانی و نیز در بیمارستان‌های دولتی و یا خصوصی برگزار می‌شود.

وی گفت: با کمک رسانه‌ها شاهد استقبال بیشتر مادران از کلاس‌های آمادگی زایمان فیزیولوژیک هستیم.

وی درخصوص ساخت اتاق‌های زایمان (LDR) در بیمارستان‌های دولتی گفت: درحال حاضر ۱۹۰۰ اتاق تک نفره زایمان در سطح کشور وجود دارد که تعداد آنها در هر بیمارستان متناسب با شرایط بیمارستان‌ها و میانگین مراجعات ساخته شده است، اما مشکلی که وجود دارد، کمبود نیروی مامایی برای ارائه خدمات در این اتاق‌های زایمان است؛ چراکه نیروی انسانی به موازات ایجاد زیرساخت‌ها تامین نشد.

خسروی در پایان در توضیح زایمان طبیعی بدون درد نیز گفت: زایمان بدون درد غیر دارویی در واقع به زایمانی اطلاق می‌شود که با استفاده از روش‌های طبیعی از جمله انجام ورزش‌های صحیح دوران بارداری، روش‌های آرام سازی، ماساژ درمانی، موسیقی درمانی و استفاده از بخور گیاهان دارویی معطر به کاهش درد مادر کمک بیشتری شود.