آیا میزبانی جام جهانی از نظر اقتصاد پذیرفتنی است؟

 میزبانی رقابت‌های جام‌جهانی در اولین نگاه یک پروژه اقتصادی عظیم برای سرمایه‌گذاری و بهبود اوضاع هر کشور محسوب می‌شود اما این مساله از نظر کارشناسان مسائل اقتصادی و در ابعاد کلان ارزش سرمایه‌گذاری ندارد.

به گزارش ایسنا و به نقل از تایمز، سرپرست پیمانکاران توسعه‌دهنده زیرساخت‌های مورد نیاز بازی‌های جام جهانی روسیه پیش‌بینی کرد که روند تامین سرمایه ۳۰.۸ میلیارد دلاری برای میزبانی این جام تا سال ۲۰۲۳ بر اقتصاد این کشور اثرگذار خواهد بود. به گفته کارشناسان، هزینه‌های هنگفت میزبانی جام جهانی در کنار مزیت‌های آن، یک موقعیت اقتصادی کلان اما پر ریسک را مهیا می‌کند.

یکی از مهم‌ترین دلایل برای استقبال از میزبانی جام جهانی، حضور پر رنگ توریست‌ها از اقشار و فرهنگ‌های مختلف در کشور میزبان است. معمولا کشور میزبان در این فرصت یک ماهه با بسیج‌کردن همه بخش‌های فعال در حوزه اجتماعی به نوعی به دنبال معرفی تمام پتانسیل‌های موجود در کشور است. از نظر کارشناسان مسائل اقتصادی، احتمال بازگشت سرمایه‌ صرف شده برای میزبانی جام جهانی با چند دلیل ممکن است با تاخیر مواجه شده یا هرگز محقق نشود.

ساخت‌و ساز سریع زیرساخت‌های لازم برای میزبانی جام جهانی مثل ساخت ورزشگاه‌ها، مراکز تفریحی، هتل‌ها و زیرساخت‌های حمل‌ونقل در اولین نگاه برای هر کشور یک حرکت انقلابی رو به جلو به سمت توسعه محسوب می‌شود اما از نگاه کارشناسی تامین زیرساخت‌های ورزشی بسیار هزینه‌بر و در گروه سرمایه‌گذاری کم بازده قرار می‌گیرد چرا که ساخت یک استادیوم نیازمند هزینه کلانی بوده و بنای تمام شده صرفا یک ساختمان لوکس و فاقد کاربری برای عموم جامعه است.

این مساله در جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی در مقیاس کلان‌تری قابل مشاهده است، اکثر توریست‌های جام جهانی ۲۰۱۰ پس از مشاهده استادیوم‌های شیک در کنار مناطق متوسط شهر با خانه‌های معمولی و جمعیت تقریبا فقیر شهر، با این سوال مواجه شده بودند که چرا دولت به جای صرف هزینه‌های هنگفت میزبانی و ساخت استادیوم‌های یک بار مصرف، مستقیما به اقتصاد محلی کمک نکرده است.

شاهد دیگر این مساله تبدیل شدن پر خرج ترین استادیوم ورزشی برزیل به یک پارکینگ طبقاتی است. این در حالی است که دولت برزیل برای ساخت این استادیوم و سایر زیرساخت‌های جام‌جهانی جمعا مبلغی بیش از ۱۱  میلیارد دلار به اقتصاد کشور تحمیل کرده بود.

از نظر کارشناسان فرهنگی، میزبانی رقابت‌های جام جهانی در کاهش تمایل توریست‌ها نسبت به حضور و بازدید از سایر مکان‌های تاریخی نیز به عنوان یک بعد منفی قابل بررسی است. به عنوان مثال در جریان بازی‌های المپیک لندن تعداد بازدیدکنندگان موزه ملی لندن تا ۲۲ درصد کاهش یافته بود.