چسبندگی رحم؛ علائم، علت و راه‌های درمان

 چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن نوعی بیماری نادر و اکتسابی رحمی است. در این بیماری، به علت بروز برخی آسیب‌ها، نوعی بافت زخمگاهی یا چسبندگی در رحم ایجاد می‌شود. در موارد حاد، تمام دیواره رحم به یکدیگر می‌چسبد.

در موارد خفیف تر، نواحی کوچکی از رحم، حالت چسبندگی پیدا می‌کنند. این چسبندگی‌ها می‌توانند ضخیم یا نازک باشند، و به صورت پراکنده یا ترکیب شده به وجود آیند.

علائم چسبندگی رحم
اکثر زنان مبتلا به چسبندگی رحم، قاعدگی‌هایی با خونریزی‌های بسیار کم دارند یا اصلا پریود نمی‌شوند. خونریزی کم نشان می‌دهد که فرد پریود است، اما بافت‌های زخمگاهی، راه خروج خون را مسدود کرده اند. البته این امکان وجود دارد که عوامل دیگر نیز موجب بروز قاعدگی‌های نامنظم یا عدم قاعدگی شوند. عواملی مانند:

بارداری

استرس

کاهش ناگهانی وزن

چاقی مفرط

ورزش بیش از حد

مصرف قرص‌های ضد بارداری

یائسگی

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

تاثیر چسبندگی رحم در باروری
برخی از زنان مبتلا چسبندگی رحم، قادر به بارداری نیستند و ممکن است، به سقط جنین دچار شوند. امکان بارداری با وجود چسبندگی رحم وجود دارد، اما این بیماری می‌تواند سلامت جنین را در معرض خطر قرار دهد. چسبندگی رحم را می توان با جراحی درمان کرد. در این حالت شانس بارداری افزایش پیدا می کند. احتمالا پزشک توصیه خواهد کرد که یک سال پس از جراحی برای بارداری اقدام کنید. چسبندگی رحم همچنین احتمال ابتلا به موارد زیر را افزایش می‌دهد:
جفت سرراهی

چسبندگی شدید جفت به دیواره رحم

خون ریزی بیش از حد

علل ایجاد چسبندگی رحم

مهم‌ترین عامل ایجاد چسبندگی رحم، جراحی اتساع و کورتاژ (D & C) است. این جراحی در موارد زیر انجام می‌شود:
سقط جنین ناقص

حفظ جفت پس از زایمان

سقط جنین اختیاری

اگر جراحی کورتاژ بین ۲ تا ۴ هفته پس از زایمان و برای حفظ جفت انجام شود، احتمال ابتلا به چسبندگی رحم ۲۵ ٪ خواهد بود. گاهی اوقات چسبندگی رحم می‌تواند ناشی از دیگر جراحی‌های لگنی مانند سزارین یا خارج کردم فیبروم و پولیپ باشد. در تصویر زیر یکی از انواع عمل‌های کورتاژ به نام کورتاژ تشخیصی را مشاهده می‌کنید:

نحوه تشخیص چسبندگی رحم
برای تشخیص چسبندگی رحم، پزشک ابتدا نمونه خون خواهد گرفت. همچنین از سونوگرافی برای بررسی ضخامت دیواره رحم استفاده خواهد کرد. بهترین راه تشخیص سندرم آشرمن، استفاده از هیستروسکوپی است. در این روش، پزشک دهانه رحم را باز کرده و سپس وسیله تلسکوپ مانند هیستروسکوپ را وارد آن می‌کند. با استفاده از این ابزار، پزشک رحم را بررسی کرده و زخم‌های احتمالی را شناسایی خواهد کرد. همچنین ممکن است پزشک هیستروسالپینگوگرافی (عکس رنگی رحم) را توصیه کند. این عکس به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت رحم و لوله‌های فالوپ را بررسی کند. در این روش، ماده‌ای رنگی به داخل رحم تزریق می‌شود و پزشک می‌تواند مشکلات مربوط به حفره رحم و رشد یا انسداد لوله‌های فالوپ را تشخیص دهد.

درمان چسبندگی رحم
چسبندگی رحم را می‌توان با استفاده از عمل هیستروسکوپی درمان کرد. این روش همیشه تحت بیهوشی عمومی صورت می‌گیرد. در انتهای هیستروسکوپ، ابزار کوچکی نصب می‌شود و با استفاده از آن‌ها چسبندگی را از بین می‌برند. پس از جراحی، برای پیشگیری از عفونت، باید آنتی بیوتیک مصرف کنید. همچنین برای بهبود دیواره رحم، قرص‌های استروژن تجویز خواهند شد. پس از یک مدت معین طبق تشخیص پزشک، برای اطمینان از رفع چسبندگی، هیستروسکوپی دوباره تکرار خواهد شد. اگر قصد باردار شدن دارید، می‌توانید جراحی کنید، زیرا این بیماری موجب درد نمی‌شود. عمل هیستروسکوپی در تصویر زیر شرح داده شده است:

پیشگیری
بهترین روش برای پیشگیری از ابتلا به سندرم آشرمن این است که از جراحی کورتاژ اجتناب کنید.