روز اول ماه شوال را بدین سبب عید سعید فطر خواندهاند که در این روز، امر امساک و صوم از خوردن و آشامیدن برداشته شد و رخصت داده شد که مؤمنان در روز افطار کنند و روزه خود را بشکنند.
فطر و فطور به معنای خوردن و آشامیدن است و گفته شده است که به معنای آغاز خوردن و آشامیدن نیز هست از همینرو پس از اتمام روز و هنگام مغرب شرعی در روزهای ماه رمضان، انسان افطار میکند.
در فضیلت و ثواب عبادت و احیای عید فطر احادیث بسیاری گفته شده و روایت شده است که آن شب کمتر از شب قدر نیست، از اینرو برای درک این شب عزیز انجام اعمالی از ائمه اطهار(ع) به ما سفارش شده است.
از جمله اعمال سفارش شده در شب عید سعید فطر میتوان به نماز، دعا، استغفار، درخواست از حق تعالی و احیا در مسجد اشاره کرد، همچنین، پس از نماز مغرب و عشا، نماز صبح و نماز عید سعید فطر، ذکر«الله اکبر الله اکبر، لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الحمد لله علی ما هدانا و له الشکر علی ما اولانا» گفته شود.
زیارت امام حسین(ع) نیز در این روز فضیلت بسیار دارد، 10 مرتبه ذکر «یا دائم الفضل علی البریة یا باسط الیدین بالعطیة یا صاحب المواهب السنیة صل علی محمد وآله خیرالوری سجیة واغفرلنا یا ذاالعلی فی هذه العشیة» که از اعمال شب جمعه است، گفته شود.
همچنین، 10 رکعت نماز که در شب آخر ماه مبارک رمضان اقامه میشود که بهصورت پنج نماز دو رکعتی، در هر رکعت پس از حمد، سوره توحید 10 بار خوانده شود.
پس از نماز مغرب و نافلهی آن، دو رکعت نماز بهجا آورده شود، همچنین، 10 رکعت نماز اقامه شود، پس از هر دو رکعت سلام دهد و در هر رکعت پس از حمد، یک بار آیةالکرسی و سه مرتبه توحید خوانده شود، برای هر رکعت، ثواب عبادت 40 سال و عبادت هر که در آن ماه روزه گرفته و نماز خوانده اعطا میشود.
پس از نماز صبح و نمازعید آن تکبیراتی را که در شب عید ذکر شد، گفته شود همچنین پرداخت زکات فطره پیش از نمازعید باشد، پیش از خارج شدن از منزل برای نماز عید، دعایی را که از امام علی(ع) روایت شده خوانده شود، از دیگر اعمال این روز میتوان به اقامهی نماز عید، زیارت امام حسین(ع) و دعای ندبه اشاره کرد.
وقت نماز عید فطر از اول آفتاب روزعید است تا ظهر. در عید فطر مستحب است پس از بلند شدن آفتاب، افطار شود و زکات فطره داده شود و پس از آن نماز عید بهجا آورده شود.
نماز عید سعید فطر دو رکعت است که در رکعت اول پس از خواندن حمد و سوره باید پنج تکبیر بگوید و پس از هر تکبیر یک قنوت بخواند و پس از قنوت پنجم تکبیری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بهجا آورد و برخیزد و در رکعت دوم چهار مرتبه تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و پس از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد، در قنوت نماز عید هر دعا و ذکری بخوانند کافی است.
نماز عید، سورهی مخصوصی ندارد، اما بهتر است که در رکعت اول آن سورهی شمس و در رکعت دوم سورهی غاشیه را بخوانند، یا در رکعت اول سورهی سبح اسم و در رکعت دوم سوره شمس را بخوانند. مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و نماز را بلند بخوانند.
حجتالاسلام «یوسفی»، مسئول طرح صالحین سپاه ناحیه خرمآباد با تأکید بر اینکه هر روز ما باید عید بندگی خدا باشد، افزود: باید همواره در زندگی خود تقوا پیشه کرده تا زندگی سعادتمندی را داشته باشیم، ما با یک ماه روزهداری به فطرتمان پاسخ دادیم و خداجویی را در خود تقویت و از اینرو باید این روحیه با تمسک به قرآن، نماز و اهل بیت(ع) حفظ شود.
وی عید سعید فطر را هدیهای از سوی پروردگار برای مؤمنان برشمرد و گفت: عید سعید فطر مهر قبولی بر آزمون 30 روز روزهداری است که عظمت و بزرگی این عید کمتر از شب قدر نیست و دعاهای مؤمنان در این روز مستجاب است، این روز آغاز یک زندگی جدید و یک ماه غلبه بر نفس اماره بوده تا انسانها بر نفس خود مسلط شوند.
یوسفی ادامه داد: روزهداران در طول یک ماه روح و جسم خود را از گناه نگه داشته و در شبها و روزهای این ماه و شبهای قدر به درگاه الهی ناله و تضرع کردهاند و باید پس از پایان ماه مبارک رمضان این اخلاق و پاکی روح و جسمشان را با دوری کردن از گناه نگه دارند و خود را در برابر رذائل دنیوی حفظ و کنترل کنند.
مسئول طرح صالحین سپاه ناحیه خرمآباد با تأکید بر واجب بودن زکات فطره، خاطرنشان کرد: خداوند در طول یک ماه توفیق روزهداری و برخورداری از خوان رحمتش را به همه ما عطا کرد و خوشا به حال کسانیکه با دستگیری از محرومان توفیقات الهی را نصیب خود میکنند.