درس‌هایی که باید از فاجعه فوکوشیما آموخت

زلزله 9 ریشتری در تاریخ 11 مارس 2011 باعث وقوع سونامی و رخدادن یکی از بزرگ‌ترین فجایع طبیعی در تاریخ ژاپن شد. این سونامی علاوه بر آسیب رساندن به نیروگاه هسته ای فوکوشیما، باعث ناپدیدشدن 2600 نفر و کشته شدن 15900 نفر شد.

در گزارش آکادمی ملی علوم و فن‌آوری آمریکا آمده است با فرض این که شرکت تولید برق ژاپن با استخدام کارکنان غیرحرفه‌یی در این نیروگاه و کمبود وسایل و تجهیزات لازم برای محافظت از نیروگاه در مقابل بلایای طبیعی به طور غیرمستقیم در وقوع این فاجعه مقصر بوده است. مقام‌های مسوول هسته‌ای آمریکا باید با لحاظ کردن وقایع رخ داده در نیروگاه فوکوشیما سعی در مقاوم‌سازی نیروگاه‌های هسته‌ای در حال ساخت داشته باشد.

هم‌چنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز با سهل‌انگاری در بازرسی از تجهیزات امنیتی این نیروگاه در وقوع این حادثه سهیم بوده است.

یکی از کارشناسان درباره نحوه وقوع حادثه در نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما می‌گوید: سونامی که در سال 2011 در این نیروگاه رخ داد نخست باعث قطع شبکه برق نیروگاه و هم‌چنین از کار افتادن ژنراتورهای تأمین برق در زمان اضطراری که در زیر زمین نیروگاه قرار داشتند، شد. در ادامه قطع کامل برق در نیروگاه باعث شد تا کارکنان نیروگاه اطلاعات لازم و قابل اعتمادی از شرایط موجود نداشته باشند که به همین دلیل نتوانستند با استفاده از دستگاه سردکن راکتورها را سرد کرده و از گدازش آن‌ها جلوگیری کنند. گدازش شش راکتور این نیروگاه باعث وقوع چند انفجار هیدروژنی شد که در نتیجه به تأسیسات نیروگاه خسارت زیادی وارد شد و باعث نشت مواد رادیواکتیو در محیط شد.

این حادثه باعث شد که مردم ژاپن از طرح حذف نیروگاه‌های هسته‌ای از خط تولید انرژی کشورشان که تا قبل از آن حادثه حدود 30 درصد از انرژی ژاپن را تأمین می‌کرد، کاملاً حمایت کنند.

به نظر می‌رسد دولت ژاپن در حال ساخت یک نیروگاه تولید انرژی در جزیره فوکوشیما، با استفاده از توربین‌هایی است که از باد برای تولید انرژی استفاده می‌کند. تا کنون تنها یک توربین با ظرفیت تولید 2 مگاوات برق در این جزیره نصب شده است که به گفته دولت ژاپن تا پایان سال 2020، 80 توربین بادی دیگر نیز در این جزیره نصب خواهد شد.

در حال حاضر همه 50 نیروگاه هسته‌ای ژاپن تعطیل هستند که باعث شده است این کشور 84 درصد از انرژی مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر وارد کند.

به نظر می‌رسد جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی هسته‌ای در ژاپن به دلیل عمق فاجعه رخ داده در نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما تا چندین سال ادامه پیدا کند.