وزیر بهداشت : برخی تا می‌‌توانستند یاس را در جامعه تبلیغ کردند

 سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی در نخستین همایش سالانه انجمن علمی روان درمانی ایران با بیان اینکه یکی از مشکلات جدی در ایران و دنیا بیماری‌‌ها و اختلالات روانی است، گفت: سالانه از هر پنج نفر یک نفر بخشی از اختلالات روانی را تجربه کرده و در کشور ما نیز طبق آمار اعلام شده، عدد ابتلا به اختلالات روانی ٢٤ درصد از جمعیت کشور است اما در مورد این آمار ابهام وجود دارد، چراکه وقتی این آمار را در هیات دولت مطرح کردم، مورد انتقاد قرار گرفت که مگر می‌‌شود در هر جمعی یا در هر دستگاهی ٢٤ درصد دچار اختلالات روانی باشند.

وی درخصوص نظر مردم درمورد بیماری‌های روانی اظهار داشت: عقیده عامه این است که حتما فردی باید علائم سایکوتیک داشته باشد و روی تخت دست و پایش را ببندند، بیمار روانی محسوب می‌شود اما وقتی از همه می‌پرسید، آیا شب‌ها راحت می‌خوابید؟ یا علائم اضطرابی دارید؟ متوجه می‌‌شویم آمار بیشتر از ٢٤ درصد است و البته این آمار با آمار جهانی تفاوتی ندارد اما باید مراقب بود تا افزایش پیدا نکند.

وزیر بهداشت اضافه کرد: اگر معتقدیم یک سوم مردم دنیا در طول عمر خود یکی از این اختلالات را تجربه می‌‌کنند، باید قبول کنیم که میزان شیوع این اختلالات قابل توجه است و تقریبا در منطقه ما و شمال افریقا حتی در مقایسه با کشورهای فقیر و قانع تَر، این شیوع مقداری بیشتر است.

قاضی‌زاده هاشمی با تاکید بر اینکه بیماری‌‌های اعصاب و روان به دلیل سرانجامی که دارد، باید مورد توجه سیاستمداران قرار گیرد، تصریح کرد: نه در هیات وزیران، نه در مجلس، نه در جلسات سه قوه و نه در قوه قضاییه کمتر به این موضوع توجه می‌شود و کمتر هم پیش آمده از نظرات کارشناسان، روانشناسان و جامعه‌‌شناسان این حوزه بهره گرفته شود.

وی افزود: آثار بی‌‌توجهی به سلامت روان، در جامعه دیده می‌شود و امروز اگر نشاط اجتماعی در ایران پایین است، بخشی از آن متوجه مسئولان است که اگر گوش شنوا داشته باشند و بدانند که در این حوزه باید نصیحت پذیر باشند و بپذیرند که با روح و روان مردم باید علمی برخورد کرد، این مشکلات ایجاد نمی‌‌شود و نمی‌شد.

وزیر بهداشت با خطاب قرار دادن خواص جامعه خاطرنشان کرد: افرادی که دسترسی به تریبون داشتند، به دلیل خودخواهی فردی یا معرفی حزب و طایفه خود، شروع به اتهام‌زنی به دیگران کردند و در جامعه تا می‌‌توانستند، یاس را تبلیغ کردند و این نوع حرکت‌ها کار دشمنان خارجی نبود، بلکه این مشکل در داخل کشور و در مجلس، دولت، قوه قضاییه و رسانه‌‌ها آغاز شد و به نحوی در جامعه معرفی شدیم که جماعتی که بعد از انقلاب همدیگر را حمایت می‌کردند و زیر یک چتر به چیزی جز حل مشکلات یکدیگر و مردم فکر نمی‌کردند، تبدیل به مردمانی شدند که از هم فرار می‌‌کنند و با دیده ظن و گمان به هم می‌نگرند.ّ

قاضی‌زاده هاشمی با تقدیر از مردم ابراز داشت: مقصر مردم نیستند، مردم کسانی هستند که دوباره و چند باره در ٢٢ بهمن به خیابان‌ها آمدند تا از انقلاب شکوهمند و آرمان‌‌‌های ارزشمندش حمایت کنند اما ما چون خودخواه هستیم، فکر می‌کنیم آنها آمده‌اند تا ما را تایید کنند، أما مردم، خودخواهی و کج‌رفتاری ما را تایید نمی‌کنند بلکه به دنبال حفظ کشور، پیشرفت و آرامش هستند و ما در مورد ملتی صحبت می‌کنیم که چنین پیشینه و تمدن ارزشمندی دارد و امروز در منطقه بسیار تاثیرگذار است.

وی با انتقاد از فضای عمومی کشور بیان کرد: باید جامعه را از این کم‌نشاطی نجات دهیم و انجمن روان درمانی هم مانند مدل‌های کشورهای دیگر با تست‌های ١٠ سوالی سطح نشاط مردم را بسنجد و راهکار ارائه دهد.

وزیر بهداشت اضافه کرد: در کشور ترکیه طبق همان تست‌های ١٠ سوالی و سنجش مردم و مولفه انرژی مثبت و منفی، نشان داده شد که مردم ترکیه انرژی منفی بیشتری به هم منتقل می‌کنند که بیشتر از ایران است بنابراین وضعیت ما به آن سیاهی که تبلیغ می‌کنند نیست.

قاضی‌زاده هاشمی ریشه این سیاهنمایی‌‌ها را در داخل کشور قلمداد کرد و یادآور شد: این سیاه‌نمایی‌ها از تریبون‌ها و رسانه‌های داخلی آغاز شد و با بحث‌هایی مثل حقوق‌های نجومی و مناظره‌‌های انتخابات ریاست‌جمهوری و حرف‌‌هایی که زده شد، در سطح جامعه گسترش پیدا کرد و متاسفانه با این فضایی که خودمان ایجاد کردیم، به دنبال مقصر بیرونی می‌گردیم.

وی با بیان اینکه طبیعی است که وقتی زمینه فراهم شود، دشمنان خارجی بر مشکلات اجتماعی که ما به وجود آوردیم، سوار می‌شوند، عنوان کرد: خودمان مشکلات را ایجاد کردیم بنابراین راه‌حل آن هم از خودمان آغاز می‌‌شود لذا اگر مشکلات را حل نکنیم افزایش پیدا می‌کند و گرفتاری بیشتری ایجاد می‌شود که حق این انقلاب نیست.

وزیر بهداشت با بیان اینکه به نظر می‌رسد جامعه باید از جامعه پزشکی توقع‌ها را محدود به حوزه توانمندی‌شان کند چراکه در حوزه سلامت روان نقش ما کمترین است، گفت: درست است که در ارائه خدمات در حوزه سلامت اشکالات زیادی داریم، اما بخشی از آنها به ما مربوط نیست؛ مانند فقر، بیکاری، شکاف طبقاتی، اتهام‌‌زنی و مسئولیت‌‌هایی که متوجه دستگاه قضائی، دستگاه اجرایی و دستگاه قانونگذاری یا عدم رعایت و تمکین به قانون است و همه این عوامل موثر است تا فرد وضعیت روحی و روانی خوبی داشته یا نداشته باشد.

قاضی‌زاده هاشمی با بیان اینکه من فکر می‌کنم هرچه بیشتر در حوزه سلامت روان حرف بزنیم کم است و امیدوارم این فرصت بیشتر فراهم شود، اظهار داشت: ما به عنوان افرادی صحبت می‌‌کنیم که از کودکی آرزو داشتیم مردم حاکم بر سرنوشت خود باشند و احکام اسلامی و اخلاق بر کشور حاکم باشد و کشور مستقل باشد، سراسر قرآن هم تاکید به این امور و حاکم شدن اخلاق است لذا چنانچه سخنی می‌گوییم از سر دلسوزی است.

وی با بیان اینکه مساجد، نمازجمعه و تریبون‌های مختلف باید در خدمت سلامت روان جامعه قرار گیرد، تصریح کرد: مردم هم به دلیل تناقضات موجود دچار سردرگمی شده‌اند، یک طرف ترامپ و نتانیاهو می‌‌‌‌گویند برجام خوب نیست و طرف دیگر افرادی که تمام افتخارشان مبارزه با صهیونیسم است، هم می‌‌‌گویند برجام خوب نیست! متاسفانه از این تناقضات در جامعه زیاد است که به سلامت روان مردم هم آسیب می‌زند.

وزیر بهداشت با انتقاد از بعضی نطق‌ها و موضع‌گیری‌ها در فضای سیاسی کشور خاطرنشان کرد: در نطق‌ها و اظهارنظرها باید مصلحت کشور بر مصلحت اشخاص ترجیح داده شود و باید فرصت دهیم و در زمینه مشکلات جامعه و راهکارهای برون‌رفت از آن صحبت شود، اگر گفت‌و گو نشود، معنای آن فراموشی مشکلات از جانب مردم نیست.

قاضی‌زاده هاشمی با بیان اینکه به اندازه کافی وسیله برای تشنج‌آفرینی فراهم است که یکی از آنها فضای مجازی است، ابراز داشت: گاهی مردم ما هم مثل مسئولان برای خود استرس‌هایی ایجاد می‌کنند که قابل پیشگیری است مثلا در رانندگی، رفتار در خانواده و نزاع‌های خیابانی نمونه‌‌هایی از این موضوع مشاهده می‌‌شود و البته شاید یک بخش از این رفتارها را از ما مسئولان الگو برمی‌‌دارند.

وی ادامه داد: امیدوارم راهی پیدا شود که خلاف خواست افراد مخالف پیشرفت و عزت ایران و اسلام عمل کنیم تا نشاط اجتماعی برگردد و در ذهن مردم تزریق نشود که شرایط بد است و همه چیز سیاه است.

وزیر بهداشت با بیان اینکه در ٢٠ سال گذشته در تریبون‌‌های مختلف به روح و روان مردم آسیب وارد شد، عنوان کرد: مشکل اینجاست که خودمان را انقلابی می‌‌دانیم و همین موجب می‌‌شود به خودمان این اختیار را بدهیم که بیشتر اتهام بزنیم و سیاه‌نمایی کنیم. هر ایرانی به نوبه خود این وظیفه را دارد که از آسیب‌های اجتماعی و روانی جامعه پیشگیری کند.

قاضی‌زاده هاشمی با تاکید بر اینکه نباید نفرت، یاس، دروغ و خودخواهی و تزویر را به جامعه پمپاژ کنیم که حاصلی جز از دست دادن سرمایه های اجتماعی ندارد، یادآور شد: امیدوارم بتوانیم در حوزه سلامت روان مسئولان را متقاعد کنیم که این حوزه یک علم است و نمی‌توان جامعه را مدیریت کرد بدون اینکه از این علم و ابزار استفاده کرد و درعین حال هرکسی به ویژه افراد تاثیرگذار باید بدانند که صحبت‌هایشان در جامعه موثر بوده و نقش‌آفرین است.

وی درخصوص راهکارهای افزایش سلامت روان در جامعه عنوان کرد: چه مثبت و چه منفی نباید کاری کنیم که سلامت روان مردم آسیب ببیند، ما در زمینه ارائه خدمات سلامت روان کارآمد عمل نمی‌کنیم و عمده روانشناسان و روانپزشکان کار مطبی و درمانگاهی دارند و کلینیک‌های جامعی که تمام خدمات را باهم داشته باشد، کم است یا وجود ندارد.

وزیر بهداشت اضافه کرد: در جامعه هر کسی در مورد سلامت روان خود تردید داشته باشد، به او انگ زده می‌شود، بازار خرافات هم بسیار رواج دارد، باید توجه داشت که اگر بیماری با اختلال روانی شناسایی شد، باید درمانش ادامه پیدا کند، زیرا این بیماری‌‌‌‌ها مزمن است و نیازمند پیگیری است و جامعه نیز باید همراهی کند.

قاضی‌زاده هاشمی با بیان اینکه در این حوزه عقب هستیم، گفت: زمانی در ارائه خدمات سلامت روان موفق خواهیم بود که در سطح جامعه فضای مثبت ایجاد شده باشد و تمامی دستگاه‌ها به این نتیجه برسند که نقش‌آفرینی کنند و امیدوارم علاوه‌بر بیان آرزوها برای تحقق آن به مرحله عمل هم برسیم.

وزیر بهداشت درخصوص اقدامات نظام سلامت در حوزه سلامت روان اظهار داشت: کارشناسان سلامت روان را به شبکه بهداشت و درمان فرستادیم و در مراکز جامع سلامت مستقر کردیم و وقتی پای درد دل این کارشناسان می‌نشینیم، می‌بینیم که مردم با مشکلات بیشتری در این حوزه مواجه هستند و ما به عنوان مسئول سلامت جامعه در حل مشکلات مردم توان کمی داریم کمااینکه در ایجاد آن مشکلات هم کمترین تاثیر را داشته‌‌ایم.

قاضی‌زاده هاشمی در مورد حمایت‌های بیماران دچار اختلالات روان تصریح کرد: بیماران اعصاب و روان مظلوم‌ترین بیماران هستند چراکه بیمه‌ها، داروها، درمان، توانبخشی و پیشگیری در این حوزه را حمایت نمی‌‌کنند امیدوارم انجمن بتواند نقش بیشتری در راستای سلامت روان ایفا کند و به‌عنوان یک ایرانی از روانشناسان و روانپزشکان انتظار دارم از این کلاف سردرگم بیرون بیایند و مردم را ببینند و امیدوارم هرکدام از ما به هر نسبت و سهمی که داریم درست ایفای نقش کنیم.

وی از سخنان خود با بیان اینکه یکی از مشکلات ما این است که تمام افرادی که باید کار انجام دهند، نقد می‌کنند، خاطرنشان کرد: ٤٠ سال است که فرهنگ، اقتصاد، آموزش، تربیت، روابط بین‌الملل و روابط داخلی دستمان است، اما هنوز آرزو می‌کنیم.

وزیر بهداشت با بیان اینکه کسانی که مسئول یا مدیر هستند، با اختیاراتی که دارند باید عمل کنند و با آرزو کردن، آموزش، تربیت و اقتصاد و امور مردم پیش نمی‌رود، ابراز داشت: در حوزه روان درمانی هم با امیدواری و آرزو نمی‌توان کاری کرد بلکه باید عمل کرد و قطعا ثمربخش خواهد بود زیرا این حوزه می‌‌تواند به مردم امید دهد و ما هم در کنارتان خواهیم بود.

قاضی‌زاده هاشمی با بیان اینکه سال گذشته در چنین روزهایی در جمع تعدادی از همکاران، صحبتی کردم که هجمه‌‌‌ای وارد شد و امروز هم در مورد اینکه صحبت کنم یا نه، تردید داشتم، خاطرنشان کرد: یکی از گرفتاری‌‌هایی که بدون ارتباط با سلامت روان جامعه ما هم نیست، این است که نمی‌گذارند، نخبگان و افراد تاثیرگذار جامعه درست معرفی شوند و وقتی هم که معرفی شدند، اجازه نمی‌دهند تا حرف، صحبت یا تجربه‌شان تاثیرگذار باشد.

وی به توجه به نظرات و نگاه‌های متنوع جامعه تاکید کرد و ابراز داشت: یک جریان ناشناخته رسانه‌ای وجود دارد که با اتهامات و برچسب‌های مختلف، وضعیتی را ایجاد می‌کند که افراد ترجیح می‌دهند، صحبت نکنند و این بزرگترین ظلم است که خود را از نگاه‌های مختلف محروم کنیم و متاسفانه تصور می‌کنیم که خودمان بهتر از بقیه می‌فهمیم و اجازه نمی‌دهیم صدای دیگران شنیده شود.

وزیر بهداشت اضافه کرد: شاید اولین اتهام متوجه من و همکارانم باشد که باید اصلاح کنیم، اما این موضوع عمومیت دارد و همه باید در ایجاد فضای گفت‌وگو و تعامل تلاش کنند.