خوشبختانه امروزه با شناخت خوبی که از وجود و ماهیت گسل‌ها در سراسر دنیا داریم، می‌توانیم کاملا خطرپذیر بودن مناطق مختلف را مشخص کنیم و بر اساس آن سناریوهای خوبی را تدوین کرده و توان‌مان را متناسب با اتفاقی که پیش بینی می‌کنیم بالا ببریم.
عضو هیات برد سلامت در بلایای وزارت بهداشت ضمن تاکید بر لزوم آموزش، اطلاع‌رسانی و توانمند کردن مردم جهت حفظ سلامت خود در زمان وقوع بلایای طبیعی، تهیه بسته یا کیف بحران را از اقداماتی دانست که همگان باید مدنظر باشند و در عین حال درباره محتویات آن توضیحاتی ارایه کرد.دکتر غلامرضا معصومی ابتدا نگاهی به چرایی بروز زلزله می‌اندازد و می‌گوید: زلزله یک حرکت از فرایند تکاملی کره زمین است. در طول چند میلیارد سالی که از تشکیل این کره گذشته است، چهره آن به مرور تغییر کرده تا به شکل کنونی خود رسیده است. طبیعتا این تغییرات انتهای این فرایند نیست و این کره کماکان به روند تغییرات تکاملی خود ادامه می‌دهد. این روند که از کره‌ای با یک قسمت خاکی بزرگ محصور شده در دریا آغاز شده و تاکنون که حرکات پوسته آن منجر به تشکیل پنج قاره شده، ادامه داشته است.
وی افزود: یکی از بزرگ‌ترین عواملی که باعث این تغییرات عظیم شده، گسل‌های موجود در پوسته زمین است که هر از گاهی با جابجایی‌هایی که ناشی از تخلیه انرژی‌های درونی زمین، در آنها اتفاق می‌افتد، زلزله ایجاد می‌شود. پس از نظر زمین شناسی، زلزله نه تنها مخرب نیست که اتفاقا نشان از پویایی و حرکت به سمت تکامل در پوسته زمین است.
وی با بیان اینکه ناآشنایی ما نسبت به محیط اطراف‌مان و عدم آمادگی ما در مقابل تغییرات زمین، باعث شده تا زلزله برایمان تبدیل به بلا شود، ادامه می‌دهد: پس علیرغم اینکه مصطلح است و ما هم استفاده می‌کنیم که زلزله یک بلاست، واقعا بلا نیست و آنچه بلا می‌آفریند نشناختن مکان‌های مناسب برای زندگی و آماده نبودن ما است. متاسفانه هنوز علم بشر علیرغم تلاش‌های بسیار زیاد و رسیدن به نتایج بسیار کوچک، به جایی که بتواند زلزله را پیش بینی کند نرسیده است و این یعنی اینکه ما نه تنها نمی‌توانیم جلوی این واقعه را بگیریم، بلکه امکان هشدار دادن زمان اتفاق را هم نداریم. البته بعضی از کشورها مدعی این هستند که می‌توانند زلزله را قبل از اتفاق تشخیص دهند، ولی آزمایشات نشان داده این زمان در صورت واقعی بودن، آنقدر زمان کمی تا وقوع هست که بعید است بتوان به مردم اطلاع رسانی خوبی کرد یا مردم زمان خوبی داشته باشند برای رفتن به مکان امن.
معصومی با تاکید بر اینکه نهایتا اینکه تنها راه باقیمانده برای ما فقط و فقط آماده بودن برای این اتفاق طبیعی است، می‌افزاید: خوشبختانه امروزه با شناخت خوبی که از وجود و ماهیت گسل‌ها در سراسر دنیا داریم، می‌توانیم کاملا خطرپذیر بودن مناطق مختلف را مشخص کنیم و بر اساس آن سناریوهای خوبی را تدوین کرده و توان‌مان را متناسب با اتفاقی که پیش بینی می‌کنیم بالا ببریم. حال باید پرسید برای انجام این کار چه اقداماتی را باید انجام دهیم و نقش مردم در این موارد چیست؟. قطعا ایجاد این توانمندی در جامعه بدون حضور مردم امکان‌ناپذیر است. طبیعی است که باید این حضور براساس یکسری دستورالعمل و پروتکل باشد که از سوی مسولین منطقه، کشور و یا حتی بصورت بین‌المللی تهیه شده و انتشار می‌یابد، اما خود مردم نیز می‌توانند با استفاده از اطلاعات موجود در کتاب‌ها، سایت‌ها، بروشورها و برنامه‌های شنیداری و تصویری برای آمادگی خود اقدام لازم را انجام دهند.
عضو هیات برد سلامت در بلایای وزارت بهداشت با بیان اینکه در کشور ما هر ساله چندین مناسبت و برنامه برای این اطلاع رسانی وجود دارد، می‌گوید: از جمله این مناسبت‌ها می‌توان به هفته کاهش خطر بلایای طبیعی که در سومین هفته مهرماه هر سال برگزار می‌شود و برگزاری مانور زلزله در هشتم آذر ماه و ... اشاره کرد. البته در کنار این برنامه‌های آموزشی عمومی که در کشور داریم، انجمن‌ها و سازمان‌های مختلفی هم در این راستا کلاس‌های آموزشی دارند که می‌توان با ثبت نام در آنها براحتی به این آموزش‌ها و مهارت‌ها دسترسی پیدا کرد. انجمن‌هایی مثل انجمن فوریت‌های پزشکی ایران، انجمن پرستاری ایران، جهاد دانشگاهی و ...
وی ادامه می‌دهد: در عین حال تهیه بسته یا کیف بحران یکی دیگر از اقداماتی است که حتما باید مدنظر مردم باشد. این بسته‌ها باید حاوی مواد و تجهیزاتی باشند که در زمان بحران لازم است. برای این کار توجه به یکسری نکات حایز اهمیت است؛ مواد خوراکی از بسته بندی مناسبی برخوردار بوده و قابلیت نگهداری در دمای اتاق و یا محلی که برای نگهداشتن مدنظر است، داشته باشند؛ مانند کنسروهای مختلف که ماندگاری بالایی دارند و در دمای اتاق هم قابل نگهداری هستند. وسایل نجات از جمله یک بیلچه کوچک و یا طناب و موارد دیگر جزو ملزومات است. وسایل برقی مانند رادیو و روشنایی قطعا لازم است. البته باید به گونه‌ای باشند که بدون برق شهری و حتی باطری قابل استفاده باشند.
وی می‌افزاید: داشتن مواد بهداشتی و گندزدا نیز از موارد کمک کننده و مهم است که از یک صابون و شستشو دهنده ساده تا مواد شیمیایی تصفیه کننده آب (بسته به شرایط محلی و خانوادگی) می‌تواند متفاوت باشد. وسایل گرم کننده مانند پیک نیکی کوچک و پتوهای نازک ولی گرم در کنار چادرهای مسافرتی از جمله موارد دیگر است. همچنین وسایل کمک‌های اولیه و در نظر داشتن داروهایی که هر فرد در منزل مصرف می‌کند، بسیار مهم است. باید بدانیم که مواد خوراکی و مصرفی به میزانی باشد که برای حداقل ۷۲ ساعت تا یک هفته نیاز خانواده را مرتفع سازد. کنترل و بازدید دوره‌ای این بسته جهت جلوگیری از فساد مواد یا جایگزینی با وسایل و مواد جدید از اصول نگهداری این بسته‌ها است.
عضو هیات برد سلامت در بلایای وزارت بهداشت تاکید کرد: علیرغم تمام اقداماتی که در کشور ما در خصوص بلایا و حوادث غیرمترقبه انجام شده است، کماکان مسیر بسیار طولانی مانده است که باید مسولان کشور با برنامه‌ریزی درست و منطقی و کمک گرفتن از تمام ظرفیت‌های کشور و بصورت خاص خود مردم، آن را طی کنند. رعایت قوانین و پروتکل‌ها در این راه بدون حتی ذره‌ای اغماض قطعی است؛ چرا که با جان و مال مردم سر و کار داریم. امیدوارم روزی در کشور ما نیز در فاز آمادگی مانند بعضی کشورهای دیگر، آنقدر تلاش و کوشش و اقدامات مناسب انجام شود که پدیده زلزله فقط یک واقعه طبیعی باشد و نیاز به هیچ اقدام خاصی در فاز عملیات بجز اقامه نماز آیات نداشته باشیم.
منبع: ایسنا
ارسال نظر
