بایدها و نبایدهای تغذیه در دوران سالمندی

رژیم غذایی سالم و مقوی در این دوره از زندگی از اهمیت زیادی برخوردار است .

تغذیه نامناسب و ناقص می تواند فرایند پیری را سرعت بخشد . تحقیقی که بر روی سالمندان انجام گرفته ، نشان می دهد که سلامتی به تغذیه خوب بستگی دارد و در افرادی که ویتامین و مواد معدنی کمتری دریافت می کنند ، میزان بیماری و مرگ و میر زودرس بیشتر است .

مطالعات نشان داده است که پیران ، ویتامین ها و مواد معدنی لازم را برای سلامتی خود دریافت نمی کنند . تهیه غذای مناسب برای سالمندان مشکل است. ضعف گوارش ، عدم درک طعم و بوی غذا و مشکلات دندان ها و لثه ها به گرفتاری ها می افزاید .

نشانه های سوء تغذیه در سالمندان کدامند ؟
بی اشتهایی ، کاهش حس بویایی و چشایی ، لاغری ، چاقی ، احساس درد در هنگام خوردن یا بلعیدن غذا ، زخم در لب ها ، زبان یا گلو ، استفراغ ، تغییرات عادات دفع ، خون در مدفوع ، اسهال ، بیماری پوستی که با درمان موضعی بهبود پیدا نکند ، خونریزی در پوست ، پوست به آسانی کبود می شود ، زخم به سادگی خوب نشود و طول بکشد ، تغییرات رنگ پوست ( زرد ، قهوه ای ، خاکستری ) ، حساسیت نسبت به نور ، ورم پاها ، ریزش مو ، شکنندگی ناخن ها ، عدم تنفس صحیح حتی در استراحت ، احساس سوزش در زانوها و پاها ، عدم تعادل ، افسردگی ، اختلال شعور ( حالت ذهنی که تماس بیمار با واقعیت خارج قطع شده و دچار سرگشتگی مغزی می شود )

چگونه در کهنسالی غذا بخوریم ؟
افراد نیازهای تغذیه ای متفاوتی دارند و برنامه غذایی هر شخص باید بر طبق نیازهای او تنظیم شود . در وهله اول ، غذا باید شامل میوه ها و سبزی ها باشد و نان سبوس دار و غلات مصرف کنیم . هر روز دو وعده گوشت بدون چربی ، مرغ ، ماهی یا لبنیات بدون چربی بخوریم و اگر کمتر از ۱۸۰۰ کالری در هر روز غذا مصرف می کنیم باید مقداری ویتامین و مواد معدنی به آن اضافه شود .
اگر دندان های مصنوعی دارید ، غذاهای الیاف دار را باید خُرد و لِه کرده و بعد مصرف کنید و گوشت و ساندویچ را تکه تکه کرده و بعد میل کنید . میوه ها را برش دهید و کمی با بخار بپزید تا نرم شده و بتوانید بجوید .

اگر به لبنیات حساسیت دارید باید از طریقی کلسیم و ویتامین D را جبران کنید . مثلاً می توانید سبزی های برگ دار و گل کلم که حاوی کلسیم و ویتامین D هستند را زیادتر مصرف کنید تا جبران کمبود لبنیات را کرده باشید .

با این وجود اگر بخواهیم کلسیم موجود در دو لیوان شیر کم چرب را تأمین کنیم ، باید از غذاها و مکمل های غذایی کمک بگیریم . اگر شیر نمی خورید باید داروهای مکملی که دارای ۴۰۰ واحد کلسیم هستند را جایگزین آن کنید . اگر مشکل گوارشی دارید به جای صرف سه وعده غذای اصلی ، وعده های غذایی کوچکتری را در طول روز به دفعات بخورید . خوراک ها باید ولرم یا گرم بوده و وعده ی اصلی غذا در وسط روز مصرف شود .

خرید خوب
شیر کم و یا بدون چربی ، شیر خشک کم چربی ، پنیر بدون چربی ، ماست بدون چربی ( که می توانید به آن میوه اضافه کنید ) ، نان کامل ، آرد کامل بدون شکر ، برنج قهوه ای ، مرغ ، بوقلمون ، ماهی ، تن ماهی بدون چربی ، لوبیا و نخود ، گوشت بدون چربی و میوه ، کره ، روغن آفتابگردان ، روغن ذرت ، روغن سویا . البته بهتر است روغن و چربی را کم مصرف کنید .

خرید بد
شیر پر چربی ، سر شیر ، کره و سر شیر مصنوعی ، پنیر پر چربی ، ماست پر چربی ، کیک ، غلات پخته با شکر ، برنج سفید ، گوشت با چربی ، سوسیس ، ماهی یخ زده ، تن ماهی در روغن ، آجیل نمک زده ، بستنی ، شیرینی ، چربی دنبه ، روغن جامد ، روغن نارگیل ، مارگارین .

چگونه زندگی کنیم ؟
تحقیقات نشان داده است که فعالیت بدنی ، روابط گرم خانوادگی و تغذیه با میوه های تازه و سبزی ها ، غلات کامل و مصرف کمِ گوشت ، موجب طول عمر زیاد می باشد .

مصرف غذاهای کم کالری شانس داشتن عمر طولانی را زیاد می کند . اگر از جوانی شروع کرده و تغذیه و بهداشت را رعایت کنیم ، طول عمر خود را تضمین کرده ایم . غذایی که به اندازه کافی پروتئین و کربوهیدرات مرکب زیاد دارد ( مانند میوه ها ، سبزی ها ، نان سبوس دار و غله بو داده کامل ) طول عمر را افزایش می دهد .

ویتامین ها چه تاثیری بر زندگی ما دارند ؟
تغذیه ، سلامتی و طول عمر کاملا به هم وابسته هستند . امروزه بیماری های مزمن ، عامل بیش از هشتاد درصد مرگ و میر ها است . عادات غذایی و کنترل وزن بدن در جلوگیری از بیماریهای قلبی ، سرطان ، پوکی استخوان ، قند و فشار خون بالا ، از اهمیت خاصی برخوردار است . غذای کم چربی به ویژه چربی اشباع شده دارای قند ، سدیم کم و سرشار از الیاف و مواد مُغذی از نیازهای اولیة تغذیه است . بر مصرف ویتامین A E C D و مواد معدنی ، کلسیم ، کرُم ، سلنیوم بیشتر تاکید می شود .

مصرف ویتامین های B برای سلامتی دستگاه عصبی بسیار حیاتی است و هوش را افزایش می دهد . پروتئین ، انرژی ، انواع ویتامین ها و مواد معدنی ، دستگاه ایمنی را تقویت می کند . بیماریهای مزمن نیاز ما را به غذاهای مقوی بیشتر می کند ، این بیماریها پیری را تسریع می کند . در سرماخوردگی ، عفونت ، بیماریهای حاد و آسیب دیدگی های بدنی ، نیاز به غذاهای خاصی داریم که بتواند عوارض این بیماریها را به حداقل برساند .

گفتنی ست لازمه سلامتی و طول عمر ، ورزش و تمرینات بدنی نیز می باشد و این شعار که می گوید : اگر از وسیله ای استفاده نکنید آن را از دست خواهید داد ، در مورد بهداشت قلب ، ریه و دستگاه جریان خون مصداق پیدا می کند .

البته نباید خود را خیلی خسته کنیم ولی فعالیت بدنی منظم ، بدن را از فرسودگی می رهاند . با ورزش می توان فشارهای عصبی مزمنی را که بر سلامت جسم و روح تاثیر می گذارد مهار کرد . ورزش ، احتمال بیماری قلبی ، سرطان ، فشار خون و قند را کاهش می دهد .