ایران به دنبال احیای جایگاه از دست رفته در اوپک

در سال های اخیر، در سایه تشدید تحریم ها و بی تدبیری مسوولان سابق، جایگاه ایران در بازار جهانی انرژی و اوپک خدشه دار شده و سقوط کرد، اما مقامات دولت تدبیر و امید تلاش دارند با معرفی نامزدی برای دبیرکلی این سازمان و تقویت دیپلماسی انرژی، جایگاه از دست رفته کشورمان را در اوپک احیا کنند.

پس از انتخاب حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی به ریاست جمهوری، تقویت جایگاه ایران در عرصه بین الملل در دستور قرار گرفت و رایزنی های گسترده ای برای توسعه مناسبات سیاسی و اقتصادی کشورمان آغاز شد.

مقامات نفتی کشورمان، همزمان با مذاکرات فشرده هسته ای با 1+5، دیپلماسی انرژی را تقویت و تلاش کردند، ایران را به جایگاه شایسته اش در بازار جهانی انرژی ارتقا دهند.

استقبال سایر کشورها از توسعه مناسبات انرژی با ایران و اعلام آمادگی کشورهایی مانند کویت و عمان برای واردات گاز از ایران و استقبال ترکیه از افزایش صادرات گاز به این کشور و استقبال برخی اعضای اوپک از معرفی نامزد ایران برای دبیرکلی این سازمان، حاکی از موفقیت دیپلماسی انرژی و افزایش تاثیرگذاری نسبی تهران در تعاملات بین المللی انرژی است.

احیای جایگاه از دست رفته ایران در اوپک و افزایش میزان تاثیرگذاری تهران بر تصمیمات این سازمان از جمله برنامه های وزارت نفت دولت تدبیر و امید است که مسوولان کشورمان برای آن حسابی ویژه باز کرده اند.

از جمله اقدامات ایران برای تقویت جایگاه ایران در اوپک، معرفی نامزدی برای دبیرکلی این سازمان است و در این راستا، غلامحسین نوذری وزیر پیشین نفت، را به عنوان نامزد خود معرفی کرده که برخی گمانه زنی ها از تقویت جایگاه وی در میان رقبا حکایت دارد.

البته سایر کشورها نیز بیکار ننشسته و رایزنی برای انتخاب گزینه های خود را شروع کرده اند. تاکنون عراق سمیر الغضبان، عربستان سعودی ماجد المنیف و نیجریه دیزانی آلیسون مادوئکه را به عنوان نامزد خود برای احراز این پست معرفی کرده اند.

با توجه به اینکه همه 12 عضو این سازمان باید بر سر انتخاب دبیرکل به اجماع برسند، انتخاب دبیرکل جدید از میان نامزد های موجود در نشست های قبلی با بن بست روبرو شده و دوره ریاست دبیرکل فعلی بارها تمدید شده است.

عبدالله سالم البدری دبیرکل کنونی اوپک از پایان سال 2012 دوره دوم سه ساله دبیرکلی اش به پایان رسیده بود اما به دلیل نبود اجماع میان اعضای اوپک برای انتخاب دبیرکل جدید، وزیران نفت این سازمان تصمیم گرفتند البدری برای یک دوره یک ساله دیگر در این پست انجام وظیفه کند و پس از پایان دوره یک ساله نخست، اعضا بار دیگر در دسامبر 2013 تصمیم گرفتند دبیرکل کنونی همچنان در سمت خود ابقا شود.

معضل دیگری که در سال های اخیر و پس از تشدید تحریم ها، جایگاه کشورمان را در اوپک تضعیف کرد، کاهش میزان تولید و صادرات نفت خام و به تبع آن از دست دادن جایگاه دوم در این سازمان بود.

ایران در طول سالیان دراز پس از عربستان به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ نفت خام در اوپک به شمار می رفت و به تبع آن نفوذ قابل توجهی را نیز در این سازمان دارا بود، اما با از دست دادن این جایگاه، میزان نفوذ و تاثیرگذاری تهران در تصمیم گیری های اوپک کاهش یافت.

ایران و عراق تلاش دارند با افزایش میزان تولید، جایگاه دومی در اوپک را به خود اختصاص دهند. بغداد امسال شروع خوبی در زمینه تولید نفت داشت و تولید خود را به سه میلیون و 400 هزار بشکه در روز و صادرات خود را به دو میلیون و 800 هزار بشکه در روز رساند و جایگاه خود به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ اوپک پس از عربستان را محکم تر کرد.

ایران نیز طی ماه های اخیر تلاش کرده با وجود تداوم تحریم ها، ظرفیت تولید خود را افزایش دهد تا در صورت لغو تحریم ها حضوری پررنگ در بازار جهانی نفت داشته باشد.

بیژن زنگنه وزیر نفت ایران روز گذشته در وین اعلام کرد که میزان تولید نفت ایران در صورت لغو تحریم های اعمال شده می تواند ظرف کمتر از سه ماه به حدود چهار میلیون بشکه در روز برسد.

ایران به اوپک تذکر داده است که قصد دارد بی درنگ پس از لغو تحریم های اعمال شده بر سر برنامه هسته ایش، تولید نفت خود را سریعا به کمک سرمایه گذاران خارجی افزایش دهد و بنابراین، سایر اعضای اوپک باید برای ایران جا باز کنند.

زنگنه خاطرنشان کرد قصد دارد در سفرش به وین با برخی از شرکت های خارجی ملاقات کند.

تشکیل کمیته بازنگری قراردادهای نفتی و اعمال تغییرات گسترده در قراردادهای بیع متقابل و جذاب تر کردن آنها از جمله تلاش هایی است که در ماه های اخیر برای زمینه سازی جهت توسعه میادین نفتی و گازی و افزایش ظرفیت تولید انجام شده است.