اس-۴۰۰ های روسیه بازی در خاورمیانه را دگرگون می کنند

 "توافق عربستان برای خرید سیستم های ضد موشک اس-۴۰۰ از روسیه ضربه بزرگی بر آمریکا و متحدان اروپایی‌اش محسوب می‌شود."

پایگاه خبری نشنال اینترست در گزارشی درباره فروش سیستم‌های ضد موشکی روسیه به کشورهای خاورمیانه و تاثیر این امر نوشته است: در حال حاضر ترکیه با یک توافق ۲.۵ میلیارد دلاری از روسیه اس ۴۰۰ خریده‌ است، مصر برای خرید سامانه‌های اس-۴۰۰ با مسکو مذاکراتی دارد،‌ قاهره در حال حاضر سیستم‌های اس-۳۰۰ وی‌ام موسوم به Antey۲۵۰۰ دارد که می‌توانند موشک‌های بالستیک میان و کوتاه برد، موشک‌های کروز، تسلیحات رهگیر دقیق و هواپیماهای تاکتیکی را به همراه جنگ افزارهای الکترونیکی و هشدار اولیه هدف قرار دهد.

در میان کشورهایی که سامانه‌های اس-۳۰۰ دارند، می‌توان به یونان اشاره کرد که متحد ناتو است و آنها را از قبرس در زمانیکه ترکیه تهدید کرده بود با قبرس وارد جنگ می‌شود، گرفته بود. این موشک‌ها برای کاهش بحران با ترکیه به یونان داده شد.

سایر کشورها نیز استفاده‌کنندگان این سامانه‌ها هستند. چین، هندوستان، اوکراین، ونزوئلا و بلغارستان عضو دیگر ناتو، این سامانه‌ها را دارند.

اما اس-۴۰۰ها به واقع تغییر دهنده بازی هستند. علت آن است که سیستم‌های موشک‌های رهگیر چندمنظوره اس-۴۰۰ قابلیت شلیک دارند. اس-۴۰۰‌ها دارای چهار موشک هستند: موشک‌های سری ۴۰N۶E با برد بسیار زیاد (۴۰۰ کیلومتر)، موشک‌های سری ۴۸N۶ با برد زیاد (۲۵۰ کیلومتر)، موشک‌های سری ۹M۹۶e۲ (۱۲۰ کیلومتر) و موشک‌های ۹m۹۶e کوتاه برد (۴۰ کیلومتر). اما در مقایسه اینها، سیستم ضد موشک پاتریوت آمریکا تنها یک موشک رهگیر دارد که برد آن هم فقط ۹۶ کیلومتر است.

اما یکی دیگر تفاوت‌های سیستم اس-۴۰۰ موشک‌های سری ۹M۹۶E۲ است که به جواهر این سیستم توصیف شده است. سرعت پروازی آن ۱۵ ماخ (حدود ۵۰۰۰ متر بر ثانیه یا ۱۸ هزار و ۵۰۰ کیلومتر بر ساعت) است و توانایی هدف قرار دادن اهداف کمتر از پنج متر از سطح زمین را دارد و قدرت مانور گرانشی آن برابر با ۲۰ جی است. (انسان توانایی تحمل نیروی گرانشی بیشتر از ۹ جی را ندارد.) این موشک‌ها برای خنثی کردن موشک‌های کروز، خراب کردن هواپیماهای نفوذی و موشک‌هایی طراحی شده است که از روی عرشه به پرواز در می‌آیند یا کمی بر بالای زمین پرواز می‌کنند.

دکتر "کارلو کاپ"، یکی از کارشناسان ارشد هوافضای جهانی می‌گوید، اس-۴۰۰ها رادارهایی دارند که برای مقابله با هواپیماهای مدرن رادارگریز نظیر اف-۲۲ و اف-۳۵ طراحی شده است. آنها با باندهای فرکانسی چندگانه شامل VHFو L کار می‌کنند تا بتوانند جنگنده‌های رادارگریز را شناسایی کنند.

طراحی جنگنده‌های رادارگریز به گونه‌ای است که کمتر از سوی رادارهای رایج غیرنظامی و نظامی X باند قابل شناسایی هستند. عایق رادارگریزی اف-۳۵ها در جلوی جنگنده است؛ به این صورت زمانیکه پشت به هدف می‌کند، آسیب پذیر و قابل حمله می‌شود. در همین حال کل سیستم دفاع هوایی آمریکا و متحدانش اصولا بر مبنای X باند هستند که با حرکت چین و روسیه به سمت ساخت هواپیماها و موشک‌های رادارگریز، آسیب پذیر می‌شوند.

روسیه در کنار تقویت و گسترش سیستم‌های راداری خود که شاید به مشتریان خارجی داده شود یا نشود، حتی با وجود آنکه سایز یگان هواپیماهای مدرن آن در مقایسه با آمریکا و ناتو کاملا کوچک است، سیستم دفاع هوایی به شدت منسجمی دارد. روسیه به دلیل نداشتن پول کافی برای توسعه و ساخت هواپیماهای جدید و اقتصادی که در حال حاضر به سختی می‌تواند هزینه تجهیزات جدید و موثر متقبل شود برای یک دهه در رقابت‌های تسلیحاتی عقب افتاد، با این حال، یکی از دلایلی که روسیه دفاع هوایی خود را برای مقابله با موشک‌های کروز و هواپیماهای رادارگریز آمریکا تقویت کرده این است که نمی‌تواند یگان بزرگ و مدرنی از جنگنده‌ها داشته باشد.

یکی از موارد استفاده از موشک‌های دوربرد اس-۴۰۰ علیه سیستم‌های متحرک، شامل پست‌های فرماندهی پروازی و هواپیما نظیر E-۳ Sentry آواکس است. این هواپیما که توسط آمریکا و متحدان ناتو با اسکادران مستقر در ژاپن در "کادنا" ای.اف.بی و امارات در الظفرة مورد استفاده است، در مقابل رهگیرهای اس-۴۰۰ آسیب پذیر بوده و گریزی از برد رادارهای این سیستم ندارد . ما احتمالا به پایان توانایی آواکس نزدیک می‌شویم که در دهه ۶۰ میلادی طراحی شده‌اند.

اس-۴۰۰ها توانایی رهگیری و هدف قرار دادن موشک‌های بالستیک را دارند؛ ویژگی‌ای که به طور حتم مورد پسند عربستان است. اینها چگونه در مقابل موشک‌های بالستیک عمل می‌کنند؟ هنوز هیچکس به طور قطع نمی‌داند.

تصمیم عربستان برای خرید اس-۴۰۰ احتمالا به خرید اولیه سیستم‌های اس-۳۰۰ ام‌وی از سوی مصر و تمایل برای داشتن اس-۴۰۰ مرتبط است. عربستان و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس احتمالا پول تسلیحات مصر را پرداخت کرده‌اند.

روس‌ها به طور حتم با فروش سلاح به برخی از کشورهای ناتو با آینده‌ای نامعلوم در این بلوک نظیر یونان و ترکیه و مشتریان قوی آمریکا چون عربستان و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس نظیر امارات، به موفقیت چشمگیری رسیده‌اند. نمونه واضح آن هم این است: روسیه می‌گوید امارات تنها چند ماه مانده که جنگنده قوی سوخو-۳۵ را بخرد که به "ملکه یگان جنگنده‌های نیروی هوایی روسیه" معروف است.

این دستاورد چشمگیر روسیه همچنین از دیدگاه فنی و تکنولوژیکی هم یک نقطه عطف به حساب می‌آید. آمریکا رقیب درستی برای سیستم اس-۴۰۰ ندارد و همچنین مشتاق هم نیست که شاهد تکثیر چنین سیستم‌هایی باشد. این مساله هم خیلی بد و هم خیلی دیر است.