افراط گرایی در مالزی در دوران معاصر

 مالزی از زمان استقلال همواره با افراط گرایانی مواجه بود که ریشه آنها یا مذهبی و یا مسائلی غیر از مذهب بوده است. پیش از استقلال این کشور در سال 1957 که باعث خروج انگلیسی ها از مالزی شد نیز افراط گرایی وجود داشت.

تارنمای روزنامه 'اتوسان' روز پنجشنبه به این پدیده پرداخت و نوشت: در دوران قبل از استقلال، مالزی با تهدید 'مذهب جعلی' که ناشی از فعالیت های حزب کمونیست مالایا بود و مبارزه با دولت از سال 1948 تا 1989 ادامه داشت مواجه بود.

در زمینه تهدید گروه های افراطی، مالزی در دهه های گذشته با تهدیدات مختلفی از جمله 'ارتش سبیل الله' (1967)، 'گراکان روحانیه' (1971)، 'تعاونی نیروهای انقلابی مالزی' (1974)، 'کرایپتو' (1977)، 'گروه اسلامی محمد نصیر' (1980)، 'گروه جندالله' (1987)، 'گروه مجاهدین کداح' (1988) و 'مبارزان اسلامی پراک' (1988) روبرو بوده است.

این کشور همچنین با گروه های زیادی مواجه بوده که هر کدام ظرفیت خونریزی های گسترده ای در مالزی داشته اند که برای نمونه می توان به حمله اکتبر سال 1980 به ایستگاه پلیس در 'باتو پاهات' اشاره کرد که بر اثر آن 6 نفر کشته و 23 نفر زخمی شدند.

از وقایع مذهبی که باعث خونریزی های گسترده ای در مالزی شد می توان به فاجعه 'میمالی' در نوامبر سال 1985 که در آن 14 نفر و همچنین فاجعه 'الموناح' در ژوئیه سال 2000 اشاره کرد که در آن سه نفر کشته شدند.

بزرگترین تهدید تروریسم در دوران پس از کمونیست ها در مالزی مربوط به منازعات 'لحد داتو' در سال 2013 است که در آن 8 عضو نیروهای امنیتی مالزی و 67 تروریست کشته و 140 تروریست دیگر بازداشت شدند.

'لحد داتو' شهری در ایالت 'صباح' مالزی واقع در جزیره 'بورنئو' است که بیش از 200 هزار نفر جمعیت دارد. این شهر پیش از این در سال 1985 هدف برخی افراد مسلح قرار گرفت و 21 نفر از اهالی آن کشته و 11 نفر دیگر نیز زخمی شده بودند و برای بار دیگر در فوریه سال 2013 هدف این حملات قرار گرفت.
حامیان سلطان نشین 'سولو' که از سوی 'جمال الکریم سوم' به روستای 'تاندوئو' در نزدیکی این شهر حمله کردند، این منطقه را بخشی از قلمرو فیلیپین دانستند که این ادعا باعث واکنش نیروهای امنیتی مالزی شد.

پس از دهه 1980 که مالزی تهدیدات گروه های مختلف پیش از داعش از قبیل القاعده را تجربه کرد، تفکرات افراطی بیش از پیش به این کشور راه یافت و گروه هایی از قبیل 'جماعت اسلامی'، گروه مجاهدین مالزی، 'دارالاسلام'، القاعده جنوب شرق آسیا و 'دارالاسلام صباح' با تاثیر از تفکرات و ایدئولوژی های سلفی ها شکل گرفت و تقویت شدند.

پس از شکل گیری گروه تکفیری داعش و حملات و عملیات تروریستی آن در سوریه و عراق، شبکه های مختلف تروریستی نیز در مالزی که به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم با داعش در ارتباط بودند مجال فعالیت در این کشور حوزه جنوب شرق آسیا را پیدا کردند.

'جماعت اسلامی'، 'ابو سیاف'، 'تنظیم القاعده مالزی'، 'انقلاب اسلامی'، 'گروه خالد ابن ولید'، 'دارالاسلام مالزی'، گروه دولت اسلامی'، 'آراکان دولت اسلامی'، 'گروه فی سبیل الله' و 'دولت اسلامی مالزی' از گروه هایی هستند که در سال های اخیر چالش های امنیتی زیادی برای دولت مالزی ایجاد کرده اند.
این کشور از سال 2013 تاکنون بیش از 300 متهم به فعالیت های تروریستی را دستگیر کرده و با وقوع یک حادثه تروریستی در داخل خاک خود، بخشی از تهدیدهایی که می تواند ثبات نسبی مالزی را به لرزه در آورد، تجربه کرده است.

روند این دستگیری ها در مقابل 300 دستگیری اعضاء جماعت اسلامی در یک دوره 10 ساله در سال های پیشین نشان از رشد تمایل به افراط گرایی در مالزی دارد.

در مقایسه با روش هایی که پیشتر برای جذب تروریست ها به کار برده می شد، بهره گیری از تجهیزات و امکاناتی مانند شبکه های اجتماعی تلگرام، واتساپ، فیسبوک و سایر ظرفیت های اینترنتی مقابله با تروریسم و افراط گرایی را بیش از پیش در مالزی دشوار کرده است.

نقل و انتقالات مالی و روش های مختلفی که برای کمک به ترویست ها در قالب تشکل های غیر دولتی، کمک های بشردوستانه و سایر کانال ها وجود دارد، باعث شده است تلاش دولت مالزی برای مقابله با افراط گرایان با موانع جدی روبرو شود.

این قبیل مسائل که از سویی به گسترش تروریسم کمک کرده و از سویی نیز مقابله دولت را این گروهها مشکل کرده است، احتمال ظرفیت فوران خشونت های تروریستی در مالزی را همچون سایر مناطق جنوب شرق آسیا تقویت نموده است.

در صورتی که دولت مالزی با در پیش گرفتن یک دیدگاه اعتدالی راهکار موثری برای مقابله با این پدیده ارائه دهد، می تواند ریشه های افراط گرایی را که بخشی از آن در نتیجه فقر و نبود آموزش و آموزش درست است بخشکانده و به تحقق چشم اندازهای توسعه ای خود امیدوارتر باشد.