همکاری ایران و عراق برای مقابله با ریزگردها

 مراسم امضای توافق اجرایی ایجاد مزرعه و مرکز آموزشی و پژوهشی ترویج چگونگی مقابله با پدیده ریزگردها ظهر امروز در محل سازمان محیط زیست با حضور جاسم عبدالعزیز الحمدی قائم مقام وزیر بهداشت و محیط زیست عراق، معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط زیست و محمد مجابی معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان محیط زیست برگزار شد.

مجابی با اشاره به سیاست‌های ابلاغی محیط زیست از سوی مقام معظم رهبری اظهار داشت: در ماده 15 از این سیاست‌ها به صراحت در خصوص دیپلماسی محیط زیست صحبت شده است و بر این اساس، برای بهبود مسئله گرد و غبار تفاهم‌نامه‌ای را با کشور عراق امضا کردیم.

وی ادامه داد: در لایحه هوای پاک نیز به مسئله گرد و غبار اشاره شده و لزوم پرداختن به این مسئله در ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی صحبت شده است.

به گفته وی، در صحبت‌های متعددی که با دولت عراق در خصوص مسئله ریزگردها انجام شده است، عرصه 200 هکتاری در نزدیکی کربلای معلا برای اجرای طرح‌های مطالعاتی و ترویجی نیز به مدت 10 ـ 25 سال در نظر گرفته شده است.

معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان محیط زیست گفت: آنچه امروزه امضا می‌شود بر اساس یک مصوبه عراقی بوده و پس از امضای این توافق‌نامه، با همکاری ستاد بازسازی عتبات عالیات شروع به اقدامات اجرایی در خاک عراق می‌کنیم.

مجابی از اجرای کاشت درخت در مراسم اربعین خبر داد و گفت: امسال نیز از فرصت راهپیمایی اربعین برای کاشت درخت به دست زوار استفاده می‌کنیم که از این طریق یک هم‌عهدی برای حفظ محیط زیست میان ایران و عراق ایجاد شود.

وی با تأکید بر اینکه با امضای این توافقنامه امروز یک قدم اجرایی برای تحقق تفاهم‌‌نامه‌های فی‌ مابین ایران و عراق عملیاتی می‌شود، گفت: این توافقنامه حاصل مذاکراتی است که در سه سال گذشته میان دو کشور وجود داشته است.

معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان محیط زیست، در خصوص طرح مزرعه آموزش و پژوهشی مقابله با گرد و غبار در حریم شهر عراق نیز اظهار داشت: این مرکز که با همکاری ستاد ملی مبارزه با گرد و غبار برنامه‌هایش اجرا می‌شود، دارای یک رویکرد جامع در خصوص مباحث گرد و غبار خواهد بود.

در ادامه این نشست، معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه سابقه این توافقنامه به سال 91 باز می‌گردد، گفت: رویکرد آن به مباحث مرتبط با پیش‌بینی هواشناسی، کیفیت هوا، تثبیت خاک، کاشت نهال، احیای تالاب‌ها، مباحث تغییر اقلیم و در نهایت، نحوه مدیریت عرصه‌های سرزمینی خواهد بود.

رئیس سازمان محیط زیست از آغاز عملیاتی شدن این توافقنامه از دو ماه آینده خبر داد و گفت: منابع مالی این توافقنامه مشخص شده و تأمین اعتبارات آن میان عراق و ایران مشترک است.

جاسم عبدالعزیز الحمدی قائم مقام وزیر بهداشت و محیط زیست عراق با اشاره به احیای بخش‌های ایرانی هورالعظیم و هورالهویزه و ثبت آنها به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره از سوی ایران در سال گذشته اظهار داشت: متناسب با فعالیت های ایران برای به ثبت رساندن بخش‌های ایرانی هورالهویزه و هورالعظیم ما نیز تلاش‌هایی در خصوص عرصه این تالاب‌ها در کشور عراق خواهیم داشت.

وی ادامه داد: خشکسالی‌های اخیر جنوب عراق با ساخت‌ سدهای بالادست دجله و فرات بی‌ارتباط نیست و به همین دلیل ما هرگونه پشتیبانی در ارتباط با مدیریت منابع آب منطقه را اعلام می‌کنیم.

جاسم عبدالعزیز الحمدی با ابراز خرسندی از تلاش‌های ایران برای احیای هورالعظیم گفت: با اجرای این طرح، بخش‌هایی از هورالعظیم عراقی هم احیا شده است.

وی در خصوص عدم اجرا شدن تفاهم‌نامه‌های پیش از این در کشور عراق تصریح کرد: یک‌سوم پهنه کشور عراق تحت اشغال نیروهای داعش قرار گرفته که شرایط مدیریت کشور را برای ما مشکل کرده است، از طرفی عراق تنها کانون ریزگردهای منطقه نیست.

قائم مقام وزیر بهداشت و محیط زیست عراق، موضوع گرد و غبار را یک موضوع جهانی اعلام کرد و گفت: این موضوع نیازمند همکاری‌های مشخص و چارچوب‌های بین‌المللی است.

وی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس در خصوص تضمین اجرا شدن تفاهم‌نامه امروز نیز اظهار داشت: جوانان ما در عراق قربانی مقابله با داعش می‌شوند، از طرفی با بحران کاهش قیمت نفت مواجهیم و جنگ نیز هزینه‌های زیادی را به عراق وارد کرده است، اما با این وجود، ما از تعهدات خود برای ارتقای وضعیت بهداشتی و زیست‌محیطی عراق و منطقه فروگذار نیستیم.

معصومه ابتکار نیز در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس در خصوص اجرای تفاهم‌نامه‌ها و برنامه‌های عملیاتی مقابله با گرد و غبار برای رفع بحران ریزگردها در استان‌های جنوبی کشور گفت: کانون‌های گرد و غبار داخل عراق باید از سوی این کشور مدیریت شود، کاری که دولت ایران می‌تواند انجام دهد، توان‌افزایی، مشارکت و آموزش‌های لازم برای توانمندسازی در کشور عراق است تا پایه‌ای برای مهار کانون‌های ریزگرد انجام شود.

وی ادامه داد: سال گذشته برنامه درختکاری در کانون‌های ریزگرد با هماهنگی دولت عراق در مرز مهران استان ایلام اجرا شد و امیدواریم بتوانیم برنامه کاشت نهال در راهپیمایی اربعین را با قوت و ابعاد بیشتر دنبال کنیم.

قائم مقام وزیر محیط زیست عراق نیز در خصوص برنامه ارائه شده این کشور به کنفرانس مقابله با گرد و غبار در تهران نیز خاطرنشان کرد: مسئله گرد و غبار برای ما مانند ایران مهم است و ما هم از گرد و غبار رنج می‌بریم.

به گفته وی، وزیر محیط زیست عراق در این کنفرانس پیشنهاداتی برای مقابله با ریزگردها خواهد داشت.

جاسم عبدالعزیز الحمدی با اشاره به پروژه ملی کاهش اثرات گرد و غبار در کشور عراق، گفت: بی‌تردید کنفرانس تهران برای ما هم بسیار بااهمیت است و راهکار و برنامه‌های خود را برای کاهش گرد و  غبار ارائه خواهیم داد.