نکات ضروری برای روزه‌داری سالمندان و جوانان

 مسلمانان سراسر جهان در ماه مبارک رمضان با گرفتن روزه از خوردن و آشامیدن امساک می‌کنند. روزه گرفتن آثار معنوی، فیزیکی، روحی و اجتماعی فراوانی برای افراد دارد. ولی اشخاص باید توجه داشته باشند که برای بهره‌مندی از فیوض جسمانی و روحی این ماه رعایت رژیم غذایی صحیح ضروری است.

اصول روزه داری در جوانان

حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در خصوص اهمیت تغذیه صحیح در ماه مبارک رمضان بیان کرد: افراد باید از تمامی گروه‌های اصلی غذایی (محصولات پروتئینی، لبنیات، میوه‌ها و سبزیجات) در وعده‌های سحر و افطار استفاده کنند. همچنین روزه داران برای جلوگیری از کم آبی بدن باید در فاصله بین افطار تا سحر حدود شش تا هشت لیوان مایعات و به خصوص آب بنوشند.

روزه داری در جوانان زمینه رسیدن آن‌ها را به تقوای الهی و تزکیه نفس فراهم می‌کند. روزه گرفتن در پاکسازی اعضای مختلف بدن و به ویژه دستگاه گوارش و کبد نقش موثری دارد.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: بدن در زمان گرسنگی با مصرف اندوخته‌های چربی‌اش سبب کاهش چربی خون و پاکسازی دستگاه گوارش و کبد می‌شود.

عظمایی پیشگیری از بیماری هایی همچون سکته مغزی و آلزایمر را از دیگر اثرات مثبت روزه دانست و عنوان کرد: روزه گرفتن منجر به کاهش چربی خون و چربی کبد شده و احتمال ابتلا به اختلالات قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد.

لاغری بدن در ماه مبارک رمضان

اگر روزه داران به نوع تغذیه خود در ماه مبارک رمضان توجه ویژه داشته باشند در این ماه می‌توانند وزن خود را کاهش دهند. اما در برخی از مواقع افراد پس از ماه رمضان دچار اضافه وزن و چاقی می‌شوند.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی با بیان اینکه مصرف شیرینی‌های قنادی سبب اضافه وزن و چاقی روزه داران در ماه رمضان می‌شود، تصریح کرد: استفاده از غذاهای سنگین، پرچرب و سرخ شده نیز از لاغری اشخاص در این ماه جلوگیری می‌کند.

بر خلاف باور رایج بین روزه داران مبنی بر اینکه مصرف مواد غذایی زیاد در وعده‌های سحر و افطار منجر به این می‌شود که افراد در طول روز دیرتر دچار احساس تشنگی و گرسنگی شوند، اشخاص باید از پرخوری در این ماه خودداری کنند. همچنین اگر غذای مورد استفاده در وعده سحر چرب یا شور باشد، روزه داران در طول ساعات روز دچار عطش، گرمی و بی‌تابی می‌شوند.

جوانان در ماه رمضان باید سحری بخورند حتی به اندازه چند عدد خرما و مقداری آب. این در حالی است که برخی از افراد تصور می‌کنند که با حذف این وعده در ماه رمضان می‌توانند به کاهش وزن دست یابند.

گزینه‌های غذایی مناسب برای افطار

این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: روزه داران باید با مصرف نوشیدنی‌های گرم مانند آب جوش ولرم یا شیر گرم افطار کنند. همچنین نان و حلوا، سوپ گرم و شله زرد از دیگر مواد غذایی مناسب برای افطار محسوب می‌شوند.

افراد باید از نوشیدن آب یخ و شربت‌های خنک به هنگام افطار به طور اکید پرهیز کنند، زیرا استفاده از این نوشیدنی‌ها موجب سردی شدید معده و مشکلات گوارشی می‌شود.

روزه داران باید برای جلوگیری از بروز ناراحتی‌های گوارشی مانند نفخ از مصرف هندوانه خیلی سرد امتناع کنند. همچنین استفاده از هندوانه همراه با هسته‌های آن یا مصرف قسمت سفید آن مانع از ایجاد اختلالات گوارشی همچون دل درد در افراد می‌شود. افرادی که مزاجی سرد دارند، توصیه می‌شود پس از مصرف این میوه مقداری عسل میل کنند.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی تصریح کرد: روزه داران باید از مصرف بی‌رویه زولبیا و بامیه در وعده‌های سحر و افطار اجتناب کرده و لقمه‌های غذا را به خوبی بجوند.

عظمایی عنوان کرد: افراد روزه دار بهتر است یک ساعت پس از صرف شام میوه میل کنند. همچنین استفاده از ماست به همراه پونه کوهی، گل سرخ و شوید، سالاد، سبزی و تنقلات سالم از قبیل: کشمش، انجیر و برگِ زردآلو در محدوده زمانی بین افطار تا شام توصیه می‌شود.

نکات ضروری برای روزه‌داری سالمندان

سالمندان با توجه به سنشان به انرژی و غذای کمتری نسبت به سایر افراد احتیاج دارند. اما این گروه از افراد در صورتیکه توان روزه گرفتن را دارند، باید به اندازه کافی غذا میل کنند.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی اظهار داشت: کهنسالان باید در طول افطار تا سحر تعداد دفعات وعده‌های غذایی را افزایش، اما حجم هر وعده را کاهش دهند. سالمندان باید در مصرف مواد قندی و نشاسته‌ای زیاده‌روی نکنند.

عظمایی با بیان اینکه سالمندان باید از استفاده بیش از حد مواد غذایی سرخ شده، پر ادویه، چرب و دیرهضم امتناع کنند، عنوان کرد: مصرف این ترکیبات سبب احساس سنگینی و ترش کردن معده در این گروه از افراد شده، بنابراین کهنسالان باید از غذاهای آب‌پز بیشتر استفاده کنند.

مصرف نان‌های سبوس دار، نخود فرنگی، لوبیا سبز و آلو باعث تنظیم حرکات دودی روده و مانع از بروز یبوست می‌شود. همچنین سالمندانی که مبتلا به سنگ کلیه یا نارسایی‌های کلیوی هستند باید قبل از روزه داری با پزشک خود مشورت کنند و در صورت صلاحدید وی اقدام به روزه داری نمایند.

عظمایی یادآور شد: روزه داران باید پس از صرف سحری نخوابند و به مدت حدود ۱۰ دقیقه پیاده روی ملایم داشته باشند. همچنین مصرف لبنیات مانند پنیر به همراه پونه کوهی، شوید، گردو و خرما در سالمندان سبب شده که نیاز روزانه آن‌ها به کلسیم تامین شود.