حاکم شدن فضای احتیاطی بر بازار بورس

 هفته گذشته، فعالان بازار سرمایه محتاطانه‌تر از هفته‌های قبل به دادوستد سهام پرداختند که در نتیجه نماگرهای اصلی بورس عقب نشستند.
 
روزنامه تعادل نوشت: در ادامه این گزارش آمده است: به ‌طوری‌که حجم معاملات با کاهش 23درصدی روبه‌رو شد و از رقم 6 میلیارد و 204میلیون سهم به رقم 4میلیارد و 780میلیون سهم رسید. ارزش معاملات نیز با کاهش 34درصدی مواجه شده و از مبلغ یک هزار و 429میلیارد تومانی در هفته آخر فروردین ماه سال جاری به مبلغ 938میلیارد تومان در هفته اول اردیبهشت ماه سال 1396 رسید و نهایتا اینکه تعداد معاملات نیز از 443هزار و 843 نوبت در هفته قبل از آن با کاهش 20درصدی به رقم 350هزار و 949دفعه در هفته گذشته رسید. هر چند در مقابل کاهش نماگرهای آماری 7شاخص بورس تهران روند افزایشی داشته و هفته گذشته را سبزپوش به پایان رساندند.

این روند دوگانه یعنی کاهش نماگرهای آماری و افزایش شاخص‌های بورس نشان از هراس و احتیاط سرمایه‌گذاران دارد زیرا فضای انتخاباتی تاثیر زیادی بر بازار گذاشته و آرام آرام با داغ شدن تنور انتخابات، افراد ریسک‌گریز اقدام به خروج از بازار می‌کنند.

به گفته احمدرضا یزدانیان، کارشناس بازار سرمایه پیش و پس از برگزاری انتخابات به دلیل ایجاد هیجان در بورس تا حدودی تحلیل‌ها و توجه به مسائل بنیادی شرکت‌ها و صنایع توسط برخی از معامله‌گران نادیده گرفته می‌شود و همه اتفاقات در بازار سهام مبتنی بر خبرهای منتشر شده است که برخی از آنها می‌تواند همراه با شایعاتی باشد. از این رو به نظر می‌رسد تا حدودی جو روانی حاکم بر بورس در آستانه انتخابات توام با هیجان باشد. این کارشناس افزود: تا حدودی نیز معامله‌گران با ابهام و احتیاط اقدام به خرید و فروش در بورس می‌کنند و این دسته از سهامداران منتظر مشخص شدن نتیجه انتخابات هستند تا پس از آن، بسته به دولتی که روی کار می‌آید، سمت و سوی بورس معلوم ‌شود و اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار سهام کنند.

این استاد دانشگاه درخصوص مولفه‌های اثرگذار بر بورس پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات نیز تصریح کرد: نوع چینش تیم اقتصادی دولت بعدی یکی از مولفه‌های مهم و اثرگذار بر اقتصاد و بازار سهام است این موضوع می‌تواند موجب ایجاد جو روانی و هیجان مثبت و منفی در بورس شود. از این روز بازار سهام به نوعی منتظر روشن شدن نتیجه انتخابات و معرفی تیم اقتصادی و برنامه‌های دولت بعدی است.

وی همچنین درخصوص برداشته شدن دامنه نوسان و نیز پویایی حجم مبنا در بورس به تسنیم گفت: نگاهی به تاریخچه بازار سرمایه و اعمال محدودیت‌هایی چون دامنه نوسان و حجم مبنا نشان می‌دهد با وجود قدمت 50 ساله بورس در کشور، بازار سهام کماکان بازار نوپایی بوده و هنوز به بلوغ نرسیده است. یزدانیان اضافه کرد: از طرف دیگر برخی از سهامداران بازار سهام هنوز به سطح بالایی از دانش و آگاهی نرسیده‌اند و برخی از ناشران و کارگزاران و نهادهای مالی نیز الزامات اولیه بازارهای توسعه یافته در دنیا را کسب نکرده‌اند و مواردی همچون استانداردهای مالی، الزامات حسابرسی، گزارشات مالی، صورت‌های حسابرسی و... تایید‌کننده این مطلب است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: بررسی تنوع ابزارهای مالی در ایران و فرصت‌های سرمایه‌گذاری متناسب با انواع ریسک‌ها نشان می‌دهد، بورس در کشور ما حکم دریاچه‌یی را دارد که فاصله زیادی با آب‌های آزاد دنیا دارد؛ بنابراین پیش از اینکه بورس ما بخواهد به آب‌های آزاد دنیا راه پیدا کند باید الزامات آن را فراهم و ایجاد کرد.

وی افزود: از این رو با توجه به اینکه بازار سهام در کشور هنوز به بلوغ کافی نرسیده است، نهاد ناظر و متولیان بازار سرمایه چاره‌یی ندارند جز اینکه محدودیت‌هایی را در معاملات بورس ایجاد کنند که دامنه نوسان و حجم مبنا ازجمله این محدودیت‌هاست که ضرورت ایجاد و اعمال آنها تا به امروز احساس شده است و این روزها شاید مسوولان بازار سرمایه به این نتیجه رسیده‌اند که شاید باید کم کم و به صورت تدریجی اقدام به برداشتن این محدودیت‌ها کنند و بازار سهام را به سمت و سوی بازارهای پیشرفته سوق دهیم.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: از این نگاه می‌توان گفت، شرایط بورس برای برداشته شدن دامنه نوسان و پویایی حجم مبنا آماده است. وی با بیان اینکه برای داشتن بازار سرمایه‌یی عمیق باید سواد مالی را در کشور افزایش دهیم، گفت: تا زمانی که دانش و اطلاعات در این زمینه افزایش پیدا نکند هر گونه دستورالعملی برای برداشته شدن محدودیت‌ها ممکن است، اثرات مورد انتظار را به همراه نداشته باشد.

* معامله بیش از 1100 میلیاردی سهام
 
در پایان معاملات هفته منتهی به 6 اردیبهشت ماه 96 شاخص کل با 946 واحد افزایش نسبت به هفته قبل به رقم 79 هزار 597 واحد رسید. شاخص بازار اول با 149واحد افزایش به رقم 55 هزار و 78واحد بالغ شد و شاخص بازار دوم با 4913 واحد افزایش عدد 177هزار و 306واحد را تجربه کرد و به ترتیب با 0.3درصد کاهش و 2.8درصد افزایش نسبت به هفته قبل مواجه شدند.

در 4روز کاری نخستین هفته از دومین ماه بهار 96 ارزش کل معاملات اوراق بهادار به یک هزار و 116میلیارد تومان بالغ شد که نسبت به هفته قبل 32درصد کاهش یافته است. در ضمن تعداد 4میلیارد و 793میلیون انواع اوراق بهادار در بیش از 351هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب 23درصد و 24درصد کاهش را نسبت به هفته گذشته تجربه کرد.

بر این اساس تعداد یک میلیارد و 200میلیون برگه اوراق بدهی به ارزش بیش از یک هزار و 128میلیارد تومان معامله شد و به ترتیب 38درصد و 40درصد کاهش نسبت به هفته گذشته را شاهد بودند. براساس این گزارش، تعداد 10میلیون واحد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تهران به ارزش کل بیش از 11.3میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب با 19و 20درصد کاهش نسبت به هفته گذشته همراه شد.دارویی‌هایی که در ماه‌های گذشته معاملات کم‌رقمی را از خود نشان دادند و بیشتر رو به کاهش بودند در روزهایی از هفته‌های پیش، شرایط متفاوت را تجربه کردند و تعداد زیادی از نمادهای این گروه توانستند در قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله رشد قابل‌قبولی را از خود نشان دهند. همچنین خودرویی‌ها در اواخر هفته گذشته روند کاهشی را درپیش گرفتند؛ هر چند که در هفته‌های پیش از آن توانسته بودند برای روزهایی روند رو به افزایشی در قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی داشته باشند.

همچنین پالایشی‌ها همچون پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران شرایط رو به جلویی را در آخرین روز معاملات هفته گذشته بر جای گذاشتند؛ به‌طوری که این نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی دماسنج بازار سرمایه داشتند. نمادهای گروه قند و شکر نیز که از ابتدای سال شاهد روند رو به رشدی بودند در آخرین روز کاری بورس تهران در هفته گذشته با تلاطم‌هایی مواجه شدند و تعدادی از این نمادها در قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی با افت بیش از 4درصد مواجه شدند. اما نمادی همچون قند شهد با حدود 12درصد رشد در قیمت پایانی مواجه شد و با صف خرید همراه بود. این نماد که باتوجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم در سی‌ام فروردین‌ماه گذشته متوقف شده بود در ششم اردیبهشت‌ماه بدون محدودیت نوسان قیمت بازگشایی شد.

* بازدهی آیفکس از ابتدای سال به بیش از 5درصد رسید
 
بازار پایه جابه‌جایی یک‌هزار و 218میلیون سهم به ارزش حدود 500میلیارد تومان را تجربه کرد که اگرچه حجم معامله این بازار در مقیاس هفتگی کاهش یافت اما ارزش دادوستد آن با رشد 90درصدی همراه شد.

معاملات فرابورس ایران هفته گذشته درحالی پایان یافت که حجم و تعداد دفعات معاملات با کاهش اما ارزش دادوستدها با افزایش همراه شد و در مجموع با دادوستد 2هزار و 275میلیون ورقه بهادار در 206هزار دفعه، ارزش این نقل و انتقال‌ها به یک‌هزار و 863میلیارد تومان رسید. در نخستین هفته معاملاتی اردیبهشت‌ماه آیفکس با رشد 1.6درصدی، بازدهی خود از ابتدای سال را به 5.4درصد رساند و روز چهارشنبه این نماگر بازار در ارتفاع 922واحدی ایستاد. همچنین روز یک‌شنبه سوم اردیبهشت‌ماه نیز بالاترین حجم و ارزش معاملاتی در بازار فرابورس رقم خورد.

بازارهای اول و دوم فرابورس هفته پیش میزبان دادوستد 211 و 830میلیون سهم به ارزش 45.2 و 211میلیارد تومان بود که در مقایسه با هفته پیشین کاهش حجم و ارزش معاملات در این دو بازار به ثبت رسید. در همین حال بازار پایه جابه‌جایی یک‌هزار و 218میلیون سهم به ارزش حدودی 500میلیارد تومان را تجربه کرد که اگرچه حجم معامله این بازار در مقیاس هفتگی کاهش یافت اما ارزش دادوستد آن با رشد 90درصدی همراه شد. در این میان ارزش معاملات در بازار مشتقه فرابورس نیز درحالی که حجم آن در مقایسه با هفته پیشین تغییری نکرد، افزایش 34درصدی را شاهد بود. در بازار ابزارهای نوین مالی نیز اوراق بدهی به ترتیب به میزان 3 و 13میلیون ورقه به ارزش 200 و 92 و 19میلیارد تومان خرید و فروش شدند که در مقابل افت حجم و ارزش دادوستدها در این دو ابزار معاملاتی، اوراق گواهی تسهیلات مسکن در این بازار افزایش بیش از 15درصدی را به ثبت رساند.

اوراق تسه همچنین رشد 62درصدی تعداد دفعات معاملات را نیز تجربه کرد. هفته گذشته ارزش معاملات خرد بازار سهام و اختیار سهام به تفکیک گروه‌های صنعت در مجموع بازارهای اول، دوم، پایه، بازار مشتقه و SME به 415میلیارد تومان رسید که گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات با معامله 702میلیون سهم، 17درصد از ارزش کل معاملات را دراختیار گرفت. گروه‌های فلزات اساسی و پیمانکاری صنعتی به‌ترتیب با ارزش معاملات 51.2 و 37.2میلیارد تومان سهم 12 و 9درصدی از ارزش کل معاملات را به خود اختصاص دادند و در رده‌های دوم و سوم ایستادند. در همین حال قطعیت معامله عرضه یکجای 42.62درصد از سهام کنترلی شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌یی رفاه در بازار پایه و گشایش نمادهای اختیار خرید فولاد هرمزگان جنوب در تابلو اختیار معامله بازار ابزارهای مشتقه ازجمله رویدادهایی بودند که در این هفته رقم خوردند.