بیابان زدایی در مناطق بحرانی کشور

 رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در بیش از هشت میلیون هکتار از مناطق بحرانی کشور عملیات بیابان زدایی با موفقیت انجام شد و شهرهای بسیاری از خطر نفوذ ریزگردها نجات پیدا کرد.

به گزارش ایرنا، خداکرم جلالی روز پنجشنبه در « اولین همایش ملی بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار درحوضه مرکزی ایران » در تالار شیخ مفید دانشگاه قم، افزود: هم اکنون در کشور 7.5 میلیون هکتار کانون بیابانی در شرایط بحران داریم که برای کنترل و مدیریت آن ها هرچه سریعتر باید اقدام جامع و متناسب صورت گیرد تا از آسیب های محیط زیستی جلوگیری شود.

وی با اشاره به اقدام های موفق دولت یازدهم در مدیریت بحران های محیط زیستی، افزود: برای احیای دریاچه ارومیه بیش از 10 دستگاه مسئول با مدیریت هماهنگ و بودجه مشخص توانستند از مرگ این دریاچه جلوگیری کنند.

حجم آب دریاچه ارومیه با تدبیر دولت یازدهم، از 500 میلیون مترمعکب در دوران بحرانی و زمان آغاز به کار این دولت، به بیش از 2.5 میلیارد مترمکعب در زمان حاضر رسیده است.

دریاچه ارومیه در قالب طرح احیای دریاچه ارومیه قرار است ظرف مدت 10 سال به سطح تراز اکولوژیک خود یعنی یک هزار و 274 متر از سطح آب های آزاد برسد.

جلالی در ادامه گفت: از مجموع مناطق بیابانی استان قم، 105 هزار هکتار جزو کانون های بحرانی گرد و غبار است که باید با نگاه جامع برای رفع این مشکل محیط زیستی اقدام شود.

به گفته وی، آسیب های ناشی از خشک شدن مراتع و دریاچه های قم از جمله دریاچه نمک تنها بر مناطق اطراف این استان تاثیر نمی گذارد بلکه هشت استان کشور به صورت مستقیم و غیر مستقیم درگیر این بحران می شود.

وی بیان کرد: برای مدیریت بحران گرد و غبار در آسمان ایران باید استفاده بهینه از منابع آبی و نگاه کلان نگر جایگزین نگاه های جزیره ای شود، چراکه تاثیر منفی این نوع نگاه حتی از آسیب های تغییر اقلیم هم بیشتر است.

وی ادامه داد: در حوضه محیط زیستی دریاچه نمک میزان تبخیر آب پنج برابر بیشتر از متوسط جهانی است و به همین علت مدیریت منابع آب های ورودی به دریاچه نمک و تامین حقابه های آن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

جلالی با اشاره به این که بیش از 2 درصد بیابان های جهان در ایران قرار دارد، گفت: میزان بارندگی در کشور طی 50 سال گذشته بیش از 22 درصد کاهش پیدا کرده است و متاسفانه این روند ادامه دارد.

وی افزود: سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور آماده است برای کنترل مناطق بیابانی استان قم و مدیریت بحران دریاچه نمک وارد عمل شود و در همین راستا تا کنون بیش از 52 هزار هکتار از این مناطق با استفاده از بوته کاری و سایر روش ها، از شرایط بحرانی خارج شده است.

همایش ملی بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار در حوضه مرکزی ایران، روز گذشته در تالار شیخ مفید دانشگاه قم آغاز شد و امروز به کار خود پایان داد.

در این همایش مقاله های برگزیده در زمینه محیط زیست ارائه و سخنرانی های علمی در این زمینه انجام شد و در نهایت از برگزیدگان تجلیل به عمل آمد.

در حاشیه برگزاری این همایش، نمایشگاهی در همین رابطه تشکیل شد و پوسترهای برگزیده به نمایش درآمد.

در پایان همایش بیانیه ای در حمایت از دریاچه نمک و راهکارهای احیای آن از منظر نگاه کارشناسان محیط زیست کشور، قرائت شد.

دریاچه نمک در ناحیه شرقی استان قم و در حد فاصل سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود 200 هزار هکتار وسعت داشته و یک سوم آن در محدوده جغرافیایی استان قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین شناختی کم نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است.

این دریاچه که در دهه های گذشته از طریق رودخانه های کرج، جاجرود، شور، قمرود و قره چای کاملا پرآب بوده است، اکنون با قطع حقابه ها، خشکسالی مستمر و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی که باعث پیشروی آب های فراشور در سفره های زیرزمینی به سمت دشت ها و نابودی پوشش گیاهی و اکوسیستم منطقه شده، به یکی از کانون های فعال القاء ریزگردها در منطقه تبدیل شده است.