برجام نماد و ضامن ثبات درخاورمیانه است

 «سایمون گس» سفیر پیشین انگلیس در تهران روز سه‌شنبه در سخنانی در اندیشکده «روسی» در لندن با تأکید بر اهمیت توافق هسته‌ای با تهران تصریح کرد که پایبندی به اجرای برجام از سوی تمام طرف‌ها ضامن برقراری ثبات در خاورمیانه خواهد بود.

به گزارش ایرنا، «سایمون گس» عضو پیشین تیم مذاکره ‌کننده هسته‌ای انگلیس، عنوان کرد: زمانی که توافق هسته‌ای با تهران حاصل شد تمام طرف‌ها نسبت به کیفیت این معاهده بین‌المللی اعتماد داشتند. همه آگاه بودند که این توافق از سوی کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته و از این‌ رو تلاش کردند تا بهترین توافق صورت گیرد.

وی با بیان اینکه امروز دو طرف نسبت به دستاوردهای حاصل از برجام احساس رضایت می‌کنند، افزود: ایران تاکنون ده‌ها تن از ذخایر اورانیومش را از کشور خارج و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز پایبندی ایران به تعهداتش را در چارچوب برجام تائید کرده است.

گس افزود: جان کری وزیر خارجه پیشین آمریکا نیز بر لزوم بهره‌مندی اقتصادی ایران از منافع برجام تأکید داشت و در این راستا تلاش‌های زیادی را برای متقاعد ساختن بانک‌ها و شرکت‌های غربی برای توسعه همکاری‌های تجاری با ایران، صورت داد.

وی در همین حال به تأثیرات مثبت توافق هسته‌ای بر اوضاع اقتصادی در ایران اشاره و گفت: نرخ تورم در ایران اکنون به زیر 10 درصد رسیده و رشد اقتصادی این جهش قابل‌توجهی را داشته است.

این سیاستمدار انگلیسی در ادامه به روی کار آمدن دونالد ترامپ رئیس‌ جمهوری آمریکا و مواضع خصمانه وی علیه توافق هسته‌ای اشاره کرد و گفت: به نظر من، مخالفان برجام بایستی این سؤال را پاسخ دهند که چه جایگزینی را برای برجام پیشنهاد می‌کنند.

وی با بیان اینکه منتقدین برجام نسبت به مدت ‌زمان این معاهده ابراز نگرانی می‌کنند، افزود: ایران پس از ده سال قادر خواهد بود تا برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش را از سرگیرد اما برای منتقدین توافق هسته‌ای این سؤال مطرح است که مختصات این برنامه چگونه خواهد بود؟

گس ادامه داد: اما به نظر من مهم این است که پرونده برجام بسته نشود، در غیر این صورت اوضاع منطقه آشفته خواهد شد.

این سیاستمدار انگلیسی اضافه کرد: به نظر من برجام نماد ثبات در خاورمیانه است و اگر اجرای آن به‌خوبی پیش برود، ضامن ثبات در منطقه خواهد بود.

سایمون گس تصریح کرد: من بر این باور هستم که برجام، معاهده‌ای مناسب و بادوام است.

ناصر هادیان استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران نیز طی سخنانی در این نشست، ضمن بیان دیدگاهش در قبال توافق هسته ای ایران گفت در کل از برجام به دلیل «برون‌رفت از بن‌بست» هسته‌ای و «عادی‌سازی» روابط میان ایران و جامعه جهانی دفاع می‌کند.
این استاد دانشگاه تهران همچنین امکان نقض برجام از سوی دولت دونالد ترامپ را بعید دانست اما افزود که راه‌های دیگری از سوی کاخ سفید برای اعمال فشار علیه ایران وجود دارد.

وی اعمال تحریم‌های غیر مرتبط با برنامه هسته‌ای به بهانه های همانند مسائل حقوق بشری و یا حمایت از تروریسم را از جمله راه‌های اعمال فشار از سوی آمریکا علیه ایران توصیف کرد.

هادیان با بیان اینکه «ایران نیز برای چنین شرایطی راهبردهای احتمالی در نظر گرفته است»، افزود: ایران قادر است اجرای برجام را متوقف و بیشتر از آنچه تاکنون صورت داده است، اقدام دیگری را انجام ندهد. ایران همچنین می‌تواند به میزان کمتری به تعهداتش پایبند باشد؛ با این‌ حال نقش اروپایی‌ها در چنین شرایطی کلیدی است و بایستی ببینیم در چنین شرایطی آن‌ها تا چه اندازه‌ای حاضرند از ایران در مقابل آمریکا حمایت به عمل ‌آورند.

محمدرضا تخشید رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز طی سخنانی به تشریح تفاوت میان انتظار مردم از دستاوردهای توافق هسته‌ای و واقعیت‌هایی که پس از اجرای برجام صورت گرفت پرداخت.

وی بیان داشت: پس از توافق هسته‌ای نرخ تورم از 40 درصد به زیر 10 درصد رسید، صادرات نفت ایران از یک‌میلیون بشکه در روز به 3.5 میلیون بشکه در روز رسید و رشد اقتصادی منفی، اکنون به 11 درصد رسیده است.

تخشید بیان داشت: مقایسه این آمار نشان می‌دهد که توافق هسته‌ای تأثیرات بالقوه‌ای را به دنبال داشته است.

وی با این ‌حال حل نشدن روابط کارگزاری میان بانک‌های ایرانی و بانک‌های بزرگ اروپایی به رغم لغو تحریم ها بعد از برجام و سرازیر نشدن سرمایه‌های خارجی به میزانی که از سوی دولت حسن روحانی وعده داده ‌شده بود، را از جمله عواملی دانست که سبب شده است محبوبیت روحانی تحت تاثیر قرار گیرد.

این استاد دانشگاه همچنین پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری را از دیگر چالش‌های فراروی توافق هسته‌ای برشمرد و تصریح کرد: ایران و گروه پنج به‌علاوه یک، همواره تصور می‌کردند که سیاست‌های اوباما در قبال ایران همچنان ادامه پیدا می کند و هر زمان که مشکلی حاصل شود در فضایی دوستانه قابل‌رفع است.

وی با این‌حال مواضع خصمانه دولت آمریکا را مانع سرعت بخشی به اجرای برجام توصیف کرد و افزود: من به اجرای برجام خوش‌بین هستم اما به نظرم با روی کار آمدن دونالد ترامپ، بهره برداری از منافع برجام مقداری طول خواهد کشید.

'ادموند هرزیگ'، استاد دانشکده شرق‌شناسی دانشگاه آکسفورد نیز طی سخنانی در این نشست، گسترش تعاملات سیاسی، فرهنگی و تجاری ایران با جامعه جهانی را از دستاوردهای مهم توافق هسته ای عنوان کرد و افزود: هر چند تفاوت‌های دیدگاه های ما با تهران بر سر موضوعات سیاسی بر سرجای خودش است اما این تفاوت ها ارتباطی با برجام ندارد و ما قادر هستیم مانند دهه 90 میلادی با ایران گفت‌وگو کنیم.

این استاد دانشگاه با این حال مواضع خصمانه دولت آمریکا علیه ایران را مانع روند بهبود روابط میان دوطرف توصیف کرد و افزود: فرمان ضد مهاجرتی ترامپ، به‌طور بالقوه تعاملات ایران و آمریکا را به بن‌بست کشانده است.

وی مواضع کنونی لندن در قبال تهران که تا پیش از روی کار آمدن دونالد ترامپ، بر بهره‌گیری از فرصت‌های تجاری و اقتصادی ناشی از برجام تاکید داشت، ابهام‌آمیز توصیف کرد.

این استاد دانشگاه بیان داشت که عملکرد کنونی انگلیس، مؤید افزایش همکاری‌های تجاری با آمریکا و شریکای سنتی‌اش مانند عربستان سعودی، بحرین و کشورهای عرب خلیج‌فارس است.

وی بابیان اینکه انگلیس به اتخاذ مواضعی محافظه کارانه معروف است، بیان داشت: سایر کشورهای اروپایی پس از توافق هسته‌ای قادر بودند تا از فرصت‌های تجاری به وجود آمده با ایران بهره‌مند شوند.

نشست «فرصت‌ها و چالش‌های روابط ایران و غرب» روز سه‌شنبه با حضور اندیشمندان، کارشناسان، اصحاب رسانه و برخی شخصیت‌های سیاسی در اندیشکده «روسی» در لندن برگزار شد.