حامیان روحانی از آمدن رییسی خوشحال باشند

همان گونه که پیش‌بینی می‌شد حجت‌الاسلام سید ابراهیم رییسی با معرفی یا اعزام نماینده‌ای به تشکل تازه‌تأسیس و اصول‌گرای جمنا (جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی) کاندیداتوری خود در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری را عملا اعلام کرده است.

 مهرداد خدیر با این مقدمه در «عصرایران» نوشت: نشانه دیگر، انصراف از حضور در هیأت نظارت بر انتخابات است زیرا تنها در صورت قصد کاندیداتوری چنین اقدامی ضرورت داشت. صولت مرتضوی شهردار مشهد و نماینده آقای رییسی نیز از قطعی‌شدن کاندیداتوری او خبر داده است. به این ترتیب ابراهیم رییسی تولیت آستان قدس رضوی را می‌توان مهم‌ترین رقیب حسن روحانی در انتخابات دانست چه دیگر کاندیداهای اصول‌گرا و چهره‌هایی مانند سعید جلیلی به نفع او کنار بروند و چه آنها باقی بمانند و بخواهند انتخابات به مرحله دوم بکشد.

طبیعی است که غالب اصول‌گرایان از حضور ابراهیم رییسی خرسند باشند چون می‌تواند از میزان تشتت در میان آنان بکاهد، به اضافه اینکه امید داشته باشند با سیادت و مسئولیت تولیت او آرای اقشارمذهبی‌تر و سنتی‌تر را جذب کنند.

در طیف اصلاح‌طلبان / اعتدال‌گرایان اما دو نظر وجود دارد: در نگاه اول این نگرانی وجود دارد که احساس یا تصور می‌کنند بر سر رییسی توافقاتی صورت گرفته که رقابت با او را دشوار می‌کند یا حتی این پیام را به روحانی انتقال می‌دهد که وارد عرصه نشود یا او را سست کنند. یا اینکه روی تشتت آرای رقیب حساب کرده بودند و حالا احساس می‌کنند احتمال اجماع وجود دارد و آرا خُرد نخواهد شد. نظر دوم اما این است که اتفاقا نباید نگران باشند و به عکس باید خرسند هم باشند. اما چرا؟

دلیل اول: حسن روحانی در این چهار سال صراحت کافی به خرج نداده و پاره‌ای ملاحظات را رعایت کرده یا برخی محظورات او را از بیان همه واقعیت‌ها بازداشته حال آنکه صف‌آرایی صریح و در برخی موارد شمشیر از رو بستن‌ها سبب می‌شود رودربایستی‌ها را کنار بگذارد و این مطالبه بسیاری از نیروهایی است که انتظار داشتند روحانی به برخی از موانع اشاره و حتی اگر نه افشاگری که فاش‌گویی کند.

دلیل دوم: با حضور رییسی دیگر هیچ بهانه‌ای برای رأی‌ندادن توسعه‌طلبان و تحول‌خواهان باقی نمی‌ماند و ژست برخی که در آستانه هر انتخابات توصیه به رأی‌ندادن می‌کنند نیز ناموجه به نظر می‌رسد زیرا این رأی‌ندادن در واقع رأی‌دادن به رقیب است و همین آرای خاموش را به صحنه می‌آورد. مهم‌ترین پایگاه رأی اصلاح‌طلبان اتفاقا آرای سیاسی نیست، آرای اجتماعی و لایه‌های غیرسیاسی جامعه است.

برگ روحانی در انتخابات تنها «برجام» نیست، «تلگرام» هم هست و 20 میلیون ایرانی که از نرم‌افزارهای پیام‌رسان موبایلی خصوصا «تلگرام» استفاده می‌کنند انتخابات را از نه از منظر سیاست که به خاطر امکان استفاده از ابزارهای مدرن ارتباطی دنبال می‌کنند و اگر احساس خطر نکنند وارد صحنه نمی‌شوند. البته نمی‌دانیم موضع آقای رییسی در قبال تلگرام و نوع فعالیت آن چیست ولی بدیهی است که اعتدال‌گرایان و اصول‌گرایان نگاه متفاوتی به این ابزار دارند.

کوتاه اینکه کاندیداتوری رییسی برای کسانی که اهل رأی سلبی هستند انگیزه ایجاد می‌کند چون در ایران خیلی‌ها به کسی رأی می‌دهند، نه به این خاطر که او انتخاب شود که برای اینکه دیگری انتخاب نشود.

بارزترین نمونه را در انتخابات هفتم اسفند 94 مشاهده کردیم که برای اولین بار اکثریت رأی‌دهندگان در تهران به تمام 30 نفر رأی داد در حالی که چه بسا دوسوم آنان را نمی‌شناختند و انگیزه اصلی این بود که فهرست سی نفری اصول‌گرایان رأی نیاورد و همین اتفاق هم رخ داد و همه از صدر تا ذیل بازماندند.

جدای اینها یادمان باشد انتخابات جلوه‌ای از مناسبات قدرت و سیاست است و سیاست نیز علم واقعیات‌ و فن ممکنات است، نه عرصه تخیلات و آرزوها و کاندیداتوری آقای رییسی و عزم جدی اصول‌گرایان برای رقابت با رییس‌جمهوری مستقر و یک‌دوره‌ای کردن دوران او واقعیتی است که پیش چشم فعالان سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و زیست‌محیطی قرار گرفته و باید دست به انتخاب بزنند ولو نگاه سیاسی نداشته باشند.