مدل اوباماییِ تیلرسون برای مهار کره شمالی

 روز گذشته، رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، سفر و تور آسیایی خود را با دو هدف اساسی آغاز کرد: اول ارائه یک رویکرد جدید در قبال تهدیدهای اخیر و بعضا هسته ای کره شمالی و دوم آرام کردن خشم چین از تلاش های اخیر آمریکا در این راستا مبتنی بر مدلی که اوباما برای رسیدن به توافق هسته ای با ایران در دستور کار قرار داد.

 تیلرسون که امروز (چهارسنبه) به توکیو رسیده و پس از آن نیز به سئول و پکن سفر خواهد کرد، همچنین به دنبال ایجاد زمینه های لازم برای دیدار ترامپ با رئیس جمهور چین در ماه آوریل است. با این حال به نظر می رسد که دستور کار اصلی تیلرسون در این تور آسیایی به زنده کردن دوباره یک رهیافت بین المللی برای مهار و مقابله با کره شمالی باشد. آن هم بعد از آنکه کیم جونگ اون، اخیرا تلاش های خود برای افزایش توان و ظرفیت نظامی و هسته ای کره شمالی را به شدت افزایش داده است.

تیلرسون در پی آن است که به همکاران و متحدان آسیایی ایالات متحده نشان دهد که موشک های بالستیکی که اخیرا کره شمالی آزمایش کرده و توان هدف قرار دادن لندن و لس آنجلس و همچنین سئول و توکیو را دارند، نیازمند آن است که استراتژی های منطقه ای فعلی تا حد زیادی بازبینی شده و توسعه یابد.

تیلرسون در پی آن است که با همکاری متحدان منطقه ای آمریکا در آسیا یک کمپین وسیع و گسترده بین المللی مشابه آنچه دولت اوباما علیه ایران شکل داده بود برای مقابله با کره شمالی ایجاد کند و ایران را در این زمینه مدلی قابل قبول دیده است. این موضوعی است که یکی از مقامات ارشد آمریکایی ـ که از محتوای سفر تیلرسون آگاه است ـ به خبرگزاری CNN بیان کرده. کلیدی ترین موضوع در این کمپین، همراه کردن چین و البته کشورهای اروپایی است.

یکی از مقامات ارشد آمریکایی دیگر در این رابطه بیان کرده است: تیلرسون به دنبال یک نگاه عمیق و تازه به رهیافت ها و سیاست ها در قبال کره شمالی است. در این راه موضوع مهم همکاری با چین و سایر شرکای آمریکا در منطقه است؛ اما در حالی که کره شمالی اخیرا اقدام به آزمایش موشک های بالستیک کرده است، این تهدید، دیگر یک تهدید منطقه ای صرف نیست و تهدید جهانی به شمار می آید.

نکته جالب آنکه سفر تیلرسون در حالی است که دونالد ترامپ در رقابت های انتخاباتی خود، توافق هسته ای با ایران را مورد انتقاد قرار داده بود و بعد از آن نیز دولت وی، همواره رویکردهای چند جانبه گرایانه در قبال توافق هسته ای با ایران را به باد انتقاد گرفته بود. اکنون انتقادات قبلی از رویکردهای دولت اوباما به ایران، این پرسش را ایجاد کرده که آیا رکس تیلرسون در سفر آسیایی خود، خواهد توانست از مدل توافق هسته ای با ایران برای مهار کره شمالی ـ آن هم در دوره دونالد ترامپ، که ژنرال ها معمولا حرف اول را در کابینه می زنند ـ استفاده کند یا نه؟

در این میان، کار سخت تیلرسون بازمی گردد به اینکه تا چه حد بتواند چین را با این مدل و کمپین بین المللی علیه کره شمالی همراه سازد، به ویژه آنکه تنش ها بر سر دریای جنوبی چین بین پکن و واشنگتن افزایش یافته است. قبل از این، تیلرسون به شکلی موفقیت آمیز توانسته است، زمینه های لازم برای این موضوع را فراهم کند و با ابراز تعهد آمریکا در قبال سیاست چین واحد تا حد زیادی اطمینان و اعتماد مقامات پکن را جلب کند.

با این حال، تیلرسون راه سختی برای متقاعد کردن چین به همراهی با مدل جدید مهار کره شمالی دارد. برای مدتها اکنون چین در پی آن است که موضوع کره شمالی را موضوع منطقه ای مطرح کند که باید با یک مذاکره شش جانبه، میان چین، آمریکا، روسیه، کره جنوبی، ژاپن و خود کره شمالی حل و فصل شود.

با این حال، تیلرسون بر آن است که موشک های بالستیک قاره پیما که به زودی کره شمالی آنها را تکمیل خواهد کرد، همه جهان و به ویژه غرب را تهدید می کند و نه فقط منطقه را و این موضوع ضرورت حضور اروپا در این کمپین را به میان میکشد.

در حالی که سیاست تیلرسون در این تور آسیایی تدوین خواهد شد، مقامات آمریکایی می گویند، مدل مورد استفاده تیلرسون، مدلی کاملا مبتنی بر مدل اوباما برای ایران است که شامل تلاش های همه جانبه و بین المللی برای انزوای دیپلماتیک، اقتصادی و همچنین معیارهای نظامی مشترک علیه کره شمالی خواهد بود. همچنین این مدل فشار زیادی به چین برای استفاده از تأثیر و نفوذ خود بر کره شمالی خواهد گذاشت.