برجام دیوار تهدیدها را فرو ریخت

 شرکت کنندگان در نشست تخصصی «کنفرانس برجام ، آثار و پیامدهای سیاسی و حقوقی در فضای پس از تحریم » می گویند : درحالی که پیش از توافق هسته ای ، از ایران به عنوان تهدیدی برای صلح نام برده می شد اما این توافق نگاه ها را تغییر داد .

از نظر آنان ، مطرح شدن ایران به عنوان عامل ثبات، شکست پروژه ایران هراسی، تصویرسازی از ایران به عنوان بازیگر تعامل گرا و مقابله گر با افراط گرایی از دستاوردهای برجام در حوزه دیپلماسی منطقه ای بود.

به گزارش ایرنا، امروز (سه شنبه ) در سومین نشست تخصصی کنفرانس برجام، سیاست خارجی و روابط منطقه ای که به منظور واکاوی سیاست تاثیرهای برجام بر روابط منطقه ای و بین المللی برگزار شد، « محمدرضا دهشیری»،« محمود محمدی » و «نبی الله رشنو » در سخنانی دیدگاه های خود را بیان کردند .

سومین نشست تخصصی «کنفرانس اقتصاد مقاومتی و برجام » در مرکز آموزش و پژوهش های بین المللی وزارت امور خارجه برگزار شد.

محمدرضا دهشیری مدرس دانشگاه و تحلیلگر مسایل بین الملل درباره کارکردهای منطقه ای دیپلماسی هسته ای ایران در این نشست به بحث پرداخت و گفت : قبلا تلاش می شد ایران را به عنوان تهدیدی برای صلح منطقه به حساب آورند که در این میان بهانه برای رژیم صهیونیستی نیز فراهم بود و سران این رژیم تلاش می کردند با تهدید معرفی کردن ایران از آمریکا امتیاز بگیرند.

«پس از توافق برجام دیوار تهدیدها به صورت کامل فرو ریخت اما این به معنای آن نیست که رقابت ایران با کشورهای منطقه همچون عربستان به اتمام رسیده است. حال که بهانه ایران هراسی از اختیار کشورهای منطقه خارج شده ایران باید رقابت خود را با کشورهای منطقه افزایش دهد.»

این مدرس دانشگاه در ادامه سخنان خود افزود: ایران باید نقش آفرینی خود را در منطقه و غرب آسیا افزایش دهد. البته این نقش و جایگاه در گذشته نیز وجود داشت اما بعد از توافق برجام این نقش به رسمیت شناخته شد و با وجود مخالفت های دشمنان ایران، کشورهای دیگر مجبور به پذیرش نقش ایران در جامعه جهانی شدند. ائتلاف نا نوشته میان عربستان و اسراییل نیز ناشی از پذیرش نقش ایران در منطقه است.

دهشیری سومین کارکرد دیپلماسی هسته ای را گشایش های منطقه ای دانست و افزود: ایران توانسته است تا حدی فضای امنیتی که علیه آن وجود داشت را تعدیل کند. قطعنامه 2231 پس از برجام نقش موثری در این زمینه داشت و اینک ایران می تواند در فضای کنونی اهداف خود را پیش ببرد.

به اعتقاد وی ، یکی از کارکردهای دیگر دیپلماسی هسته ای در حوزه نفت و انرژی است که باعث شده است برخی از این توافق به عنوان برجام نفتی یاد کنند. در قبل از توافق هسته ای میزان تولید و صادرات نفت در وضع نامطلوبی قرار داشت اما این حوزه پس از توافق به رونق دست یافت. در نشست اوپک نیز عربستان پذیرفت میزان تولید نفت خویش را 2 درصد کاهش دهد اما ایران از این موضوع مستثنی شد که این امر دستاورد اقتصادی برجام محسوب می شود.

وی ادامه داد: برجام افزون بر مزیت های یاد شده در حوزه مناسبات میان منطقه ای نیز گشایش هایی را به وجود آورد به نوعی که ایران توانست توان خود را با دیگر کشورها پیوند بزند، به عنوان نمونه عضویت ناضر ایران در پیمان «آ. س. آن»نمونه ای از این دستاوردها است.

این استاد دانشگاه افزود: افزایش اعتبار منطقه ای ایران، مطرح شدن ایران به عنوان عامل ثبات، شکست پروژه ایران هراسی، تصویر سازی از ایران به عنوان بازیگر تعامل گرا و مقابله گر با افراط گرایی از دیگر دستاوردهای برجام در حوزه دیپلماسی منطقه ای بود.

همچنین «محمود محمدی» کارشناس مسایل بین الملل و استاد دانشگاه درباره تاثیر برجام بر جایگاه منطقه ای و جهانی ایران اظهار کرد : سه نگرش درباره برجام در کشور وجود دارد؛ نخستین نگرش دیدگاه حاکمیتی است که در سطوح عالی تصمیم بر آن شد که برجام به نتیجه برسد. نگرش دوم مربوط به جریان های سیاسی است که در هر دولتی اگر اقدامات مفیدی صورت بگیرد، جریان های مخالف آن را به بوته نقد و انتقاد می کشانند. این امر به دلیل این است که منافع ملی در کشور به صورت نهادینه در نیامده است و باعث می شود که عقاید جریان های سیاسی بر منافع ملی اولویت یابد.

به گفته وی ، آخرین نگرش مربوط به دیدگاه های مردمی است، جامعه در زمان قبل از توافق در تنگناهای معیشتی قرار داشت بنابراین برای رونق کسب و کار همه افراد موافق اجرای برجام بودند.

این کارشناس مسایل بین الملل در ادامه با اشاره به دیدگاه های گوناگون خارجی گفت: پیش از توافق هسته ای نگرش های گوناگونی در خارج نسبت به ایران وجود داشت. شماری به ایران به عنوان کشوری تحت تعقیب نگاه می کردند و در ایجاد ارتباط با ایران دچار شک و تردید بودند؛ این دیدگاه از بند هفتم منشور ملل متحد ناشی می شد.

در سطح منطقه ای نیز کشورها با ایران مخالف و حتی خواستار حمله به ایران از طرف قدرت های جهانی بودند. آنها در نظر داشتند ایران به کشوری همچون عراق تبدیل شود تا نفت آن در برابر غذا و دارو خریده شود. شرایط منطقه ای ایران مناسب بود اما این جایگاه نیازمند استحکام بخشی بود. برجام شرایط و فضایی را ایجاد کرد که به موجب آن ایران از کشوری تحت تعقیب بین المللی خارج شد و حال نگاه جهان به ایران تعاملی است و کشورمان می تواند به راحتی به اهداف خود دست یابد.

«نبی الله رشنو» استاد دانشگاه و کارشناس مسایل بین الملل به عنوان سخنران پایانی این نشست به بررسی پیامدهای ژئوپولتیک برجام در سیاست و قدرت منطقه ای ایران پرداخت.

وی اظهار داشت: کشور ما از ژئوپولتیک مناسبی در منطقه برخوردار است به گونه ای که در همسایگی 15 کشور و 9 دولت خود مختار قرار دارد و این به منزله وجود 24 دروازه و فرصت برای کشور محسوب می شود و برجام توانست این دروازه های بگشاید .

«تقابل های منطقه ای طی دهه های گذشته باعث شد تا کشورها مواضع خود را در مقابل تخریب ایران مشخص کنند به همین دلیل برجام به ویژه در عرصه اقتصادی و علمی فرصت های خوبی را در اختیار کشورمان قرار می دهد.»

این کارشناس سیاسی در پایان افزود: در صورت پایداری و تحقق اهداف برجام جمهوری اسلامی می تواند از طریق پیوند نیازهای فراگیر منطقه ای (شامل سیاس- اقتصادی و فنی) به مرکز ثقل یک سیستم تکاملی فضایی در آبهای جنوب غربی تبدیل شود.