ورود تدریجی باغ‌بام‌ها به کلانشهرهای کشور/ مزایای سبز شدن بام سازه‌ها چیست؟

مسافران شهرهای پیشرفته صنعتی دنیا مانند توکیو، تورنتو، برلین، لندن و سنگاپور به وفور با ساختمان ها و برج هایی اعم از مسکونی یا تجاری و اداری مواجه شده‌اند که بر بام آنها فضای سبز ایجاد شده است. این فضاهای سبز اگرچه در تاریخ بشر پدیده جدیدی نیست و در زمان های دور حتی در تمدن های تحت نفوذ ایران زمین مانند بین النهرین نیز دیده می شد اما پس از قرن ها فراموشی، اکنون دوباره به کمک حیات و تنفس بشر آمده است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، شهرهایی که از آنها نام برده شد همگی از جمعیت و تراکم بسیار بالا، محیط های صنعتی فراوان و رفت و آمد و ترافیک و شلوغی بالایی رنج می برند و به همین دلیل فضای تنفس برای شهر کم است. در نتیجه، ناخواسته از مساحت فضای سبز شهر کاسته شده و و مجال برای گسترش آن نیز زیاد نیست. با این شرایط، استفاده حداکثری از فضاهای محدود برای کمک به محیط زیست و زندگی، در اولویت برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. شگفت آور نیست که بدانیم سیستم مدیریت شهری در تمامی این شهرها، از ایجاد فضاهای سبز بر بام ساختمان ها حمایت می کند. این فضاها باغ‌بام (روف گاردن) نامیده می شوند.

نمونه های مشابه شهرهای مذکور در کشور ما نیز وجود دارند. به جز تهران، تعدادی از کلانشهرهای کشور نیز با تراکم جمعیتی بالا و کمبود فضای سبز و مجال تنفس برای شهر مواجهند و هنوز راه حل دائمی برای آن یافته نشده. در سال های اخیر با جدی تر شدن مشکل آلودگی هوا، تلاش ها برای استفاده از راهکارهای نوین دنیا در جهت رفع آن هم افزایش یافته است.


شاید به همین دلیل است که باغ‌بام‌ها در کلانشهرهای کشور کم کم جای خود را باز می‌کنند. اگرچه این پروژه ها هنوز به طور جامع در میان عامه مردم جا نیفتاده اند، اما قابل پیش بینی است که در سال های آتی، به پروژه هایی نه تنها مفید بلکه ضروری شناخته شوند که وجود تعداد مشخصی از آنها در کلانشهرها لازم تلقی شود.

باغ‌بام ها در کلانشهرهایی که رشد آنها به صورت عمودی است تا افقی و از مشکل آلودگی هوا و کمبود فضای سبز و حتی فضای تفریحی رنج می برند، یک ضرورت به شمار می رود. چراکه مزیت باغ‌بام‌ها صرفا به کمک به محیط زیست محدود نمی شود و گستره بزرگی از کارکردهای فنی ساختمان و حتی حوزه اجتماعی شهرها را دربرمی‌گیرد.

کاهش جذب حرارت توسط مجموعه ساختمان، کاهش مصرف انرژی، افزایش سرانه فضای سبز شهری، بهبود وضعیت آلودگی هوا، بهبود کیفیت مدیریت و بهره برداری آب باران، اثرات اجتماعی و ایجاد محیطی مفرح و باطراوت، کاهش سفر درون شهری، زیبا سازی سیما و محیط شهری بخشی از مهم ترین کارکردهای باغ‌بام ها به شمار می روند.

در حال حاضر مسئولین برخی کلانشهرها به صورت رسمی از اجرا و گسترش باغ بام ها اعلام حمایت کرده اند. این موضوع به ویژه در شهرهای مشهد، قم، تبریز، اصفهان و کرمان و چند شهر دیگر مشاهده می شود.

شهرداری های مذکور برای حمایت از باغ بام ها اعلام آمادگی کرده اند. چند پروژه بزرگ نیز در هریک از آنها اجرا شده است. در اصفهان، از چند سال پیش این پروژه ها آغاز شده، در قم، به سازه هایی که باغ بام دارند، در دریافت مجوز تخفیف داده می شود. در مشهد این موضوع هم از سوی مسئولان و هم مجریان پروژه ها جدی گرفته شده و به طور مثال، در پروژه هتل 5 ستاره آرمان مشهد با توجه به وسعت و مشخصات فنی و سازه ای آن، ترکیبی از سیستم باغ بام گسترده و سیستم باغ بام متمرکز انتخاب شده است. در تبریز و کرمان هم چند پروژه در این زمینه آغاز شده.

با این روند، می توان پیش بینی کرد که با اجرای این پروژه و پروژه های مشابه، باغ‌بام ها جای خود را در شهرهای بزرگ باز کنند؛ اتفاقی که یک ضرورت به شمار می رود و جای امیدواری است که این موضوع باعث شود دیگر شهرهای کشور نیز به تدریج وارد این حوزه شده و حتی برای حمایت از چنین سازه هایی، ضوابط تعیین کنند.