چرا قیمت دلار افزایش یافت؟

قیمت دلار آمریکا و یورو، دیروز، در بازار داخل باز هم افزایش یافت. این امر باعث شد که دلار آمریکا، دوباره از سطح مقاومتی 3هزار تومان بالا رود. پشت سر گذاشتن سطح 3 هزار تومانی توسط دلار، باعث ایجاد تغییراتی کلی در تصور مردم نسبت به بازار شده بود. پیرو این اتفاق برخی اصرار داشتند بانک مرکزی باید برای تسریع روند کاهشی در بازار مداخله کند. برخی دیگر نیز معتقد به تعیین دامنه قیمت بر اساس واقعیت‌های اقتصادی بودند و حرکت به‌دنبال امواج روانی را خطرناک می‌دانستند. بانک مرکزی نیز تلاش داشت اجازه دهد بازار بر مبنای عرضه و تقاضا به قیمت گذاری بپردازد. بانک مرکزی معتقد بود: شکل‌گيري انتظارات خوشبينانه نسبت به تحولات بازار ارز نيز به اندازه انتظارات منفي حائز اهميت است و بايد به آن توجه داشت.

بانک مرکزی با تاکيد به اينکه در مقوله نرخ ارز، نوسانات نيز به اندازه سطح آن مهم هستند، اعتقاد دارد: شکل‌گيري انتظارات خوشبينانه و مثبت نسبت به تحولات بازار ارز در صورتي که توسط عوامل بنيادين اقتصاد حمايت نشوند نيز مي‌تواند نوسانات نرخ ارز را افزايش دهد و از اين طريق به افزايش ريسک تصميم‌گيري فعالان اقتصادي منجر شوند. مدیران بانک مرکزی با اشاره به نقش تاثيرگذار انتظارات بر روند تغييرات نرخ ارز در کوتاه‌مدت، بر لزوم تمايز ميان دو مفهوم اختلال (Noise) و علامت (Signal) در شکل‌دهي به تحولات بازار ارز تاکيد داشتند. اختلال به نوسانات هيجاني و زودگذر نرخ ارز مي‌انجامد که معمولا پايدار نيست؛ ولي علامت تحت تاثير بنيان‌هاي تعيين کننده نرخ ارز و سياست‌هاي کلان اقتصادي شکل مي‌گيرد و به همين دليل نيز واجد آثار پايدار و بلندمدت بر اقتصاد است. بر همين اساس اگر افت‌هاي هيجاني با بنيان‌هاي اقتصاد حمايت نشود، تغييرات نرخ ارز پايدار نخواهد بود.شاید بر پایه این استدلال بتوان گفت:در روند بازار علامتی برای افزایش مشاهده نمی شود و آنچه اتفاق افتاده از نگاه فعالان اختلال در روند بازار است.

به هر روی قیمت دلار دیروز از 3 هزار تومان بالا رفت و سوالاتی را به وجود آورد. علت این امر چه بوده و بازگشت دلار چگونه میسر خواهد بود؟ در گفت‌وگویی که با برخی از صرافان راسته بازار داشتیم، این افراد عنوان کردند که علت افزایش نرخ دلار هنوز هم چیزی به غیر از افزایش مسافرت‌های خارج از کشور نیست. بر این اساس فرا رسیدن ژانویه باعث شد که مردم برای شرکت در جشن زمستانی سال نو به آمریکا و اروپا سفر کنند و این امر افزایش تقاضا و در نهایت تقویت نرخ ارز در بازار داخل را موجب شد.

بازاری‌ها در خصوص بازگشت دلار معتقد بودند که دلار یک بار از سطح 3 هزار تومانی عبور کرده است و مطمئنا عبور مجدد از آن به اندازه دفعه اول سخت نخواهد بود. حتی برخی از آنها گفته بودند که در حال حاضر رقم 3 هزار تومان مانند هر رقم دیگری در روند قیمت دلار است و صرفا به خاطر اینکه این عدد مضرب هزار است، نمی‌توان مدعی شد که مانند یک سطح مقاومتی رفتار خواهد کرد. بر این اساس قیمت دلار در زمان مقتضی دوباره پایین خواهد آمد و تاثیر اتفاق رخ داده همیشگی نیست. بازاری‌ها در خصوص افزایش نرخ یورو نیز استدلال‌های مشابهی را عنوان می‌کنند. اما برخی دیگر بر عامل نگرانی تاکید دارند و معتقدند: این افزایش مبنای واقعی ندارد. آنها برخی اتفاقات منطقه ای  و شایعه‌های پیرامون آن را در روند تغییر جهت قیمت موثر می‌دانند.

قیمت هر اونس طلای جهانی، دیروز هم تغییر نکرد. تعطیلات آخر هفته بازارهای جهانی باعث شد که نرخ‌های برابری ارزهای مهم جهان و قیمت طلا ثابت بمانند. با وجود این پیش‌بینی‌ها و اظهار نظرها در خصوص آینده فلز زرد رنگ، هم‌چنان ادامه یافت. در اظهارات اخیر کارشناسان، نااطمینانی از آینده فلز گرانبها با قوت بیشتری مشاهده می‌شود. برخی استراتژیست‌های بازار سقف قیمت هر اونس را 1400 دلار و کف قیمتی آن را 1000 دلار عنوان کرده‌اند.

این امر سرمایه‌گذاران بازار را سردرگم کرده است. فعالان اقتصادی پیش از این منتظر بودند که طلا به کف قیمتی خود برسد تا به خرید آن اقدام کنند. مطرح شدن سطوح 1200 دلار و 1180 دلاری برای حداقل قیمت طلا، فعالان اقتصادی را امیدوار کرده بود که به زودی زمان فعالیت مجدد در این بازار فرا خواهد رسید. اما افزایش متغیرهای تاثیر‌گذار باعث شده که دامنه پیش‌بینی افزایش یافته و این امر به سردرگمی سرمایه‌گذاران منجر شود. فدرال رزرو آمریکا با تزریق 2 هزار میلیارد دلار نقدینگی به اقتصاد آمریکا موجب افزایش قیمت طلا به 1675 دلار تا اوایل سال 2013 شده بود. این نهاد پس از چند ماه هشدار، بالاخره محرک پولی را متوقف خواهد کرد. با این حال زمان توقف محرک پولی معلوم نیست و کارشناسان معتقدند که احتمال افزایش قیمت طلا در سال 2014 میلادی وجود دارد. به‌علاوه افزایش شاخص بورس در بازارهای بین‌المللی می‌تواند تهدیدی برای طلا تلقی شود. در نهایت کارشناسان معتقدند که طلا می‌تواند تحت تاثیر افزایش تقاضای فیزیکی در سال آینده تقویت شده یا حداقل به ثبات قیمتی برسد و همچنین می‌تواند به واسطه عواملی مانند بهبود وضعیت اقتصادی جهان و افزایش شاخص بورس نزول کرده و ارزش خود را باز هم از دست دهد.

هر دو این احتمالات برای سرمایه‌گذاران مطرح هستند، کمااینکه رویکردهای تورمی ناحیه یورو طبق آخرین بررسی‌های «بلومبرگ» در حال تشدید است و این امر می‌تواند قیمت طلا را زیاد کند. با این وجود بسیاری از اظهار نظرها در خصوص آینده طلا همچنان منفی است، بر این اساس طلا طی سال جاری میلادی یک سوم ارزش خود را از دست داده است و سه بانک بزرگ بین المللی سال 2014 را نیز برای طلا ناامید کننده پیش بینی کرده‌اند و از احتمال کاهش قیمت فلز زرد به کمتر از 1050 دلار در این سال خبر داده‌اند. در نهایت نااطمینانی از آینده بازار طلا باعث شده که سرمایه‌گذاران در خرید یا فروش طلا قدری تعلل کنند و این مساله باعث خواهد شد که طلا دیرتر به حالت تعادلی خود برسد.