ترامپ و منزوی شدن آمریکا در عرصه بین‌الملل

روزنامه ایران در یادداشتی به قلم فریدون مجلسی نوشت:

اعمال محدودیت برای اتباع برخی کشورها، از جمله هفت کشور اعلام شده در دستور رئیس جمهوری جدید امریکا  یعنی ایران، عراق، سوریه، یمن، لیبی، سومالی و سودان امر جدیدی نیست. امریکا مدت‌ها است که برای اتباع این کشورها محدودیت‌های روادیدی را اعمال می‌کند. اما صدور این دستور از سوی ترامپ و تأکید او بر محدودیت شدید یکماهه حاوی چند نکته است. نخست آنکه به نظر می‌رسد ترامپ چندان از منظر امنیتی و بنابر نگرانی‌های تروریستی واقعی دست به این اقدام نزده است. زیرا اگر چنین بود، با رجوع به پرونده اقدامات تروریستی مهم رخ داده در امریکا مشخص می‌شد که هیچ نشانه‌ای از حضور اتباع ایران و برخی دیگر از این کشورها در اقدامات تروریستی در امریکا وجود ندارد و در عوض تعداد قابل توجهی از تروریست‌هایی که فاجعه 11 سپتامبر را رقم زدند از اتباع عربستان سعودی، امارات، مصر و لبنان و تحت تأثیر جریان فکری وهابی به رهبری اسامه بن لادن از اتباع بنام عربستان بودند. همچنین  برخی دیگر از این تروریست‌ها اتباعی بودند که از مناطقی در پاکستان و افغانستان به امریکا و اروپا گسیل می‌شدند. برهمین اساس، اعمال محدودیت برای اتباع کشوری چون ایران که تا کنون جز ارائه خدمات به جامعه امریکایی سابقه دیگری نداشته‌اند، اقدامی قابل دفاع به نظر نمی‌رسد.

نکته دیگر  آنکه از ترکیب کشورهای مطرح شده، این گونه برمی‌آید که هدف ترامپ از این اقدام در درجه اول به نوعی مواجهه با ایران بوده است، عراق، سوریه و یمن با این فرض که تحت نفوذ جمهوری اسلامی ایران هستند در این فهرست قرار گرفته‌اند. بنابر این او از این اقدام باسویه سیاسی از یک سو نوعی هشدار دادن و زهره چشم گرفتن را دنبال می‌کند و از سوی دیگر به دنبال پاسخگویی به رأی دهندگان امریکایی در قبال شعارهایی است که در روند انتخابات مطرح کرده بود. با این حساب می‌توان این پیش‌بینی را قابل تأمل دانست که چنین اقدامات به بازه زمانی یکماهه محدود می‌ماند و با توجه به بازخوردهای اجتماعی و نیز با بررسی وضعیت تهدید‌هایی که ترامپ تصور کرده است، تغییر خواهد کرد. همین چند روز پیش یکی از استادان دانشگاه ام‌آی‌تی که یکی از دانشجویانش در مقطع دکترای رشته فیزیک با مشکل دریافت روادید ورود به امریکا مواجه شده است، در نامه‌ای اعتراض خود به این روند را اعلام کرد و یکی از استادان دانشگاه تگزاس با انتقاد از این تصمیم ترامپ نوشت که این تصمیم سبب محرومیت دانشگاه‌های امریکا  از امکان جذب دانشجوی دکترای تخصصی از ایران به عنوان کشوری که در کنار چین و هند تأمین کننده بهترین استعدادهای دانشگاهی بوده است، خواهد شد. همچنین شاهد آن بودیم که یکی ازهنرمندان مطرح کشورمان در اقدامی شایسته نسبت به این تصمیم ترامپ با اعلام شرکت نکردن در «اسکار» اعتراض کرد. چنین بازخوردهایی از سوی جامعه مدنی با وجود ویژگی‌های شخصی ترامپ که دچار خود بزرگ‌بینی و نصیحت ناپذیری است؛ بی تأثیر نخواهد بود.

در آخر باید یادآور شد، دستور ترامپ در زمینه ایجاد محدودیت‌های روادیدی برای اتباع تعدادی از کشورهای جهان در کنار سایر اقدامات و اظهارات انتخاباتی او علیه کشورهای اروپایی، چین و ژاپن که با وجود آغاز رسمی دوران ریاست جمهوری تکرار شده است، نتیجه‌ای جز منزوی شدن امریکا در عرصه بین‌الملل نخواهد داشت. انزوای بی حاصلی که حتی سبب تحقق شعار ترامپ مبنی بر بازگشت امریکا به دوران ابرقدرتی‌اش نخواهد شد.