40 میلیون ایرانی عضو شبکه های اجتماعی خارجی

 بیش از 40 میلیون ایرانی در شبکه های اجتماعی و پیام رسان های خارجی فعالیت دارند و محبوبیت این شبکه ها واقعیتی است که باید پذیرفت. اما دلیل این که از شبکه های اجتماعی بومی استقبال نمی شود چیست؟سهم شبکه های اجتماعی بومی درجذب مخاطبان ایرانی ناچیز است و بر مبنای آمارهای دست اندرکاران فضای مجازی کشور ، بیش از ۴۰ میلیون گوشی هوشمند در اختیار کاربران ایرانی است و شبکه های اجتماعی و پیام رسان های موبایلی خارجی، ابزار مورداستفاده بیش از 40 میلیون کاربر ایرانی هستند.

به گفته رئیس مرکز رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد،۵۳ درصد مردم ایران حداقل عضو یک شبکه اجتماعی هستند.موضوع توسعه فعالیت شبکه های اجتماعی و پیام رسان های موبایلی در جهت افزایش محتوای بومی در فضای مجازی، از چنان اهمیتی برخوردار است که شورای عالی فضای مجازی که سران ۳ قوه در آن حضور دارند، در جلسات متعددی به حمایت از این شبکه های بومی و ساماندهی استفاده از شبکه های خارجی برای ایجاد بازار متناسب شبکه های بومی، پرداخته است.از سوی دیگر از ۳ سال گذشته تاکنون و با گسترش نقش شبکه های اجتماعی در تبادل اطلاعات، حمایت از شبکه های اجتماعی مورد تاکید دولت قرار گرفت و وزارت ارتباطات بارها حمایت از این شبکه ها را وعده داد.

با این حال بررسی ها نشان می دهد شبکه های اجتماعی بومی، از نظر جذب مخاطب آن طور که باید موفق نیستند و در زندگی کاربران ایرانی نقش مهمی ندارند. این درحالی است که شبکه های اجتماعی و پیام رسان های خارجی مورد اقبال کاربران قرار دارند و روزانه ایرانی ها چندین ساعت از وقت خود را صرف استفاده از این ابزارهای ارتباطی می کنند.بررسی ها حاکی از آن است که شبکه های اجتماعی مانند تبیان، کلوب، فیس نما، هم میهن و افسران در رده های نخست پرطرفدارترین شبکه های بومی قرار دارند و هریک دارای چند ده هزار کاربر هستند.با وجود این در حوزه پیام رسان‌های موبایلی، شبکه بومی با کاربر قابل توجه دیده نمی شود.این درحالی است که شبکه های اجتماعی و پیام رسان های خارجی هر یک چندین میلیون کاربر در ایران دارند.

آمارهای مرکز ملی فضای مجازی نشان می دهد در تلگرام ۱۰۰ هزار کانال توسط ایرانی ها ایجاد شده و در طول شبانه روز بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار مطلب در فضای کانال های تلگرام تولید می شودو به طور متوسط هر مطلب ۵۰۰ هزار بار در روز دیده می شود و برخی از کانال ها بیش از یک میلیون عضو دارند.در اینستاگرام نیز اوضاع به همین نحو است. ایرانی‌ها چندین میلیون فالوئر در صفحات اینستاگرام دارند و بسیاری از این صفحات ظرف ۲۴ ساعت بیش از دو تا سه هزار کامنت به خود اختصاص می دهند و حتی برخی اخبار در این شبکه بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار لایک می خورد.

خسروی معاون محتوای تبیان می گوید: مشکلات موجود بر سر راه شبکه های اجتماعی داخلی و بومی ابعاد متنوعی دارد که موضوع سرمایه گذاری و امکانات فنی از جمله مهم ترین آن هاست.

وی یکی از دلایل قوت شبکه های اجتماعی خارجی را بهره گیری از زیرساخت های فنی مناسب می داند و با بیان این که علاوه بر اهداف اقتصادی حتما اهداف و کاربردهای دیگری از جمله فرهنگی و کاربردهای اطلاعاتی و جاسوسی در پس شبکه های اجتماعی خارجی وجود دارد معتقد است: موفقیت شبکه اجتماعی نیازمند کار منظم علمی و دقیق است و باید با توجه به نیاز قومیت ها و ملیت ها و بررسی های روانشناختی و فرهنگ شناسی تعریف شود. چیزی که در کشور ما جدی گرفته نمی شود.هم اکنون کمتر شبکه اجتماعی در کشور وجود دارد که برنامه ای روشن و دقیق از فعالیت خود داشته باشد.

درهمین حال موضوع آموزش متخصصان نیز اهمیت دارد. شبکه های اجتماعی خارجی برای هر سرویس و خدمت تخصصی خود، ساعت ها مطالعه پربازده داشته و آموزش دیده اند. وی درباره این که آیا فیلترینگ شبکه های خارجی می تواند راهگشای موفقیت شبکه های اجتماعی داخلی باشد، می گوید: ممکن است فیلترینگ یک مسکن مقطعی باشد اما درمان قطعی نیست. چرا که مردم به دنبال خدمات چندوجهی جذاب هستند و در صورتی که خدمات جذاب و پرکاربرد دریافت کنند، جذب سرویس می شوند و برایشان فرقی نمی کند سرویس داخلی باشد یا خارجی.در همین رابطه سلجوقی مجری پروژه اقتصاد مقاومتی درباره تولید محتوای داخلی در فضای مجازی می گوید: نباید شبکه های اجتماعی داخلی را با شبکه های خارجی مانند تلگرام و اینستاگرام مقایسه کرد. چرا که این شبکه ها بازار مشابهی ندارند.وی مهم ترین دلیل ناکامی شبکه های اجتماعی بومی را قوانین و مقررات عنوان می کند و می افزاید: مقرراتی که در کشور برای فعالیت های بومی وضع می شود ،به هیچ عنوان برای شبکه های خارجی مصداق ندارد.

به گزارش خراسان، دبیر شورای عالی فضای مجازی نیزبر حمایت از شبکه های اجتماعی بومی تاکید و تصریح می کند: نزدیک به ۲۰۰ شبکه اجتماعی داخلی و خارجی در کشور داریم. اگر تعداد کاربران ایرانی تلگرام ۲۴ میلیون برآورد شود، واتس اپ ۱۴ میلیون عضو ایرانی دارد و اینستاگرام نیز ۱۲ تا ۱۴ میلیون عضو دارد. این در اختیار مردم است که با توجه به میزان درخواست خود از سرویس، شبکه اجتماعی مورد علاقه خود را انتخاب کنند.فیروزآبادی درباره دلیل عدم موفقیت شبکه های اجتماعی و پیام رسان های بومی می افزاید: از آنجا که شبکه های غربی هم قابلیت تکنولوژیکی بیشتری دارند و هم در یک بستر تکنولوژیکی هستند، کاربر بیشتری را جذب می کنند. در مقایسه شبکه های داخلی می خواهند از یک زمین بکر شروع کنند و همه کارهای پشتیبانی را نیز خودشان انجام دهند. از سوی دیگر راه اندازی دیتاسنتر، محاسبات ابری و سایر موارد به پول و امکانات زیاد نیاز دارد و این مسائل، توان زیادی می خواهد.وی معتقد است شبکه های اجتماعی بومی به دلیل این که مشترک ندارند، باید جاذبه شان از شبکه های خارجی بالاتر باشد تا بتوانند بازار را در اختیار بگیرند.