مردم خواستار تجدیدنظر در سیاست خارجی هستند

حسن روحانی در ابتدای سخنان خود در مراسم تودیع معارفه وزیر خارجه دولت دهم و یازدهم که در وزارت خارجه برگزار شد، با ابراز خرسندی از حضور در این جمع، گفت: بسیار خوشحال هستم که فرصتی ایجاد شد که در خدمت مسئولان محترم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در طول چند دهه گذشته باشم.

وی افزود: خیلی از چهره‌هایی که در این مجلس زیارت می‌کنم چهره‌های آشنا برای من در طول سالیان گذشته هستند، از جمله زمانی که در مجلس بودم یا در شورای عالی امنیت ملی مشغول به کار بودم یا در مجمع تشخیص مصلحت نظام یا سایر مسئولیت‌ها. چهره‌های خدوم، توانمند و فداکار که در مقاطع مختلف و حساس به این ملت بزرگ و تاریخ این کشور خدمت کردند.

رییس‌جمهور با اشاره به حضور افرادی چون متکی و کمال خرازی در این جلسه، گفت: البته آقای ولایتی نیز نتوانستند، در این جلسه شرکت کنند چون در جلسه مجمع بودند، ولی باید گفت در طول این سال‌ها شخصیت‌های عالم و فرهیخته مسئولیت وزارت خارجه را بر عهده داشتند.

روحانی با اشاره به سابقه همکاری خود با علی‌اکبر ولایتی و کمال خرازی، اظهار کرد:‌ ما با این دوستان همکار‌ی‌های فراوانی داشتیم و افرادی بودند از هر نظر صالح و شایسته.

وی همچنین با اشاره به حضور صالحی وزیر خارجه دولت دهم در دولت یازدهم به عنوان رییس سازمان انرژی اتمی، گفت: خوشحال هستیم که از وجود ایشان در دولت در بخش دیگری استفاده می‌کنیم. ایشان اکنون از وزارت فاصله گرفتند و در سمت معاونت در دولت جدید حضور دارند.

رییس‌جمهور افزود: دکتر صالحی همواره شخصیتی فرهیخته و اخلاقی هستند و نکته‌ای که همواره از ایشان مشاهده شده است ادب، اخلاق و متانت است، البته همه وزرای خارجه ما اینگونه هستند و برخی از صفات در برخی از افراد ظهور و بروز بیشتری پیدا می‌کند.

روحانی با اشاره به رای اعتماد مجلس به ظریف به عنوان وزیر خارجه دولت یازدهم، اظهار کرد: بنده در شرایط فعلی در میان دوستانی که مطرح بودند فکر کردم که دکتر ظریف این بار مسئولیت را به خوبی بر دوش خواهند گرفت.

وی با اشاره به رشته دانشگاهی و تخصص و تجربه ظریف در عرصه سیاست خارجی و بین‌المل، گفت: ایشان دارای تخصص و تجربه طولانی در این زمینه هستند و شناخت من نسبت به ایشان طولانی است و من مدتی زیادی است که ایشان را می‌شناسم.

رییس‌جمهور با اشاره به سوابق محمدجواد ظریف در عرصه سیاست خارجی و بر عهده داشتن ریاست تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی کشورمان از سال 82 تا 84، گفت: ایشان مسئولیت سنگینی را بر عهده داشتند و با امور به خوبی آشنا هستند.

روحانی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری 1392، اظهار کرد: این انتخابات پیام‌های روشنی برای داخل و خارج کشور داشت و در واقع این انتخابات برخواسته از وجدان طبیعی مردم و تصمیم‌گیری آنها بدون فشار تبلیغات بود و این یکی از معجزات این ملت است.

وی افزود: همه علامت‌ها چیز دیگری را حکایت می‌کرد، اگر بگوییم پول، تبلیغات و یا قدرت‌های ذی‌نفوذ جامعه در انتخابات تاثیرگذار هستند باید گفت که در این انتخابات تبلیغات، پول و قدرت‌های ذی‌نفوذ جای دیگری بود.

رییس‌جمهور افزود: خود ملت در میان هیاهوها، سر و صداها و فراز و نشیب‌ها به تصمیمی رسید و انتخابی انجام داد و این معنا و مفهوم خاص خود را دارد.

روحانی با اشاره به این‌که برخی تصور می‌کردند که مخاطب ما در عرصه انتخابات فقط شهری‌ها هستند، تصریح کرد: اما در این انتخابات دیدیم که روستایی‌ها نیز پیشتاز بودند. پنج‌شنبه صبح یکی از نمایندگان مجلس به من می‌گفت که در یکی از دورترین روستاها که در نقطه مرزی قرار دارد و در میان کوه‌های سر به فلک کشیده است، 85 درصد مردم شرکت‌کننده در انتخابات در آن منطقه به شما رای دادند در حالی‌که خود آن نماینده مبلغ کاندیدای دیگری بوده است.

وی گفت: این نشان می‌دهد که مردم با انتخاب خود و خواست عمومی‌شان پیام مهمی را برای مسئولان دارند.

رییس‌جمهور افزود: ملت در این انتخابات پیروز شد و ما اگر صدای ملت را نشنویم شکست می‌خوریم و اگر به خوبی این صدا را بشنویم و بر اساس آن عمل کنیم ملت همواره پشتیبان ما خواهد بود.

روحانی در ادامه به تشریح برخی از پیام‌های انتخاب مردم پرداخت و خاطرنشان کرد: یکی از پیام‌های مردم در این انتخابات، تجدید نظر در سبک و سیاق سیاست خارجی بود.

وی با بیان این‌که مردم یک برداشتی از سیاست خارجه سال‌های گذشته دارند،‌ گفت: البته این به این معنا نیست که کارشناسان وزارت خارجه کم‌کاری کرده‌اند و معنایش این نیست که وزارت خارجه از کارشناسان زبده خالی شده است، معنایش این است که صدای کارشناسان وزارت خارجه در داخل ساختمان وزارت خارجه محبوس بوده و این صدا به گوش کسانی که باید برسد، نمی‌رسیده و اگر می‌رسیده برخی به خوبی عمل نمی‌کردند.

رییس‌جمهور با بیان این‌که سیاست خارجی جایی نیست که بدون دقت کسی بتواند در آن سخن بگوید و یا موضع بگیرد و یا در مذاکرات در برابر طرف مقابل مطلبی را مطرح کند، اظهار کرد: هرگونه اشتباهی در سیاست خارجی برای ملت بسیار بسیار سنگین خواهد بود. مسئولان رده بالا اگر در موضع‌گیری خطا کنند، از جیب مردم خرج کرده‌اند و باید پاسخگوی مردم باشند.

روحانی افزود: همه ما دو عنوان داریم؛ یکی عنوان شخصی است که مربوط به خودمان است، اما عنوان دیگرمان عنوان حقوقی است که به ما تعلق ندارد و ما مالک آن عنوان نیستیم، ما امانتدار آن عنوان هستیم. عنوان ریاست‌جمهوری یا وزیر خارجه یا نماینده مجلس بودن یا هر عنوان حقوقی دیگر عنوانی است که مردم به ما سپرده‌اند، حال با آرای مستقیم و یا غیرمستقیم خود و این امانت نزد ماست و ما مالک آن عناوین نیستیم.

وی تاکید کرد:اگر فردی با عنوان حقوقی‌اش صحبت می‌کند، یادش باشد که او یک امانتدار بیش نیست و در امانت باید به گونه‌ای عمل کنیم که صاحب امانت ضرر نکند و در چارچوب حق و اجازه‌هایی که داریم نسبت به آن امانت عمل کنیم، ولی متاسفانه گاهی این‌چنین نشده است و نسبت به آن عنوان احساس مالکیت عنوان شده است در صورتی که همان‌طور که گفتم ما شاهد عناوین نیستیم و همه عناوین در این کشور مشروط به اجرای قانون و رعایت منافع و مصالح ملی و حرکت در چارچوب قانون اساسی و قوانین موضوعی است.

رییس‌جمهور در ادامه با بیان این‌که بسیار مهم است که ما چگونه از فرصت تاریخی که در داریم استفاده کنیم، گفت: مردم در این انتخابات گفتند که ما سیاست خارجی جدیدی می‌خواهیم، البته من ان‌شاءالله در فرصت دیگری در زمینه سیاست خارجی صحبت می‌کنم.

روحانی ادامه داد: در واقع می‌خواستم بگویم که یک پیام مهم 24 خرداد، تجدیدنظر در سیاست خارجی بود، البته نه به معنای تغییر در اصول و مبانی، بلکه تغییر در شیوه عملکرد .

وی ادامه داد: سیاست خارجی جای شعار نیست و اگر خیلی دوست داریم که از مردم تکبیر بگیریم ،راه دیگری وجود دارد. ما حق نداریم که سیاست خارجی را برای گرفتن تکبیر و کف صرف کنیم، عرصه سیاست خارجی بسیار حساس است و من کلید حل مشکلات‌مان را در این مقطع در دست سیاست خارجی می‌دانم.

رییس‌جمهور با بیان این‌که افرادی که بار امانت سیاست خارجی را باید بر دوش بگیرند، افرادی حرفه‌ای، با کار دقیق کارشناسی، روی گشاده و شهامت باید باشند، گفت: ما در بیان منافع ملی‌مان باید با کمال شهامت حرف بزنیم و با کسی تعاریف نداریم، ولی سخن باید عادلانه، دقیق و منطقی باشد. این عرصه جای شعر و شعار نیست، جای فهم درست مسائل و وقایع جهانی است و اگر نتوانیم به درستی درک کنیم و نتوانیم در تصمیم‌سازی و دیگر مسائل مرتبط با آن موفق باشیم در اجرا نیز موفق نخواهیم بود.

روحانی با اشاره به حضور کارشناسان زبده در وزارت خارجه و این‌که آنها دارای تجربیات ذی‌قیمتی هستند خطاب به آنها تصریح کرد: سرمایه‌ اصلی ما شما هستید و تجارب ذی‌قیمتی که شما دارید امانتی در دست شماست و باید به خوبی از آن استفاده شود.

وی افزود: در دولت تدبیر و امید تمام کارشناسان در تبیین نظر کارشناسی، بیان و اظهارنظر آن کاملا باید احساس آزادی کنند و ما کارشناسی سفارشی نداریم، کارشناسان ما باید آزاد باشند و آنچه را که می‌فهمند بگویند.

رییس‌جمهور خطاب به کارشناسان وزارت خارجه تاکید کرد: شما مسئول هستید، آنچه را که می‌فهمید بگویید (تشویش حضار) و اگر احساس کردید که مثلا وزیر خارجه از نظر کارشناسی شما خوشش نمی‌آید، بدانید که خداوند خوشحال خواهد بود از انسانی که بدون تعارف به وظیفه ملی و الهی خود عمل می‌کند.

روحانی گفت: مهم این نیست که مثلا وزیر خارجه و رییس‌جمهور چه فکر می‌کنند، شما نظر کارشناسی خود را بدهید.

وی با اشاره به شیوه و سبک خود در این زمینه، اظهار کرد: من خودم اینگونه هستم که هر نقطه‌ نظری داشته باشم آن را بیان می‌کنم و اگر جایی لازم باشد با بزرگان نظام آن را مطرح می‌کنم، ‌با صراحت آن را می‌گویم، ولی در مقام عمل همه باید در چارچوب قانون عمل کنیم ولی در مقام اظهارنظر آزاد هستیم؛ چراکه معتقدم از این راه می‌توانیم مسیر بالندگی و رشد را طی کنیم و نقد آزاد داشته باشیم و از طریق راه‌هکارهای پخته‌تر و بهتر مشکلات کشور را حل کنیم.

رییس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود، تصریح کرد: مشکلات کشور بسیار بسیار زیاد است و امید ما به حل آنها بسیار بسیار بیشتر است.

روحانی با اشاره به اهمیت این موضوع که باید با دنیا منطقی صحبت کنیم، گفت: اگر ملت احساس کند که ما با تدبیر کار می‌کنیم حتی اگر دنیا هم بخواهد زور بگوید تمام ملت پشت سر ما خواهد بود و اگر شعار بدهیم و بی‌منطق حرکت کنیم و نحوه سلوک ما به گونه‌ای باشد که مردم احساس کنند که ما دقیق عمل نکردیم اجماع ملی ایجاد نمی‌شود.

وی با بیان این‌که ما در برابر خارجی‌ها نیازمند قدرت ملی که همان اجماع ملی است، هستیم، یادآور شد: اگر ملت احساس کند که ما در راستای منافع آنها قدم می‌گذاریم حتی خارجی‌ها اگر لج‌بازی هم کنند تمام ملت پشت سر ماست. ملت ما منافع و حقوق خود را زیر پا نمی‌گذارد و پیام روشنی را نیز در این ارتباط به دنیا داده است و دنیا باید این پیام را بشنود و حتی اگر نشنود مردم ما قدم‌های استوار خود را در مسیر اهداف و منافع ملی بر خواهند داشت.

رییس‌جمهور در ادامه سخنان خود با آرزوی موفقیت برای دکتر ظریف و تشکر از خدمات صالحی و آرزوی موفقیت برای وی، تاکید کرد: من از مجلس شورای اسلامی نیز به خاطر تلاش‌های چهار روزه‌ای که انجام دادند و رای اعتماد دادند، تشکر می‌کنم.

روحانی با اشاره به عدم رای اعتماد مجلس به سه وزیر علوم، آموزش و پرورش و ورزش و جوانان،‌ گفت: در مواردی هم که رای اعتماد ندادند، مجلس بر اساس حق قانونی خود عمل کرده و ما از مجلس تشکر می‌کنیم، نه تنها برای پانزده وزیری که رای اعتماد گرفتند، بلکه در مورد آن سه وزیری که رای اعتماد نگرفتند نیز تشکر می‌کنیم چرا که نمایندگان مجلس بر اساس آنچه که نظر و رای‌شان بوده عمل کردند.