چرا «ارزش» اطلس‌مال از پروژه‌های مشابه بالاتر است؟

پروژه اطلس مال و طرح های هم خانواده آن امروزه از شناخته شده ترین طرح های عمرانی کشور به شمار می روند و علاوه بر رسانه ها و مسئولین، جای خود را در میان مردم عادی هم باز کرده اند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، تا کنون درباره ابعاد این پروژه و اعداد و ارقام مربوط به آن مطالب زیادی نوشته و صحبت های بسیاری انجام شده است؛ اطلاعات فنی پروژه نشان می دهد اطلس مال با شش طبقه پارکینگ، 19 طبقه واحدهای اداری و تجاری، زیربنای تجاری 21 هزار و 841 متر، 300 واحد فروشگاهی، زیربنای اداری 24 هزار و 45 متر، ظرفیت حداقل یک هزرا و 440 خودرو در پارکینگ اختصاصی و زیربنای کل 136 هزار و 966 متر از یزرگترین پروژه های اینچنینی در کشور به شمار می رود.

با این حال، آنچه پروژه را از نمونه های مشابه متمایز می کند، نه این اعداد و ارقام بلکه به کارگیری یک استراتژی و رعایت برخی اصول است که در سطح کشور، برای اولین بار انجام شده و البته نتیجه بخش هم بوده است.


این استراتژی مبتنی بر اصولی است که «مهندسی ارزش» نام دارد. فرهاد روزخوش مدیرعامل شرکت ایرانیان اطلس که اطلس مال هم یکی از پروژه های این شرکت به شمار می رود، در واقع ابداع کننده «مهندسی ارزش» است. او از سال 89 مسئولیت شرکت ایرانیان اطلس را بر عهده گرفته و در اولین گام، دو برنامه دو و پنج ساله را برای آن تدوین کرده است. اولی از 90 تا 92 و دومی از 92 تا 97. گام دوم که به اعتقاد روزخوش، بنای اصلی ساختمان ها و پروژه های این شرکت است، همان مهندسی ارزش است.

مهندسی ارزش را شاید بتوان به زبان ساده، به صورت ایده ها، آرمان ها و ارزش هایی تعریف کرد که خط مشی اصلی پروژه ها را تشکیل می دهد و در هر مرحله از هر پروژه، اقدامات انجام شده و در حال انجام با آن تطبیق داده می شوند.

خود روزخوش می گوید که ابتدا ارزش های بنیادین شرکت را تعریف کرده و سپس تمامی مدیران را برای پیبندی به آنها توجیه کرده اند. برای تک تک پروژه ها، کارگاه های مهندسی ارزش برگزار شده است. به گفته روزخوش، نتیجه این کارگاه ها، آن شده که برخی از پروژه ها، اصلاحات عمده ای در طراحی یا اجرای پروژه ها و یا شیوه های فروش انجام شده است.

این شیوه طراحی و اجرای پروژه ها برای اولین بار در سطح کشور انجام شده و در واقع ارزش پروژه های ایرانیان اطلس را فارغ از ارزش مادی آنها، بهینه کرده است. شرکت مذکور تا اندازه ای به این شیوه پایبند است که حتی برخی پروژه های خود را به خاطر عدم انطباق با این اصول، متوقف هم کرده. تا کنون، چنین شیوه ای به کمک آرمان مشهد، اطلس کیش و اطلس کلینیک کرمان آمده و نتیجه بخش هم بوده است.

از مهندسی ارزش تا مطالعات فرصت

در کنار شیوه و تکنیک نوین مهندسی ارزش، آنچه تا حد زیادی به کمک پروژه های ایرانیان اطلس آمده، اهمیت دادن به مطالعات فرصت است. مطالعات فرصت در واقع قبل از انجام هر پروژه ای انجام می شود و بر اساس نیازسنجی انجام شده با در نظر گرفتن عواملی مانند منطقه موردنظر، نیازهای منطقه و اطراف، شیوه دسترسی و موارد دیگر، دورنمایی از پروژه نهایی را روشن می سازد.

به بیان ساده تر، مطالعات فرصت اهداف پروژه را قبل از شروع آن مورد سوال قرار می دهد و با چکش کاری آن، نتایج نهایی را بهینه سازی می کند.

مهندس فرهاد روزخوش از تجربه در این باره می گوید که کمتر در پروژه های بزرگ کشور مورد استفاده قرار گرفته است. به گفته او، پروژه اطلس کلینیک کرمان در ابتدا قرار بود کاربری اداری داشته باشد اما با طرح دو سوال و انجام مطالعات روی آنها، هدف به طور کلی تغییر کرد. اول اینکه آیا کار دیگری برای این ملک نمی توان کرد؟ و دوم اینکه خریداران این ملک ها، با آن چه کار خواهند کرد؟ نتیجه مطالعات روی این سوال ها، نجات آن پروژه و تغییر کاربری آن بود. همین روش در آرمان مشهد هم به کار گرفته شد.

تعداد پروژه های مشابه به ویژه در حوزه مگامال ها در سال های اخیر رو به افزایش است. اما آنچه پروژه های قوی تر و با مطالعه دقیق تر را از بقیه غربال می کند، آینده نگری با توسل به همین شیوه هاست. کاری که در تعداد معدودی از پروژه ها در حال انجام است و به شکل نوین آن در پروژه های ایرانیان اطلس پیاده سازی شده است.