اگر اعتدال به جریان سوم تبدیل شود، به معنای مرگ آن خواهد بود/ تندروهای اصولگرا دایماً در حال هشداردادن به روحانی هستند

دکتر امیر محبیان مدیرعامل خبرگزاری آریا و عضو شورای سیاستگذاری روزنامه رسالت در گفتگویی مشروح با شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید به صورت موشکافانه به مفهوم اعتدال و آفت هایی که ممکن است دولت آینده را در بر بگیرد اشاره کرد .
متن گفتگوی شبکه اطلاع رسانی "تدبیر و امید" با این تحلیلگر مسائل سیاسی را در زیر می خوانید .

سهم اصلاح طلبان را از دولت روحاني چه طور ارزیابی می‌کنید؟
اصلاح طلبان می کوشند در یک فضای دوگانه از یک سو بر عدم سهم خواهی خود تأکید نمایند که تصویری آرمانگرا آماده گذشت و ایثار از آنها پدید آورد و از سوی دیگر، با معرفی چهره های اصلاح طلب عملاً بخشی مهم از کابینه را از آن خود نمایند، نباید فراموش کرد که آنها «روحانی» را مستاجر خانه اصلاحات می دانند و می کوشند هرچند به صورت اعلام نشده، کرایه اقامت و بهره مندی از امکانات را از او بستانند.

طيف هاي تندرو دو جريان اصولگرا و اصلاح طلب چه رويكردي در قبال دولت يازدهم اتخاذ مي‌كنند؟
اصلاح طلبان تندرو فعلا سکوت کرده اند ولی گاهگاهی می کوشند به افکار عمومی این پیام را انتقال دهند که مابین روحانی و اصلاحات تفاوت هایی هست تا هزینه اقدامات یا اشتباهات روحانی را از دوش اصلاحات بردارند. البته شاهدیم آنها از حضور چند وزیر پیشنهادی در کابینه رضایت ندارند بنابراین نقدهایی را به رئیس جمهور شروع کرده‌اند، تندروها اصولگرا هم دایماً در حال هشداردادن به روحانی هستند تا با کمک هراساندن او از «اصلاح طلبان» و نیز عاقبت «خاتمی و سران فتنه» به مدیریت او بپردازند.

حسن روحاني چه رويكردي را در قبال تندروهاي دو جناح پي خواهد گرفت؟
حسن روحانی در مرحله اول پس از گرفتن رأی اعتماد برای کابینه خود تلاش دارد با کمک عقلای دو جناح تندروها را کنترل کند، البته این کار دشواری خواهد بود زیرا وقتی فضا تند شود، عقلا تأثیری در کنترل تندروها نخواهند داشت.

اصولگرايان چه كار بايد بكنند كه حسن روحاني روي خط اعتدال بماند؟
اصولگرایان اعتدال گرا نه از باب همکاری با روحانی و دولت او بلکه از آن جهت که اساساً اعتدال و عقلانیت نیاز اصلی جامعه سیاسی ماست، باید اعتدال را از سطح «روش» به سطح «منش» سیاسی ارتقاء دهند و اعتدال و عقلانیت را به فرهنگ تبدیل کنند. اگر فضای سیاسی و فرهنگ مقبول مبتنی بر غلبه فرهنگ اعتدال و عقلانیت باشد؛ هیچ کس حتی تندترین افراد نخواهد توانست مرزهای عقلانیت را زیر پا گذارند و از سوی دیگر، اگر فضا پذیرای تندروی باشد، معتدل ترین افراد هم از جاده انصاف خارج خواهند شد.


رابطه عدالت با توسعه چگونه بايد در دولت يازدهم تعريف شود؟
عدالت در حوزه سیاست به معنای تقسیم و توزیع متناسب قدرت است و در حوزه اقتصاد به معنای توزیع متناسب ثروت. اگر سیاست-گذاران اقتصادی دوران سازندگی، سیاست های اقتصادی دولت یازدهم را سامان دهند، تعریف عدالت از منظر آنها تفاوتی با نولیبرالیسم ندارد و طبعاً پس از چند سال احمدی نژاد دیگر با شعار عدالت برخواهد خواست.

نسبت عدالت با توسعه چه طور بايد باشد تا همانند دوره رياست جمهوري آقایان هاشمي و احمدي نژاد يكي فداي ديگري نشود؟
اگر توسعه هماهنگ هدف نهایی باشد بدون افراط و تفریط در همه ابعاد منجمله فرهنگ شاهد حرکت و پیشرفت جامعه خواهیم بود والا توسعه ناهماهنگ، خود معضلاتی جدی را پدید خواهد آورد.

اعتدال روحاني بايد در كدام حوزه بيشتر خود را نشان دهد؟
اعتدال روحانی ابتدا در منش و رفتار سیاسی به صورت تحمل و مدارا و نیز بهره گیری از ادبیات فاخر و هوشمندانه در داخل و خارج باید خود را به نمایش گذارد، سپس در تمامی لایه های اجرایی و برنامه ای باید شاهد آن باشیم.

پاشنه آشيل گفتمان اعتدال چيست؟
پاشنه آشیل گفتمان اعتدال آن است که از آن به عنوان یک مارک و برند سیاسی محض استفاده شده و تبدیل به فرهنگ نشود. فراموش نکنیم اگر این مفهوم خوب درک، تعریف و به فرهنگ تبدیل نشود، ارزش ها پس از مدتی به ضد خود تبدیل خواهد شد و همانگونه که نگاه امنیتی «آنتی تز»، تز «آزادی فاقد مرز»  دوم  خرداد شد. از بطن اعتدال هم بعید نیست، تقدیس افراط بیرون آید.

آيا اين گفتمان مي تواند به ايجاد يك جريان سوم در كشور بدل شود؟
اگر اعتدال و عقلانیت به جریان سوم تبدیل شود، این به معنای مرگ آن خواهد بود زیرا صرفاً خطی در کنار دو خط افراطی خواهد بود. اعتدال باید به شرط بازی و فرهنگ سیاسی کشور تبدیل شود.

تشكيل حزبي به نام اعتدال و ماندگاري آن در عرصه سياسي كشور نيازمند چه مولفه هايي است تا اين حزب به سرنوشت مشاركت و كارگزاران و رايحه خوش خدمت دچار نشود؟
موافق استفاده ابزاری از «اعتدال و عقلانیت» ولو به صورت حزب نیستم.

نسبت روحاني و دولت او با حزب اعتدال چگونه بايد باشد؟ برآمده از آن باشد يا اين حزب مكانيزمي مستقل از دولت را در حوزه كادرسازي و برنامه ريزي دنبال كند؟

اساساً به حزبی که خود را تنها نماینده اعتدال بنامد، معتقد نیستم، زیرا عملاً کل فضای سیاسی را به افراطیون خواهد سپرد.