بریگزیت، ترامپ و اروپای متزلزل

 بنیانگذاران اتحادیه اروپا که اعتقاد داشتند اتحاد در این بلوک در بحران‌ها آب‌دیده خواهد شد، بعد از بریگزیت و انتخاب دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در حال مشاهده تزلزل روزافزون در این اتحادیه هستند.

امروز (یکشنبه) وزرای خارجه 28 کشور عضو اتحادیه اروپا قرار است در بروکسل مذاکراتی را درباره تاثیر ریاست جمهوری فردی در آمریکا که پیش از این معاهده چند دهه ترانس آتلانتیک در مورد دفاع از این قاره را زیرسوال برده بود، برگزار کنند.

بسیاری از مفسران در اروپا نگران هستند با جهش پوپولیست‌ها، حضور روسیه در شرق، بحران مهاجرت و تبعات بی‌پایان بدهی در منطقه یورو، آشوب دائمی پدیدار شود.

دونالد تاسک، رئیس اتحادیه اروپا در واکنش به پیروزی دونالد ترامپ گفت: وقایع سال 2016 نشانه‌های هشدار دهنده‌ای برای همه معتقدان به لیبرال دموکراسی است.

او از اروپا خواست تا سرانجام به طور واحد عمل کند. اما انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری کار را برای اتحاد مجدد در اروپا سخت‌تر کرده چراکه اروپا همچنان که تلاش می‌کند در تعامل با واشنگتن عمل‌گرا باشد، نمی‌داند که واقعا از این میلیاردر نیویورکی چه توقعی داشته باشد.

همچنین ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا نیز اظهار نگرانی کرد که در دوره ریاست جمهوری ترامپ زمان زیادی برای فهمیدن اوضاع توسط او از جمله درباره اروپا تلف شود.

یونکر گفت: ترامپ در زمان کمپین انتخاباتی‌اش معتقد بود بلژیک صرفا یک دهکده در اروپا است اما ما باید به رئیس جمهور منتخب آمریکا یاد بدهیم اروپا چیست و چطور عمل می‌کند و من معتقدم ما شاهد تلف شدن دو سال برای آنکه ترامپ در جهانی که آن را نمی‌شناسد، گشت و گذار کند، خواهیم بود.

از زمان ضربه بزرگ بریگزیت در ماه ژوئن گذشته تاکنون تحلیل و موشکافی و بررسی، اقدام رایج در بروکسل بوده است.

دونالد تاسک در آن زمان هشدار داد که تمدن سیاسی غرب که از زمان جنگ جهانی دوم اروپا را در صلح نگه داشته، اکنون به خطر افتاده است.

این در حالی است که این تمدن شاهد بوده که هر دو سوی اقیانوس اطلس تمدنی یکسان نسبت به لیبرال دموکراسی و بازار آزاد داشته و آمریکا نیز به تقویت مساله دفاع در اروپا پرداخته است. با این حال ترامپ بیش از این تهدید کرده که تعهد دفاع مشترک که سنگ بنای ائتلاف نظامی ناتو بوده را کنار خواهد گذاشت و این یک شوک بزرگ برای اروپا بود.

یونکر همچنین هشدار داد که لفاظی‌های انتخاباتی ترامپ نشان دهنده اختلافات ایدئولوژیکی بزرگ او با اروپا بود.

او عنوان کرد که ترامپ دیدگاهی نسبت به پناهجویان و آمریکایی‌های غیر سفید پوست دارد که به هیچ وجه مطابق احساسات و اعتقادات اروپایی‌ها نیست. با این حال هم آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و هم فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه از ترامپ خواسته‌اند به ارزش‌های دموکراتیک پایبند باشد. این نشان دهنده نگرانی‌های اروپاست.

همچنین تمایل ترامپ برای نزدیکی به روسیه نیز زنگ خطر را برای اروپا به صدا در آورد. این در حالی است که اروپا در حال بحث درخصوص حفظ تحریم‌ها علیه روسیه در ارتباط با بحران اوکراین و همچنین جستجو برای راه‌حل برای جنگ در سوریه است.

فابیان زولیگ، کارشناس اندیشکده مرکز سیاست اروپایی گفت: نقش رهبری لیبرال دموکراسی غربی در زمان پس از جنگ سرد اکنون به چالش کشیده شده است اما دولت ترامپ باعث افزایش گرایش‌های انزواطلبی آمریکا خواهد شد که این یک ضربه دیگر به این نقش رهبری خواهد بود.

این در حالی است که احزاب راست افراطی در اروپا از جمله در فرانسه، هلند و اتریش به دنبال کسب قدرت بیشتر هستند و مرکل نیز که نقش مجری اخلاقی اتحادیه اروپا را داشته با انتخاباتی که در آن باید پیروز شود، مواجه است.

نایجل فاراژ، سیاست مدار راست‌گرای انگلیسی اخیرا گفت: تصور نکنید که انقلاب دموکراتیک تمام شده است. شگفتی‌های خیلی بیشتری مطرح خواهد شد و 2017 قرار است به همان اندازه 2016 ما را شگفت‌زده کند.