چرا یک آهنگ، مدام در ذهن تان تکرار می شود؟

 تیمی از محققان انجمن روانشناسی آمریکا با انجام یک پژوهش مقیاس بزرگ توانسته‌اند دلیل علمی تکرار بی‌اختیار یک شعر یا آهنگ در ذهن را کشف کنند.

کرم گوش، کرم مغزی، خارش گوش و حتی سندرم تکرارهای غیراختیاری، بعضی از اسم‌هایی هستند که در مورد این موضوع به‌کار می‌روند.

اصطلاح «کرم گوش» یا (earworm) در حقیقت مشتق از یک کلمه آلمانی با همین نام هست. در موسیقی آلمان این اصطلاح در مورد گونه‌ای از آهنگ‌ها به کار می‌رود که ریتم تندی دارند و در آن‌ها بعضی از جملات موسیقی بارها و بارها تکرار می‌شوند. به گونه‌ای که در عین جذابیت و زیبایی، حالتی آزار دهنده به خود می‌گیرند. در اصطلاح بین‌المللی کرم گوش به بخش‌های معمولا کوتاهی از یک ترانه یا آهنگ گفته می‌شود که به‌صورت ناخودآگاه وارد ذهن شخص شده و او احساس می‌کند در حال شنیدن آن موسیقی است. اما در حقیقت هیچ منبع صوتی در حال پخش آن نیست. در بسیاری موارد افرادی که به این موضوع دچار می‌شوند حتی دلیل و خاطره‌ای از چگونگی ابتلا به آن ندارند. یعنی در خاطرشان نیست کجا، چه وقت و یا حتی از چه منبعی آن را شنیده و به قولی به آن مبتلا شده‌اند.

محققان به مقایسه این تکرارهای بی‌اختیار با سایر آهنگ‌هایی پرداختند که در همان زمان شهرت یافته بودند اما در ذهن تکرار نمی‌شدند.

کلی جاکوبوفسکی، مولف ارشد این تحقیق اظهار کرد: این آهنگ‌های جذب کننده دارای چند ویژگی مشترک هستند از جمله اینکه ضرب‌آهنگ تندی دارند که با یک شکل ملودیک مشترک و فواصل یا تکرارهای غیر معمول همراه است.

برای مثال برخی از آن‌ها از یک الگوی مکرر گام بالا و پائین پیروی می‌کنند و برخی دیگر، نت‌های بیشتری را تکرار می‌کنند که با فواصل غیرمنتظره همراه هستند.

محققان با بررسی این تکرارهای آهنگین غیراختیاری همچنین توانستند شیوه عملکرد شبکه‌های مغزی دخیل در احساسات، حافظه و افکار خود انگیخته را در افراد مختلف درک کنند.

محققان به عنوان راه‌حل‌هایی برای خلاصی از این تکرارهای ذهنی می‌گویند بهتر است حواس خود را پرت کرده و اجازه دهید تا بطور طبیعی این حالت کمرنگ شود یا آهنگ مورد نظر را تا انتها گوش دهید یا شعر را تا انتها بخوانید تا دیگر گرفتار تکرار آن نشوید.

این یافته‌ها در مجله Psychology of Aesthetics, Creativity and the Arts منتشر شده است.