انتظار آمریکایی از مناظره انتخاباتی ریاست جمهوری

شرق در یادداشتی  به قلم حمیدرضا آصفی . سخنگوی پیشین وزارت خارجه نوشت:

نخستین مناظره از سه مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده نشان داد رقابت هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ بیش از آنچه تصور می‌شد به یکدیگر نزدیک شده است. در سراسر زمان مناظره، تقریبا وضعیت ٥٠-٥٠ میان هر دو نامزد برقرار بود. به‌عنوان یک ایرانی که تا حدی با دیپلماسی و رسانه آشناست، از روش ترامپ در مناظره تا حدی متعجب شدم. او به‌نسبت کلینتون، دارای تجربه سیاسی به‌مراتب کمتری است، اما در مناظره بامداد دیروز، انتظار نمی‌رفت تا این اندازه کم‌خطا ظاهر شود. او فردی تهاجمی است که معمولا سخنان مهیج و خارج از عرف بر زبان می‌آورد، اما تیم مشاوران وی توانسته بودند این روند را در اولین گام رسمی رقابت، تا حدی کنترل کنند. درباره آماری که شبکه‌ها و پایگاه‌های مختلف خبری درباره نظر مردم ایالات متحده منتشر کردند نیز باید خود را جای آمریکایی‌ها گذاشت و سپس قضاوت کرد. برخی مسائل در آن کشور ارزش به‌شمار می‌رود درحالی‌که در کشور ما چنین نیست و برعکس که علت‌های مختلفی دارد. به‌هرحال ترامپ حتی آنجا که با مسئله زیرسؤال‌بردن تابعیت آمریکایی باراک اوباما مواجه شد، سعی کرد با شانه خالی‌کردن از آن، این مسئله را به مدیر کمپین کلینتون و حتی خود وی نسبت دهد و از هم‌حزبی‌بودن اوباما و کلینتون بهره برده و مشکلات فعلی آمریکا را به گردن کلینتون بیندازد.

ترامپ کم‌اشتباه ظاهر شد، اما در زمینه جزئیات، تسلط لازم را نداشت. در مناظره‌های آینده ممکن است تجربه اولین مناظره به کار نامزد جمهوری‌خواهان بیاید و این ثروتمند آمریکایی بتواند چهره بهتری ارائه دهد. درعین‌حال این امکان نیز وجود دارد که کلینتون، کار را به جزئیات بكشاند و از کم‌تجربگی سیاسی و کم‌اطلاعی ترامپ، نهایت استفاده را برای شکست‌دادن او ببرد. اولیور استون، کارگردان سرشناس آمریکایی، گفته که آمریکایی‌ها بین یک دیوانه و یک دروغ‌گو، دیوانه را انتخاب می‌کنند چون دروغ در آنجا خط قرمز است. به نظر می‌رسد ماجرای ایمیل‌های دوران وزارت خارجه برای هیلاری کلینتون، همچنان دردسرساز باشد چه اینکه حرف‌هایی که وی در مقام وزیر خارجه دولت اول اوباما راجع به ایران و برخی کشورهای دیگر بیان کرده دروغ از آب درآمده است. به‌هرحال دو مناظره دیگر باقی مانده و باید دید نمایندگان دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات چگونه از آن بیرون می‌آیند. این مناظره نزدیک صدمیلیون بیننده در آمریکا و مخاطبانی میلیاردی در بیرون آمریکا داشت. به‌طورطبیعی در آن کشور، لابی اسرائیل بسیار سنگین و قوی عمل می‌کند و این دو کاندیدا برای اینکه دل این لابی را به دست آورند، ناچارند فضای ضدایرانی را تشدید کنند. واقعیت این است که شدت خصومت کلینتون و ترامپ با ایران، به‌مراتب بیش از اوباماست و به باور نگارنده، کلینتون ضدایرانی‌تر عمل خواهد کرد. اخیرا نتانیاهو با هردو نامزد ایالات متحده دیدار کرده و این نشان می‌دهد لابی رژیم صهیونیستی و عربستان‌سعودی تا روز انتخابات، بیش از پیش علیه ایران فعال خواهد بود و این بر مواضع دو نامزد هم اثر خواهد گذاشت، اما از فردای ورود یکی از این دو به کاخ سفید، آنان ناگزیر خواهند بود الزامات جایگاهی را که در آن قرار گرفته‌‌اند، لحاظ کنند، هرچند اشتباه است اگر تصور کنیم مواضع ضدایرانی آنان بیش از پیش تعدیل خواهد شد.

اخیرا در برخی محافل رسانه‌ای، گمانه‌زنی‌هایی درباره تأثیر انتخاب گزینه دموکرات‌ها یا جمهوری‌خواهان آمریکا بر جهت‌گیری‌های سیاسی یا انتخابات ریاست‌جمهوری آینده ایران مطرح شده است که چندان به واقعیت نزدیک نیست. واقعیت این است که هردو جناح آمریکا در کلیت تخاصم با ایران، هم‌نظر هستند. گذشته از آن، انتخابات ایران به دلیل قواعد خاص و حساسیت‌های ویژه درونی آن با وجود اهمیتی که برای همه جهان دارد، از مباحث بیرون از ایران تأثیری نمی‌پذیرد.